متوپرولول | کنترل فشار خون و پیشگیری از سکته مغزی و قلبی

متوپرولول متعلق به دسته‌ای از داروها است که به عنوان مسدودکننده‌های بتا شناخته می‌شوند. این دارو با مسدود کردن عملکرد برخی از مواد شیمیایی طبیعی در بدن مانند اپی نفرین روی قلب و رگ‌های خونی تاثیر می گذارد.این اثر ضربان قلب، فشار خون و فشار روی قلب را کاهش می‌دهد.  متوپرولول با یا بدون سایر داروها برای درمان فشار خون بالا استفاده می‌شود. کاهش فشار خون بالا به پیشگیری از سکته مغزی، حملات قلبی و مشکلات کلیوی کمک می کند. این دارو همچنین برای درمان درد قفسه سینه (آنژین صدری) و بهبود احیا پس از حمله قلبی استفاده می‌شود. برای کسب آگاهی بیشتر در این زمینه از مشاوره روانشناسی مشورت بخواهید.

 

قرص متوپرولول و موارد مصرف آن

متوپرولول یک مسدودکننده بتا است. با تأثیر بر پاسخ به تکانه های عصبی در قسمت های خاصی از بدن، مانند قلب کار می کند. در نتیجه ضربان قلب کندتر شده و فشار خون کاهش می یابد. هنگامی که فشار خون کاهش می یابد، مقدار خون و اکسیژن به قلب افزایش می یابد. این دارو فقط با تجویز پزشک در دسترس است. این محصول در اشکال دارویی زیر موجود است: کپسول و قرص.

قرص متوپرولول بر قلب و گردش خون (جریان خون از طریق شریان ها و وریدها) تأثیر می گذارد. بنابراین متوپرولول به تنهایی یا همراه با سایر داروها برای درمان فشار خون بالا استفاده می شود. متوپرولول برای درمان آنژین (درد قفسه سینه) و همچنین برای کاهش خطر مرگ یا نیاز به بستری شدن در بیمارستان به دلیل نارسایی قلبی تجویز می شود. تزریق متوپرولول در مرحله اولیه حمله قلبی برای کاهش خطر مرگ مورد استفاده قرار می گیرد.

1-اختلال فشار خون و متوپرولول

فشار خون بالا بر حجم کار قلب و عروق می افزاید. اگر برای مدت طولانی ادامه یابد و فشار خون درمان دیرهنگام دریافت کند قلب و عروق متاثر شده به درستی کار نمی کنند. فشار خون بالا می تواند به رگ های خونی مغز، قلب و کلیه ها آسیب برساند و منجر به سکته مغزی، نارسایی قلبی یا نارسایی کلیه شود. فشار خون بالا همچنین ممکن است خطر حمله قلبی یا سکته را افزایش دهد. در صورت کنترل فشار خون، احتمال بروز این مشکلات کمتر است. متوپرولول همچنین برای درمان درد شدید قفسه سینه (آنژین صدری) استفاده می شود و خطر حملات قلبی مکرر را کاهش می دهد.

این دارو به افرادی داده می شود که قبلاً دچار حمله قلبی شده اند. علاوه بر این، متوپرولول برای درمان بیماران مبتلا به نارسایی قلبی استفاده می شود. برای درمان فشار خون بالا، ممکن است چندین هفته طول بکشد تا از مزایای کامل این دارو بهره مند شوید. حتی اگر احساس خوبی دارید به مصرف این دارو ادامه دهید. اکثر افراد مبتلا به فشار خون بالا احساس بیماری نمی کنند.

2-متوپرولول و کاهش فشار خون

متوپرولول باعث شل شدن رگ های خونی شده و به کاهش فشار خون کمک می کند. اگر برای فشار خون بالا برای شما متوپرولول تجویز شده است پزشک از شما می خواهد که فشار خون خود را به طور منظم در خانه با یک دستگاه خودکار و به سبک کاف که دور بازوی شما پیچیده می شود بررسی کنید. سنجش فشار خون در خانه یکی از راه‌های کمک به پزشک است که بداند آیا دوز تجویز شده متوپرولول برای شما مؤثر است یا خیر. توجه کنید متوپرولول رقیق کننده خون نیست و صرفا برای شل کردن رگ های خونی و کاهش ضربان قلب عمل می کند.

 

عوارض جانبی قرص متوپرولول

برای کاهش خطر سرگیجه و سبکی سر، هنگام برخاستن از حالت نشسته یا خوابیده به آرامی بلند شوید. این دارو ممکن است جریان خون را در دست‌ها و پاهای شما کاهش دهد و باعث احساس سرما شود. استعمال سیگار این اثرات را بدتر می کند. لباس گرم بپوشید و از استعمال دخانیات خودداری کنید. به یاد داشته باشید که این دارو به این دلیل تجویز شده است که پزشک شما تشخیص داده است که مزایای آن برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی است.

بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می کنند عوارض جانبی جدی ندارند. در صورت بروز هر یک از این عوارض جانبی بعید اما جدی، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید:

• ضربان قلب بسیار آهسته، سرگیجه شدید، غش
• آبی بودن انگشتان دست و پا، مشکل در تنفس
• علائم جدید یا بدتر نارسایی قلبی(مانند تنگی نفس، تورم مچ پا، خستگی غیرمعمول، افزایش وزن غیرعادی و ناگهانی)،
• تغییرات ذهنی و خلقی (مانند گیجی، اختلالات خلقی، افسردگی).
• واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. با این حال اگر متوجه علائم یک واکنش آلرژیک جدی شدید از جمله: بثورات، خارش_ تورم (مخصوصاً در صورت_زبان_گلو)، سرگیجه شدید، مشکل در تنفس شدید فوراً به پزشک کمک کنید.
• احساس سبکی سر در حدی که احساس بیهوشی به فرد دست بدهد.
• تنگی نفس حتی با فعالیت خفیف و آرام
• تورم در اعضا بدن از جمله صورت
• احساس سرما در دست ها و پاها
• سرگیجه، احساس خستگی؛ افسردگی
• مشکلات حافظه؛ کابوس، مشکل خواب و اسهال

این لیست کاملی از عوارض جانبی احتمالی نیست. بنابراین اگر متوجه اثرات دیگری شدید که در بالا ذکر نشده است با پزشک یا داروساز خود تماس بگیرید.

 

طریقه مصرف متوپرولول

متوپرولول را دقیقاً طبق دستور پزشک و تمام دستورالعمل های روی برچسب نسخه خود را با دقت دنبال کنید. این دارو را به صورت خوراکی همراه با غذا یا بلافاصله بعد از غذا طبق دستور پزشک، معمولاً ۱ تا ۳ بار در روز مصرف کنید. تعیین دوز بر اساس وضعیت پزشکی و پاسخ شما به درمان خواهد بود. برای کاهش خطر عوارض جانبی، پزشک ممکن است به شما توصیه کند که این دارو را با دوز کم شروع کنید و به تدریج آن را افزایش دهید.

دارو را هر روز در ساعت معینی مصرف و کپسول را به طور کامل قورت دهید و آن را له نکنید. نجوید و یا نشکنید. اگر پزشک به شما گفته باشد که می‌توانید یک قرص Toprol XL را به نصف تقسیم کنید. نصف قرص را به طور کامل بدون جویدن یا خرد کردن ببلعید. داروی مایع را با دقت اندازه گیری کنید. از سرنگ دوز ارائه شده استفاده کنید یا از دستگاه اندازه گیری دوز دارو (نه قاشق آشپزخانه) استفاده کنید.

شما نباید مصرف این دارو را به طور ناگهانی قطع کنید. توقف ناگهانی ممکن است وضعیت شما را بدتر کند. اگر فشار خون بالا داشته اید و الان حتی اگر احساس خوبی دارید به استفاده از متوپرولول ادامه دهید. فشار خون بالا اغلب بدون علامت است. ممکن است لازم باشد تا آخر عمر از این دارو استفاده کنید. در دمای اتاقی به دور از گرما و رطوبت از آن نگهداری کنید. تزریق متوپرولول به صورت تزریق در ورید انجام می شود. این تزریق را در یک کلینیک پزشکی انجام دهید که در آن وضعیت قلب و فشار خون شما کنترل شود.

اطلاعات دوز قرص متوپرولول

1. دوز معمول بزرگسالان برای فشار خون بالا: قرص های انتشار فوری(رهش کوتاه) متوپرولول تارتارات: دوز اولیه: ۱۰۰ میلی گرم خوراکی در روز در دوزهای منفرد یا تقسیم شده، دوز نگهدارنده: ۱۰۰ تا ۴۵۰ میلی گرم خوراکی در روز.
2. قرص متوپرولول سوکسینات با رهش طولانی مدت: دوز اولیه: ۲۵ تا ۱۰۰ میلی گرم خوراکی یک بار در روز دوز نگهدارنده: ۱۰۰ تا ۴۰۰ میلی گرم خوراکی یک بار در روز.
3. دوز معمول کودکان برای فشار خون بالا: قرص متوپرولول سوکسینات با رهش طولانی مدت: ۶ سال یا بیشتر: دوز اولیه: یک میلی گرم بر کیلوگرم خوراکی یک بار در روز (از ۵۰ میلی گرم خوراکی یک بار در روز تجاوز نکنید) حداکثر دوز: ۲ میلی گرم بر کیلوگرم (یا ۲۰۰ میلی گرم) خوراکی یک بار در روز.

 

تداخلات دارویی

فعل و انفعالات تداخلات دارویی نحوه عملکرد داروهای شما را تغییر داده یا خطر عوارض جانبی جدی را افزایش می دهد. آنچه در پی می آید شامل تمام تداخلات دارویی ممکن نیست. فهرستی از همه محصولاتی که استفاده می‌کنید از جمله داروهای نسخه‌ای_غیر نسخه‌ای و گیاهان دارویی داشته باشید و آن را با پزشک و داروساز خود اطلاع بدهید. هیچ دارویی را بدون تأیید پزشک شروع، قطع یا تغییر ندهید.

فرآورده ای که ممکن است با این دارو تداخل داشته باشد عبارت است از فینگولیمود. سایر داروها با حذف متوپرولول از بدن بر نحوه عملکرد متوپرولول تأثیرگذار خواهد بود. به عنوان مثال می‌توان به لومفانترین، پروپافنون، کینیدین، داروهای ضد افسردگی (مانند فلوکستین، پاروکستین)، خار مریم و غیره اشاره کرد. برخی از محصولات دارای موادی هستند که می توانند ضربان قلب یا فشار خون شما را افزایش دهند یا نارسایی قلبی شما را بدتر کنند. به داروساز خود بگویید از چه محصولاتی استفاده می‌کنید و نحوه استفاده ایمن از آن ها را بپرسید. (مخصوصاً محصولات ضدسرفه و سرماخوردگی، کمک‌های رژیمی یا ......مانند ایبوپروفن_ناپروکسن).

 

هشدارهای مصرف قرص متوپرولول

اگر مشکل قلبی جدی (انسداد قلبی، سندرم سینوس بیمار، ضربان قلب آهسته)، مشکلات شدید گردش خون، نارسایی شدید قلب یا سابقه کندی ضربان قلب که باعث غش شده است وجود داشته باشد نباید از متوپرولول استفاده کنید. قبل از مصرف این دارو اگر به متوپرولول یا سایر بتا بلاکرها (اتنولول، کارودیلول، لابتالول، نادولول، نبیولول، پروپرانولول، سوتالول و غیره) حساسیت دارید نباید از این دارو استفاده کنید. یک مشکل جدی قلبی مانند بلوک قلب، سندرم سینوس بیمار یا ضربان قلب آهسته؛ مشکلات شدید گردش خون؛ نارسایی شدید قلبی (که نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشت)؛ یا سابقه ضربان قلب آهسته که باعث غش شما شده است. برای اطمینان از بی خطر بودن این دارو برای شما در صورت بروز علائم زیر به پزشک خود اطلاع دهید:

1. بیماری آسم، بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD)، آپنه خواب یا سایر اختلالات تنفسی؛
2. دیابت؛ مصرف متوپرولول ممکن است تشخیص را زمانی که قند خون پایین دارید دشوارتر کند.
3. ناراحتی کبد؛ نارسایی احتقانی قلب؛ مشکلات گردش خون (مانند سندرم رینود)
4. اختلال تیروئید؛ یا فئوکروموسیتوم (تومور غده فوق کلیوی).

1-مصرف قرص در بارداری

اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید به پزشک خود اطلاع دهید. مشخص نیست که آیا متوپرولول به جنین آسیب می رساند یا خیر. با این حال ابتلا به فشار خون بالا در دوران بارداری ممکن است عوارضی مانند دیابت یا اکلامپسی (فشار خون بالا خطرناک که می تواند منجر به مشکلات پزشکی در مادر و نوزاد شود) ایجاد کند. قبل از استفاده از این دارو در دوران شیردهی نیز با پزشک مشورت کنید. متوپرولول می تواند وارد شیر مادر شده و گاهی باعث خشکی پوست و دهان، اسهال، یبوست یا کندی ضربان قلب کودک می شود.

2-کودکان و سالمندان

کودکان ممکن است در معرض خطر افت قند خون (هیپوگلیسمی) باشند؛ به خصوص اگر استفراغ کنند یا به طور منظم غذا نخورند. برای کمک به پیشگیری از قند خون پایین، کودکان را طبق برنامه منظم تغذیه کنید. اگر کودک شما نمی تواند به طور منظم غذا بخورد، استفراغ می کند یا علائم قند خون پایین (مانند تعریق، تشنج) دارد، دارو را قطع کنید و فورا به پزشک اطلاع دهید.

مطالعات مناسبی در مورد ارتباط سن با اثرات قرص متوپرولول در جمعیت کودکان و در مورد ارتباط سن با اثرات قرص های طولانی رهش متوپرولول و کپسول های طولانی رهش در کودکان کمتر از ۶ سال انجام نشده است. مشکلات خاص مربوط به سالمندان را نیز نشان نداده است که سودمندی متوپرولول را در افراد مسن محدود کند. با این حال بیماران مسن بیشتر به مشکلات کبدی، کلیوی یا قلبی مرتبط با سن مبتلا هستند که ممکن است برای بیمارانی که متوپرولول دریافت می‌کنند نیاز به احتیاط و تنظیم دوز داشته باشند.

3-موارد منع مصرف متوپرولول

برای جلوگیری از درد قفسه سینه، حمله قلبی دوم یا سردردهای میگرنی، مصرف منظم این دارو طبق تجویز بسیار مهم است. در همین راستا این دارو به شکل خوددرمانی نباید برای درمان درد قفسه سینه یا میگرن در صورت بروز آن ها استفاده شود. برای تسکین حملات ناگهانی طبق دستور پزشک از داروهای دیگر استفاده کنید (برای مثال، قرص‌های نیتروگلیسیرین برای درد قفسه سینه زیر زبان، داروهای «تریپتان» مانند سوماتریپتان برای میگرن). برای جزئیات بیشتر با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید. اگر وضعیت شما بهبود نیافت یا بدتر شد، به عنوان مثال اگر فشار خون معمولی شما همچنان بالا بماند یا افزایش یابد، اگر درد قفسه سینه یا میگرن شما به دفعات بیشتری رخ بدهد به پزشک خود اطلاع دهید.

اگر متوپرولول را برای نارسایی قلبی مصرف می کنید، در صورت افزایش ناگهانی وزن فورا به پزشک خود اطلاع دهید. این افزایش وزن به دلیل تجمع مایعات اضافی در بدن است که باعث تورم در پاها، مچ پا، ساق پا و شکم می شود. علت تجمع مایع به دلیل عدم فعالیت درست قلب می باشد. اگر یک نوبت دوز را فراموش کردید به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر نزدیک به زمان مصرف نوبت بعدی است، نوبت فراموش شده را نادیده بگیرید. دوز بعدی خود را در زمان منظم مصرف کنید. دوز را دوبرابر نکنید تا جبران کنید.

 

سخن آخر

توجه داشته باشید متوپرولول سوکسینات و متوپرولول تارتارات حاوی همان داروی فعال متوپرولول هستند. تنها تفاوت در شکل نمک است. عوارض جانبی مشابهی نیز رخ می دهد که شامل همان سرگیجه، خستگی، کاهش ضربان قلب، کاهش فشار خون، افسردگی و اسهال، راش، احساس تنگی نفس، تشدید نارسایی قلبی یا درد قفسه سینه، خطر حمله قلبی یا تشدید درد قفسه سینه در صورت قطع ناگهانی متوپرولول خواهد بود. برای کسب آگاهی بیشتر از مشاوره روانشناسی مشورت بخواهید.