- نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی
خوشحال می شویم برای دیدن ویدیوهای مرتبط با نقش خانواده در ترک اعتیاد پیج اینستاگرام دکتر فرزاد طباطبایی را دنبال کنید.
نقش خانواده در ترک اعتیاد چیست؟ خانواده درمانی در ترک اعتیاد چه کمکی میکند؟ زمانی که در خانواده یکی از اعضا معتاد میشود، نه تنها زندگی شخصی خود را متأثر کرده بلکه بر دیگر اعضای خانواده نیز اثر میگذارد و باعث میشود وظایف و نقشهای معمول اعضای خانواده تغییر کند و یا از انجام امور روزمرهی خود غافل شوند و جایگاه دیگری در خانواده پیدا کنند. به طوری که نیرو و انرژی خود را صرف محافظت از خانواده در برابر آسیبها و اثرات مخرب بیماری اعتیاد میکنند. در مسیر ترک اعتیاد خانواده نقش مهمی را ایفا میکند. به همین دلیل در این مقاله تلاش شده است تا اطلاعات کافی در مورد نقش خانواده و چگونگی عملکرد مؤثرتر اعضای خانواده برای ترک اعتیاد فرد وابسته به مواد اعتیاد آور به طور کامل توضیح داده شود. پیش از آن توصیه میکنیم مقاله ترک اعتیاد را مطالعه کنید.
خانواده درمانی در ترک اعتیاد چگونه است؟
خانواده درمانی و نقش خانواده در ترک اعتیاد مجموعهای از روشها و رویکردهای درمانی است که در آن از قدرت خانواده برای ترک مواد استفاده میشود. در این رویکرد آسیبهای اعتیاد بر فرد و خانوادهاش کاهش مییابد. خانواده درمانی به اعضا این امکان را میدهد که در جلسات به صحبت با یکدیگر و حل مشکلات مرتبط با اعتیاد بپردازند. در این سیستم خانواده را مجموعهای در نظر میگیرند که عملکرد هر یک از اعضا بر نتیجه نهایی تأثیر میگذارد. مشاوره ترک اعتیاد به شما در عملی کردن بهترین روشهای ترک و خانواده درمانی کمک میکند.
اینفوگرافیک نقش خانواده در ترک اعتیاد به مواد اعتیاد آور
مزایای خانواده درمانی
- افزایش آگاهی در مورد اعتیاد و نحوهی تأثیرات آن بر فرد
- اغلب الگوهای ناسازگارانه در میان اعضای خانواده منجر به گرایش فرد به اعتیاد میشود. در خانواده درمانی هدف درمان دیگر اعضای خانواده و از بین بردن علت گرایش به مواد است.
- تحکیم و بهبود روابط تخریب شده بین اعضای خانواده و فرد معتاد
- جلب اعتماد خانواده پس از ترک اعتیاد به فرد از دیگر مزایای خانواده درمانی است.
نقش خانواده در ترک اعتیاد | اثر فرد معتاد بر خانواده
اعتیاد والدین
زمانی که یکی از والدین و یا هر دوی آنها دچار سوء مصرف باشند، آسیب به تک تکِ اعضای خانواده وارد میشود. کودکان چنین خانوادههایی به علت احساس شرمندگی و خجالت، ارتباطات و فعالیتهای مشترک با دوستان خود را مخصوصا در محیط خانواده محدود میکنند. اکثرا روابط را به خارج از خانه و به دور از پدر و مادر حفظ میکنند. چرا که احساس امنیت و آرامش را از آنها نمیگیرند، آنها بارها شاهد رفتارهای تکانه ای و انفجاری عضو معتاد بودهاند و از حمایتهای عاطفی و فیزیکی برخوردار نیستند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه اعتیاد پدر و مادر کلیک کنید.
اعتیاد فرزندان
در بسیاری از مواقع فرزندان نیز معتاد میشوند شاید به این دلیل که بتوانند بهتر محیط خانواده را تحمل کنند و یا شاید به این دلیل که ترس از مصرف و عوارض مواد برای آنها کاهش پیدا کرده باشد. اما گاه شاهد هستیم، یک نوع تنفر و بیزاری از مواد در فرزندان ایجاد میشود، که باعث میشود آنها هیچ وقت به سمت مصرف مواد نروند. اما احتمال بروز مشکلاتی مثل افسردگی، اختلالات شخصیت، مشکلات بین فردی و اعتماد به نفس پایین در کودکان این خانوادهها مشاهده میشود.
به علاوه نقش خانواده در ترک اعتیاد به این موضوع منعطف میشود که مصرف پدر و یا مادر در زمان بارداری میتواند مشکلات مادرزادی مثل؛ سندرم نارسی و کمبود وزن، زایمان زودرس، خطر سقط جنین و... بر جنین بگذارد. هر چه سریعتر برای درمان اعتیاد اقدام کنید، بهتر میتوانید آسیبهای آن را کنترل کنید. برای آشنایی بیشتر در زمینه عوارض اعتیاد در دوران بارداری کلیک کنید.
چه خانوادههایی مانع درمان اعتیاد میشوند؟
در بسیاری موارد نقش خانواده در ترک اعتیاد نادیده گرفته میشود. در اینجا به ویژگیهای خانوادههایی اشاره خواهیم کرد که باعث شروع و یا ادامه مصرف در فرد شدهاند. اصطلاحا به چنین خانوادههایی، خانوادهی معتاد ساز میگوییم. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه اعتیاد در نوجوانان کلیک کنید.
- باور اعضای خانواده این است که برای توانمند سازی و درمان فرد معتاد کمترین تأثیر و کنترل را دارند.
- وابستگیهای بیمارگون بین افراد خانواده به طوری که باعث حمایت ناسالم از فرد بیمار میشود، مثلا مادر فرد معتاد به دور از آگاهی بقیهی اعضا پس انداز و یا بخشی از درآمد خود را در اختیار معتاد قرار میدهد، تا او به سراغ خلافهای دیگر نرود و یا مشکلات قضایی پیدا نکند.
- اعتقادی بر بیمار بودن فرد ندارند و فکر میکنند فرد میتواند هر وقت که خواست مواد را کنار بگذارد و اعتیاد او را یک مشکل رفتاری میدانند.
- خانواده احساس گناه و افسردگی داشته چرا که فرد معتاد، دلیل اعتیاد خود را به گردن آنها میاندازد.
- انکار توسط فرد یا توسط خانواده ممکن است رخ دهد، و به طوری رفتار میکنند که انگار مواد مشکل ساز بوده نه رفتار مصرف مواد.
- زمانی که انکار پدیدار شود تمایل پذیرش یک مداخله برای درمان کاهش پیدا میکند.
- اعضای خانواده شکست در حفظ آرامش و کنترل هیجانات را به خودشان نسبت میدهند، و نقش فرد معتاد را نادیده میگیرند به همین دلیل اضطراب و افسردگی به سراغشان میآید.
- گاه شک و تردید و سوء ظنهای افراطی خانواده نسبت به فرد بعد از ترک اعتیاد، منجر به عود و بازگشت اعتیاد میشود.
نقش خانواده درمانی در ترک اعتیاد و کارهایی که لازم است انجام دهد
یکی از اشتباهات رایج در ترک، تلاش خودسرانه برای درمان میباشد. اولین کار تشویق بیمار معتاد به گرفتن کمک تخصصی از مراکز مربوطه است. زمانی که فرد معتاد با میل خود و یا با اصرار خانواده تصمیم به ترک میگیرد به نحوی وارد پروسه درمان شده است. دیدگاه خانواده در این مرحله باید نسبت به زمانی که مصرف داشته تغییر کند، خانواده باید بداند ترک، روندی سخت بوده و فرد معتاد در این مدت تحریک پذیر است و نیاز به مراقبت بعد از ترک از جانب خانواده دارد. اجبار یکی از اشتباهاتی است که اغلب خانواده ها در ارتباط با اعتیاد عزیزشان به آن متوصل می شوند. برای آشنایی با راه های تشویق معتاد برای ترک کلیک کنید.
تعامل و همکاری تمام اعضای خانواده
پس همه اعضا باید یاد بگیرند چگونه انسجام خانواده را حفظ کنند. وقتی تعامل افراد بیشتر میشود حس اعتماد و حمایت در آنها نیز بیشتر میشود و بر روابط عاطفی اعضا نیز تاثیر مثبت خواهد گذاشت. اعضای خانواده لازم است برخورد مناسبی با فرد معتاد داشته و به او انگیزه دهند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه رفتار با فرد معتاد کلیک کنید.
اعضای خانواده باید بدانند برای آنکه جلوی بازگشت به اعتیاد را بگیرند با رفتارهایی مثل بی توجهی، سرزنش، پرخاشگری و اعمال زور موفق نمیشوند، بلکه با صبوری و داشتن یک رابطه حمایت گرانه به طوری که فرد معتاد احساس کند که خانواده برای سلامت او اهمیت قائلند و همیشه در این مسیر همراه او میباشند. همچنین پیشنهاد میکنیم برای اطلاع از نحوهی مناسب برخورد با همسر معتاد کلیک کنید.
نقش خانواده درمانی در ترک اعتیاد | نکات مهم
از دیگر کارهایی که خانواده میتواند انجام دهد:
_ همراهی بیمار تا مراکز و جلسات درمانی
_سپردن مسئولیت و وظایف (ترجیحا از وظایف سبک و به تدریج مسئولیتها و وظایف سنگین تر)
_صحبت کردن با او در زمانهایی که میل به مصرف دارد و یاد آوری اهداف و زحمات او جهت تحقق درمان و ترک
_تغییر محیط و از بین بردن آنچه که بیمار را به یاد مصرف میاندازد و وسوسه را در او تشدید میکند.
نقش خانواده در ترک اعتیاد | خانواده فراموش کرده!
به دلیل غفلتی که اعضاء خانواده نسبت به یکدیگر در زمان مصرف داشتهاند، برنامه ریزی و فعالیتهایی که خانوادگی باشند، اهمیت زیادی پیدا میکند. پیاده روی، مسافرت، درست کردن یک وعده غذایی مفید برای ترک، و بازیهای گروهی میتواند از فعالیتهایی باشد که در این مرحله و حتی در برقراری یک رابطه منسجم و پایدار تاثیرگذار باشند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه غذاهای مفید برای ترک اعتیاد کلیک کنید.
خانواده نیز میتواند در جریان مشاورهها قرار بگیرد؛ تا بتواند با برخورد درست به بیمار معتاد کمک کند که به مواد بازگشت نداشته باشد. پس نقش خانواده در مراقبت از ترک همچنان باقی است. علاوه بر این لازم است خانواده بعد از ترک به فرد پاک شده اعتماد کنند و از سوءظن به او پرهیز کنند. برای اطلاع از نقش خانواده در مراقبت از ترک و دریافت مشاوره روانشناسی کلیک کنید.
ای خدا.... به قران بی نهایت درد کشیدم.. بی نهایت عذاب کشیدم.. حتی الان ک مینویسم گریه م گرفته. ۲۹ سالمه.. معتاد به هرویین شدم بخاطر شکست عاطفی و عشقی.. بعد از مدتی برای درمان توسط خانواده کیلینیک رفتم و متادون درمانی رو شروع کردم.. دقیقا پنج سال کاملا روندی و بدون هیچ وقفه ای متادون خوردم. ک بازم به اصرار و فشار خونواده مجبور ب ترک متادونم کردن. من کاملا میدیدم شرایط اصلا مهیا نیست و به همه چیز فکر میکنن جز من! اون موقع بخاطر مامانم راضی ب ترک متادون شذم. ترک تو خونه و با قطع کامل دارو یهویی. یا امام حسین چهل روز زجه زدم.. چهل روز هر ثانیه ارزوی مرگ میکردم. ولی خوشحال شدن مامانم باعث میشد ک تحمل کنم. بینهایت درد و عذاب... والله گریه م گرفت. خیلی عذاب کشیدم. ولی هیچوقت درک نکردن چی به من گذشت تا چهل روز تموم شع. بعد از اینکه یواش یواش حالت عادی پیدا کردم.. تخریب قطع متادون و اونهمه درد خودشو نشون داد و بی نهایت لاغر شدم. تجربه ی خودمه متادون باعث میشه زیر پوست ادم اب جمع بشه یا هرچیزی بالاخره تپل میکنه ادمو. تپل شدن صورت و بدن ولی کاذب.. فقط زمان مصرف متادون. وقتی ترک کردم لاغر شدم. خونواده طبق عقیده ای داشتن میگفتن بعد از ترگ باید تپل تر میشدی چرا لاغر شدی. خیلی حرف زدم باهاشون. خیلی از عذاب و دردی ک کشیدم گفتم.. خیلی التماس کردم ک کمکم کنن تا اون دوران نحسو فراموش کنم و برگردم ب زندگی. ولی هیچوقت درک نکردن چه کاری کردم. همیشه دو نفری ک تو فامیل ترک کردن و به زندگی برگشتن برام مثال میزدن. همش لفظ غیرت داشتن رو میاوردن. منی ک چهل روز مردم و زنده شدم غیرت نداشتم؟ همیشه بهم شک داشتن.. همیشه بو کشیدن لباسم.. گشتن جیبام و کیفم.. حتی زیر ورو کردن ماشینم. همچنان ادامه داشت این روند. چندین بار ازمایش رفتیم و حتی جلوی کسی ک ازمایش میگرفت نمونخ رو دادم وقتی جواب منفی میشد هیچ تاثیری نداشت. فقط دنبال گرفتن مچم و اثبات معتاد شدنم بودن. با اینکه کاملا پاک بودم ولی هر لحظه با هزاران حرکت مختلف یهویی خراب شذن سرم ک مچمو بگیرن.. جیبامو میگشتن.. بو میکردن. ولی چیزی پیدا نمیکردن یه راه دیگه رو امتحان میکردن. اقا دلم پره.. خستم.. از نفس کشیدن خستم. پاک شدم واسه چی؟ پاک بمونم ولی به چشم معتاد نگام کنن؟ نا امیدم دیگه.. متاسفانه بار اول لغزشم به هدف شروع کردن دوباره و اور دز کردن با گریه ی شدید همراه بود. لغزش کردم.. دوباره مصرف. تا الان بخاطر بقیه ک غصه نخورن ترک کرده بودم. ولی الان بخاطر خودم میخوام ترک کنم.. دیگه اهمیت نداره واسم ک به چشم معتاد نگام کنن یا نه.. دیگه اهمیت نداره تشویقم کنن واسه پاکموندن. دیگه مهم نیست برام ک اعتماده یه کلید انباری دادن رو ندارن بهم.. دیگه هیچی مهم نیست. بخاطر خودم میخوام ترک کنم و برم از اینجا. تنهایی زندگیمو بسازم. مطمئنم میتونم. ولی اصلا تمرکز و ارامش عصاب ندارم نمیتونم تصمیم بگیرم ک چیکار کنم. من خونواده دارم. ولی اونا نمیخوان قبول کنن ک پاک میشم و میمونم. دوران مصرف متادون یک بارم لغزش هرویین نداشتم. بعد اونهمه سال هرویین شروع کردم. هیچکسپ ندارم. کمکم کنید..
سلام دوران سخت و دشواری رو سپری کردید. نگرانی ها و فشار اطرافیان برای درمان تون بیشتر از اینکه بهتون کمک کرده باشه باعث آسیب به شما شده. تو این موقعیت حرف حساب هم نه شنیده میشه نه به نظر مشکل گشا میاد. خوب تو قدم اول لازمه یه لحظه وایسی یه لحظه تو نقطه ای که هستی بی حرکت بمون. و فقط به این نقطه ای که هستی فکر کن ، قرار نیست جایی بری قرار نیست چیزی درست کنی یه لحظه فقط وایسا به خودت اهمیت بده و فقط به چیزا و اتفاقای دور و ورت نگاه کن ، وقتی بهشون نگاه می کنی سعی نکن عوضشون کنی می خوام برای یک بار هم شده خودتو جدا از شکست عشقی ، حبس تو اتاق ، فشار ترک مواد، اشک های ریخته شده ای که کسی اهمیت نداده ببینی. به خودت نگاه کن نه میدونم کی هستی و نه می دونم چی سرت اومده ولی میدونم لازمه یکی بهت کمک کنه کسی که دردت رو میشناسه کسی که باهاش می تونی حرف بزنی وبرای مشکلاتت راه حل پیدا کنید. شاید نتونی خانواده رو تو خیلی مسائل قانع کنی ولی برای گرفتن کمک خودت باید یه راهی پیدا کنی. با شماره های درج شده تو سایت تماس بگیر و با متخصص ترک اعتیاد صحبت کن راهنماییت می کنه.