عوارض استروئید در زنان | از بین بردن عوارض مصرف استروئید

نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی

درمورد عوارض استروئید در زنان چه میدانید؟ احتمالا پیش آمده است. که فرد در باشگاه ورزشی با پیشنهاد مصرف استروئید برای رسیدن به نتیجه ی بهتر مواجه شده باشد. این اتفاق صرفا برای مردان نمی افتد. در خیلی موارد زنان نیز ممکن است با این پیشنهادات رو به رو شوند. مصرف استروئید احتمالا در ابتدا واقعا به نتایج مطلوب و مورد انتظار می انجامد. این خود احتمال مصرف بیشتر این ماده را افزایش می دهد. اما باید دانست که مصرف این ماده به هر میزان و به هر شکلی مسلما عوارض و مشکلاتی را در پی خواهد داشت. در زنان نیز مصرف این ماده مشکلاتی را به وجود خواهد آورد. که گاهی نیز ممکن است غیر قابل بازگشت باشد.

عوارض استروئید در زنان | استروئید چیست؟

استروئید نوعی لیپید است که دارای چهار حلقه ی کربنی است. استروئید ها به طور طبیعی در بدن جانوران و گیاهان دیده می شوند. مهم ترین نوع استروئید در بدن انسان کلسترول نام دارد. علاوه بر آن دیگر انواع استروئید در بدن به شکل هورمون هایی از جمله استروژن، تستوسترون و هورمون کورتیزول یافت می شود. استروئید ها در اندام های مختلفی از جمله تخمدان، بیضه ها، غدد فوق کلیوی و ... ساخته می شوند. در بدن دو نقش مهم ایفا می کنند. نوع آنابولیک این ماده منجر به رشد توده ی عضلانی در بدن می گردد و نوع آندروژنیک آن به تغییرات مرتبط با جنسیت مربوط می شود.
امروزه برخی افراد به دلایل مختلف اقدام به مصرف استروئید های مصنوعی ساخته شده توسط انسان به شکل دارو می کنند. تا اثر این ماده را در بدن چند برابر کنند. این استروئید ها معمولا حاوی تستوسترون هستند. بر رشد عضلات و افزایش حجم ماهیچه ها اثر می گذارند.

اینفوگرافیک عوارض استروئید در زنان

عوارض استروئید در زنان | انواع استروئید ها

استروئید ها به اشکال قرص، آمپول و کپسول موجود هستند و شکل، اسم، رنگ و اثر متفاوت دارند. در واقع بیش از صد نوع استروئید آنابولیک وجود دارد. برخی از انواع استروئید ها که بیشتر توسط زنان مصرف می شوند به شرح زیر است:

1-پریموبولان

نسبت به دیگر انواع استروئید ها دارای کمترین قدرت آندروژنیک است و احتمال بروز صفات مردانه را با وجود افزایش حجم عضلات در زنان کاهش می دهد اما این به این معنا نیست که مصرف آن کاملا بدون عوارض است یا می توان از آن به مقدار زیاد استفاده کرد. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه تفاوت زن و مرد کلیک کنید.

2-وینسترول

این استروئید در زنان منجر به کاهش وزن اما در عین حال حفظ حجم عضلات می گردد. البته در صورت مصرف این ماده باز هم نیاز به کاهش کالری مصرفی برای کاهش وزن وجود دارد. این ماده در هنگام کمبود شدید کالری باز هم انرژی بدن را بالا نگه می دارد ولی مانند سایر انواع استروئید ها عوارض و مشکلاتی را برای فرد به بار می آورد. استروئید ها در دو نوع آنابولیک به منظور افزایش حجم عضله و کورتیکو استروئید به منظور درمان التهابات و ضعف سیستم ایمنی ناشی از برخی بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرند اما بحث این مقاله پیرامون استروئید های آنابولیک و عوارض مصرف آن ها است. استروئید های آنابولیک از مشتقات هورمون تستوسترون است که به شکل مصنوعی توسط انسان تولید می شود.
هورمون تستوسترون یک هورمون آندروژنیک (مردانه) است که باعث بروز صفات ثانویه ی جنسی در مردان می شود. این هورمون در بدن زنان حدود 20 برابر کمتر از بدن مردان تولید می شود. استروئید های آنابولیک برای درمان بیماری هیپوگنادیسم، درمان بلوغ زودرس، اشکال ضعف جنسی و ... کاربرد دارند اما از آن جایی که این ماده باعث افزایش حجم ماهیچه های اسکلتی می گردد مصرف آن بین ورزشکاران رشته هایی چون بدن سازی و وزنه برداری و دیگر انواع فعالیت های نیازمند قدرت بدنی و استقامت زیاد رواج دارد.

عوارض استروئید در زنان | مصرف استروئید

از دهه ی 1950 مصرف استروئید بین ورزشکاران و بدن سازان رواج یافت. آن ها این ماده را برای بدن سازی و پرورش اندام، حجیم کردن ماهیچه ها و افزایش قدرت بدنی مورد استفاده قرار می دادند. امروزه دیگر گروه های جامعه نیز از استروئید ها استفاده می کنند. مصرف استروئید ها در جوانان و نوجوانان دبیرستانی شایع شده است و نیز مصرف آن در مردان به مراتب بیشتر از زنان است. البته امروزه زنان نیز بسیار بیشتر از گذشته به مصرف این ماده تمایل پیدا کرده اند. استروئید ها معمولا به شکل قرص یا کپسول از راه خوراکی مصرف می شوند.
برخی از استروئید ها نیز به شکل آمپول و از طریق تزریق عضلانی مورد استفاده قرار می گیرند. گاهی نیز در داخل ژل ها و یا کرم ها وجود دارند و با مالیدن روی پوست جذب بدن می شوند. دوزی که توسط سوء مصرف کنندگان مورد مصرف قرار می گیرد ده تا صد برابر دوزی است که پزشکان برای درمان بیماری ها تجویز می کنند. استروئید ها پس از مصرف جذب خون شده و به تمام نقاط بدن می روند و در هر اندام با ورود به سلول به هسته ی آن رفته و روی کارکرد آن اثر می گذارد. بنابراین می تواند روی کارکرد طبیعی اندام های اصلی مانند مغز، کبد، کلیه و قلب تأثیر مخربی وارد کند.

علل مصرف استروئید ها

یکی از علت های مصرف استروئید ها درگیر بودن در فعالیت های بدنی نیازمند قدرت مانند برخی ورزش هاست. برخی افراد برای افزایش بیش از حد طبیعی قدرت و استحکام ماهیچه ها به مصرف استروئید های آنابولیک و آندروژنی روی می آورند. از برخی دیگر از علل مصرف این ماده به ویژه در بین جوانان و نوجوانان می توان به اعتماد به نفس پایین، اشکال در ظاهر و شکل بدن و نیز بلوغ دیررس اشاره نمود. برخی نوجوانان نیز برای جلب شریک جنسی به مصرف استروئید ها روی می آورند.
استروئید ها ممکن است برای انکار کمبود های خودشیفتگی ادراک شده از سوی شخص مورد مصرف قرار گیرد. این افراد معمولا با مصرف استروئید و پرورش اندام خود سعی بر خودنمایی در بین دیگران می نمایند و از قدرت بدنی خود به عنوان نوعی سپر در برابر دیگر کمبود هایشان استفاده می کنند. در تحقیقی در مورد زنان مصرف کننده ی استروئید مشخص شد که حدود 25 درصد آن ها در کودکی مورد سوء استفاده ی جسمی و یا جنسی قرار گرفته اند.
برخی زنان نیز به علت یک بیماری فکری که موجب داشتن تصویر غلط از اندام و بدن خود می شود، گمان می کنند که بسیار چاق و دارای عضلات شل و سست هستند و آن قدر استروئید مصرف می کنند تا لاغر و ماهیچه ای شوند. یکی از علل روی آوردن روز افزون زنان به مصرف استروئید ها را می توان شبکه های اجتماعی مجازی دانست. این شبکه ها با معرفی زنان دارای اندام هایی به شکل خاص به عنوان الگو و نماد زیبایی می تواند زنان را به سمت داشتن بدنی به آن شکل ترغیب کند که نتیجه ی آن می تواند تمایل به مصرف استروئید ها برای رسیدن هرچه بهتر و زودتر به اندام مورد نظر باشد.

عوارض مصرف استروئید در زنان

بسیاری از مصرف کنندگان این ماده به ویژه جوانان به عوارض خطرناک این دارو اهمیتی نمی دهند. تنها به سود آن می اندیشند. افراد مصرف کننده معمولا دیدگاه های نادرستی در مورد استروئید ها و مصرف آن ها دارند. برای مثال برخی از آن ها فکر می کنند که اگر به جای مصرف یک نوع استروئید از ترکیب همه ی آن ها استفاده کنند نتیجه ی بهتری می گیرند. که این مورد هیچ گونه توجیح علمی ندارد و یا برخی دیگر گمان می کنند. که اگر استروئید ها را به صورت یک چرخه ی 6 تا 12 هفته ای مصرف کنند و دوز آن را از مقدار پایین شروع کرده و به تدریج افزایش دهند. سپس با رسیدن به نیمه ی چرخه دوباره مقدار آن را کاهش داده تا به صفر برسد.
آن گاه بدن به استروئید عادت نکرده و عوارضی برای بدن نخواهد داشت. اما باید گفت که مصرف استروئید ها به هر روشی می تواند آسیب های جدی به بار بیاورد و این روش نیز در کاهش عوارض تأثیری ندارد. مصرف کنندگان داروهای استروئیدی اعم از زنان و مردان دچار یکسری عوارض احتمالی می شوند. که می تواند با توجه به شرایط فیزیولوژیکی افراد از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. عوارض مصرف استروئید می تواند در زنان مشکلات جدی و حادی مانند پریود دردناک ایجاد نماید. که برخی از آن ها می توانند حتی به طور دائم باقی بمانند. از جمله ی این عوارض می توان به موارد زیر اشاره کرد که هر کدام می تواند از خفیف تا شدید بروز نماید:

عوارض استروئید

رویش مو های زائد در تمام قسمت های بدن
ریزش مو های سر مانند مردان
چهره خشن
ضخیم شدن تار های صوتی و کلفت شدن صدا
ضخیم شدن پوست بدن و جوش های ریز
رفتار های تهاجمی شبیه مردان
از بین رفتن چرخه ی طبیعی قاعدگی، ایجاد قاعدگی های غیر طبیعی و سخت
کاهش میل جنسی
کاهش حجم و یا چروکیده شدن پستان
بزرگ شدن آلت جنسی زنانه و بروز خصلت های مردانه در زنان
احتمال نازایی در شرایط پیشرفته. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه درمان ناباروری کلیک کنید.
ایجاد مشکلات کلیوی و کبدی
افزایش چربی ناسالم خون و ایجاد بیماری های قلبی-عروقی و سکته به علت ایجاد لخته های خونی
ایجاد ناهنجاری های مادرزادی برای خانم های باردار

مصرف استروئید ها علاوه بر عوارض جسمی، عوارض روانی هم دارد برای مثال ممکن است منجر به افزایش حالت های تهاجمی، رفتار های خشن، خشم و رفتار های ناهنجار اجتماعی شود. خشم و عصبانیت غیر طبیعی به مرور روابط دوستی را به هم میریزد و نیز ممکن است به بروز خراب کاری و رفتار های غیر قابل کنترل در فرد بیانجامد.

عوارض استروئید در زنان | استروئید و اعتیاد

سوء مصرف استروئید های آنابولیک آن قدر افزایش یافت که مصرف آن از سوی کمیته های ورزشی غیر قانونی شناخته شد و از لحاظ توزیع و پخش در ردیف مواد مخدر قرار گرفت. مصرف این ماده در برخی کشور ها ممنوع شده است زیرا این ماده می تواند به اعتیاد منجر گردد. به همین علت بسیاری از استروئید ها در آزمایشگاه های غیر مجاز ساخته می شوند که این خود ریسک ابتلا به بیماری های مختلف را افزایش می دهد.
معمولا افرادی که با فعالیت های نیازمند به قدرت بدنی مانند وزنه برداری، کشتی، ورزش های رزمی و یا پرورش اندام درگیر هستند ممکن است به سوء مصرف این ماده روی بیاورند و از آن جایی که در ابتدا مصرف این ماده به نتایج مطلوب مورد انتظار فرد مانند بالا رفتن قدرت بدنی و حجیم شدن عضلات می انجامد بنابراین تقویت مصرف رخ داده و سوء مصرف شکل می گیرد.

ابتلا به اعتیاد، با مصرف طولانی مدت

مصرف طولانی مدت استروئید ها می تواند به اعتیاد منجر شود. افرادی که به مصرف این ماده وابسته شده اند در صورت ترک آن ممکن است دچار افسردگی، بی قراری، اضطراب، خستگی. تحریک پذیری، اختلالات خلقی، بی خوابی، کاهش میل جنسی و نگرانی شدید در مورد وضعیت جسم و بدن گردند. با توجه به این مسئله توصیه می شود. که به منظور ترک استروئید ها با یک مشاور در این زمینه مشورت شود. تا بتوان راحت تر و تا حد امکان بدون بروز این عارضه ها برای ترک اقدام نمود.
همچنین گاهی افراد مصرف کننده ی استروئید ها برای کاهش عوارض منفی ناشی از مصرف مانند افسردگی. اقدام به مصرف مواد مخدر مانند تریاک و هروئین می کنند. افسردگی در هنگام ترک مصرف نیز بروز خواهد کرد. یکی از دلایل آن این است که پس از قطع مصرف شکل ظاهری بدن دوباره به حالت قبل از مصرف استروئید بر خواهد گشت.

عوارض استروئید در زنان | سخن آخر

خطرناک ترین علامت ترک استروئید، افسردگی است. که گاهی ممکن است به خودکشی و یا آسیب رساندن به خود یا دیگران نیز منجر شود. بنابراین قطع مصرف استروئید باید حتما زیر نظر یک متخصص اتفاق بیافتد. تا از هر گونه عارضه ی جدی جلوگیری شود. در این موارد فرد مصرف کننده نیاز به حمایت شدن دارد. باید آموزش هایی در خصوص مقابله با علائم روانی و رفتاری دوران ترک ببیند. گاهی نیز دارو درمانی مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین اگر فردی به هر دلیلی تمایل به مصرف استروئید دارد بهتر است ابتدا با یک مشاور مشورت نماید. تا ریشه ی این تمایل بررسی و در صورت نیاز مسئله از ریشه حل شود.
برای مثال فردی که تصور غلطی از ظاهر بدن خود دارد. ممکن است حتی با مصرف استروئید و رسیدن به یک بدن عضله ای باز هم به رضایت از بدن خود دست نیابد. بنابراین مهم است که یک روانشناس به فرد کمک کند. تا این تصویر نادرست ذهنی را اصلاح کند و احتمالا در نتیجه ی این درمان دیگر فرد به سمت مصرف استروئید نیز نمی رود. اگر شما هم در این زمینه مسئله ای دارید می‌توانید موضوع را با روانشناسان ما در مرکز مشاوره حامی هنر زندگی در میان بگذارید. برای کسب اطلاعات بیشتر از مشاوره روانشناسی کلیک کنید.