- نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی
آیا افسردگی ژنتیکی است؟ افسردگی شایع ترین بیماری روانی عصر ما است. این اختلال در اواخر نوجوانی و ابتدای جوانی بیشتر شایع است. افسردگی می تواند علل متعددی داشته باشد. بیماری های مزمن، مشکلات مالی، عدم مهارت های ارتباطی و حتی شرایط محیطی در ابتلا به افسردگی موثر هستند. مطالعات نشان دهنده تاثیر وراثت و ژن ها در ابتلا به افسردگی هستند. این مقاله به بررسی کامل ارتباط افسردگی و ژن ها می پردازد. برای کسب آگاهی بیشتر از مشاوره افسردگی مشورت بخواهید.
افسردگی چیست؟
احساس غم و اندوه، دل درد، و کسالت عمومی یا بیحوصلگی طبیعی است، افسردگی باعث احساس غم و اندوه، پوچی یا ناامیدی طولانیمدت میشود، همراه با از دست دادن علاقه به فعالیتهایی که زمانی از آنها لذت میبردید. این احساسات میتوانند در توانایی شما برای انجام کار اختلال ایجاد کنند. فعالیت های روزانه، از جمله مدرسه و محل کار. علائم افسردگی می تواند جسمی و احساسی باشد، مانند:
- کاهش انرژی و خستگی
- تغییر روال خواب و تغییرات کیفیت (کم یا بیشتر خوابیدن)
- مشکل در تمرکز
- اشتها و وزن تغییر می کند
- سردرد و دردهای بی دلیل
- اضطراب، تحریک پذیری
- احساس گناه، بی ارزشی یا درماندگی
- از دست دادن علاقه یا لذت به سرگرمی ها و فعالیت ها
- بی قراری یا مشکل در نشستن
- افکار یا رفتارهای خودکشی
این بیماری توسط یک متخصص سلامت روان با استفاده از معیارهای ارائه شده در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ویرایش پنجم (DSM-5) تشخیص داده می شود. اگر حداقل دو هفته این علائم و نشانه ها را داشته باشید ممکن است به این اختلال روانی مبتلا شوید.
افسردگی معمولا در اواخر نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع می شود، اما می تواند در هر سنی ظاهر شود. اگر درمان نشود، دورههای افسردگی میتواند هفتهها، ماهها یا سالها طول بکشد و از بین رفته و دوباره عود کند. افسردگی معمولا در اواخر نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع می شود، اما می تواند در هر سنی ظاهر شود. اگر درمان نشود، دورههای افسردگی میتواند هفتهها، ماهها یا سالها طول بکشد و از بین رفته و دوباره عود کند. برای آشنایی با علائم افسردگی در نوجوانان کلیک کنید.
آیا افسردگی ژنتیکی است؟
افسردگی یک مشکل رایج سلامت روان است که سالانه میلیون ها آمریکایی را تحت تاثیر قرار می دهد. افسردگی انواع مختلفی دارد، اما معمولاً با احساس غم و اندوه، بی تفاوتی، خستگی مزمن و ناامیدی مشخص می شود. برای برخی، ممکن است سال ها دوام بیاورد، در حالی که برخی دیگر احساس می کنند که در فواصل کوتاه می آید و می رود. در موارد شدید، می تواند ناتوان کننده باشد، اما تقریباً در همه موارد، حداقل بخشی از لذت زندگی شما را از بین می برد. اما از کجا می آید؟ از آنجایی که افسردگی شامل احساسات ناخوشایند و الگوهای فکری است، باید محیطی باشد، یا شاید کاری است که شما اشتباه انجام می دهید، درست است؟
خوب، تحقیقات بیشتر و بیشتر اختلالات روانی و مسائل مربوط به سلامت روان را به ژنتیک و سابقه خانوادگی شما مرتبط می کند. اما سلامت روانی شما چقدر به کد ژنتیکی شما بستگی دارد و آیا در صورت داشتن سابقه خانوادگی افسردگی می توانید آن را متوقف کنید؟ درباره افسردگی و نقش ساختار ژنتیکی در سلامت روان خود بیشتر بدانید.
1-نقش ژن ها در ابتلاء خانوادگی به بیماری ها
تا آنجا که محققان میدانند، این تأثیر متقابل ژنها و سایر عوامل (مانند محیط و ضربه) است که تعیین میکند آیا فردی به افسردگی مبتلا میشود یا خیر.برخی از مطالعات نشان دادهاند که احتمال ابتلا به افسردگی در افرادی که یکی از بستگان درجه یک او مبتلا به افسردگی است (یکی از والدین، خواهر یا برادر یا فرزند) در مقایسه با جمعیت عمومی سه برابر بیشتر است.
با این حال، توجه به این نکته مهم است که در حالی که مطالعات ارتباط واضحی را در خانوادهها نشان دادهاند، این یافتهها برای کسانی که بدون سابقه خانوادگی دچار افسردگی میشوند، در نظر گرفته نمیشود.تحقیقات نشان داده است که ژن ها در خطر بالقوه بسیاری از بیماری ها از جمله افسردگی نقش دارند.مطالعات نشان داده اند که یک مؤلفه ارثی برای افسردگی وجود دارد. برای آشنایی با بیماری های ژنتیکی کلیک کنید.
2-آیا افسردگی قابل انتقال با وراثت است؟
وراثت یک تعامل پیچیده از عوامل بسیاری است، نه فقط ژن های فردی. هنگام مطالعه افسردگی یا سایر شرایط سلامتی، محققان اغلب به دنبال تغییراتی در ژنهایی هستند که واریانت نامیده میشوند. این تغییرات بر اساس تأثیر (در صورت وجود) بر روی ژن طبقه بندی می شوند.رنگ چشم نمونه ای از تاثیر انواع مختلف بر ژن ها است. تغییر در ژنهای خاصی که بر تولید ملانین تأثیر میگذارد، و همچنین چندین ژن دیگر، رنگ چشمهای شما را تعیین میکند. شما ترکیبی از ژن ها را که هر کدام انواع منحصر به فرد خود را دارند، از والدین خود به ارث می برید. در این رابطه مطالعه مقاله اضطراب ارثی پیشنهاد می شود.
خانوادهها اغلب میتوانند با نگاه کردن به والدین و سایر بستگان نزدیک، رنگ چشمهای کودک را پیشبینی کنند، اما انواع آنها میتوانند غیرمنتظره رفتار کنند.برای مثال، والدین با چشمهای آبی ممکن است کودکی با چشمان قهوهای داشته باشند.وراثت پذیری یک فرآیند پیچیده است، حتی برای یک ویژگی به ظاهر ساده مانند رنگ چشم. برای شرایطی مانند افسردگی، تحقیقات هنوز پیامدهای کامل تغییرات ژنتیکی را مشخص نکرده است.
3-آیا وراثت پذیری افسردگی بر کودکان تأثیر می گذارد؟
افراد مبتلا به افسردگی ممکن است نگران باشند که این بیماری را به فرزندان خود منتقل کنند. در حالی که ممکن است یک جزء ارثی برای افسردگی وجود داشته باشد، ژنتیک تنها عامل تعیین کننده نیست. سایر عوامل در خطر نقش دارند، در حالی که برخی می توانند محافظت کننده باشند. برای آشنایی با نحوه درمان افسردگی کلیک کنید.
کودکی که والدینی مبتلا به افسردگی دارد ممکن است دارای استعداد ژنتیکی باشد اما لزوماً افسرده نخواهد شد. سایر عوامل، از جمله عوامل محیطی یا "محرک ها" نیز دخیل هستند.از سوی دیگر، کودکی که عضوی از خانواده مبتلا به افسردگی ندارد و از نظر ژنتیکی مستعد ابتلا به این بیماری نیست، اگر در معرض یک رویداد محرک مانند تجربه یک تروما قرار گیرد، ممکن است دچار افسردگی شود.حتی اگر افسردگی «در خانواده شما وجود نداشته باشد»، همه والدین و مراقبان بزرگسال باید علائم افسردگی را در کودکان و نوجوانان بدانند.
ژن های مرتبط با افسردگی
اعتقاد بر این است که یک مؤلفه ژنتیکی در افسردگی وجود دارد و محققان هنوز در تلاش برای درک ژنتیک درگیر هستند. در حال حاضر هیچ الگوی واضحی از وراثت پذیری افسردگی وجود ندارد. مطالعات نشان میدهد که تغییرات در بسیاری از ژنها، که هر کدام اثر کمی دارند، خطر ابتلا به افسردگی را افزایش میدهند.
ژن هایی که تصور می شود با افسردگی مرتبط هستند، عملکردهای مختلفی در مغز دارند. برخی از آنها ممکن است تولید، انتقال و فعالیت مواد شیمیایی به نام انتقالدهندههای عصبی را کنترل کنند، که سیگنالهای شیمیایی را ارسال میکنند که به سلولهای عصبی (نورونها) اجازه میدهد با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. برای آشنایی با علت افسردگی در افراد مختلف کلیک کنید.
ژنهای دیگری که ممکن است بر خطر افسردگی تأثیر بگذارند در رشد، بلوغ و نگهداری نورونها و همچنین توانایی اتصالات بین نورونها (سیناپس) برای تغییر و انطباق در طول زمان در پاسخ به تجربه نقش دارند. پلاستیسیته سیناپسی.برای مثال، این فرضیه وجود دارد که ژنهای مرتبط با سطوح پایین انتقالدهندههای عصبی سروتونین، نوراپی نفرین و دوپامین میتوانند منجر به ایجاد افسردگی شوند. این انتقالدهندههای عصبی مسئول تنظیم خلق و خو، خواب و اشتها هستند.
ابهام زدایی از "ژن افسردگی"
داشتن یک واریانت ژنتیکی میتواند احتمال ابتلا به بیماری مرتبط با آن را افزایش دهد - اما نه قطعی. اگر یک ژن مرتبط با یک بیماری خاص تغییر کند، ممکن است بیشتر (یا کمتر) در ایجاد آن بیماری نقش داشته باشد. یک واریانت ژنتیکی خوش خیم کمتر از یک نوع بیماری زا بر این بیماری تأثیر می گذارد.
طبق مطالعات ژنتیکی، وراثت پذیری افسردگی اساسی به طور متوسط حدود 37 درصد است. وراثت پذیری درجه تنوع در یک صفت است که علل ژنتیکی دارد. به عبارت دیگر، تأثیر ژنتیک را بر یک ویژگی خاص (مانند ابتلا به افسردگی اساسی) در یک جمعیت معین اندازه گیری می کند. مطالعات همچنین تفاوت بین مردان و زنان را نشان می دهد که در آن وراثت در زنان بیشتر است. برخی تخمین ها می گویند که اگر یکی از بستگان نزدیک شما مبتلا به افسردگی بالینی باشد، احتمال ابتلا به افسردگی نیز 50 درصد است.
علل غیر ژنتیکی افسردگی
ژنتیک یکی از چندین علت بالقوه افسردگی است. دانستن علل احتمالی می تواند به شما در درک بهتر افسردگی کمک کند، اما به یاد داشته باشید که افسردگی نیز می تواند در غیاب علت واضح ایجاد شود و تشخیص دقیق آن دشوار است. سایر عوامل شناخته شده که در ایجاد انواع افسردگی و سایر شرایط سلامت روان نقش دارند عبارتند از:
- شیمی مغز: افراد مبتلا به افسردگی گاهی اوقات سطوح پایین تری از انتقال دهنده های عصبی (مواد شیمیایی مغزی که بر خلق و خو و تندرستی تأثیر می گذارند) دارند. انتقال دهنده های عصبی آنها ممکن است ناکارآمد باشند یا عملکرد ضعیفی داشته باشند. (برای آشنایی با تاثیر افسردگی بر مغز کلیک کنید)
- تغییرات در ساختار مغز: مغز افراد مبتلا به افسردگی ممکن است از نظر فیزیکی و ساختاری با مغز افرادی که افسرده نیستند متفاوت باشد.
- هورمون ها: شرایطی مانند بارداری، اختلالات تیروئید و یائسگی می توانند بر سطح هورمون ها تأثیر بگذارند. سطوح پایین یا زیاد هورمون ها ممکن است باعث علائم افسردگی شود، به ویژه در افرادی که از نظر ژنتیکی مستعد هستند.
- استرس شدید: افسردگی موقعیتی یا اختلال سازگاری با خلق افسرده ممکن است در فردی ایجاد شود که در شرایط بسیار استرس زا قرار دارد یا ضربه روحی را تجربه کرده است.
فاکتورهای محیطی
عوامل محیطی نیز می توانند به افسردگی کمک کنند. عوامل زیر ممکن است بر شدت بیماری و پاسخ درمانی تأثیر بگذارد:
- تغذیه نامناسب: غذاهای فوق فرآوری شده، از جمله سس ها و نوشیدنی های شیرین، با میزان بیشتری از افسردگی مرتبط هستند.
- برخی شرایط پزشکی: شرایط پزشکی مانند شرایط تیروئید، اختلالات خواب، و انواع خاصی از سرطان با نرخ بالاتر افسردگی مرتبط هستند.
- استفاده از مواد: ارتباط بین مصرف مواد و افسردگی در تحقیقات حیوانی ثابت شده است. مصرف مواد می تواند افسردگی را بدتر کند و افسردگی می تواند منجر به افزایش مصرف مواد مخدر به عنوان راهی برای مقابله با این اختلال روانی شود.
- تروما: بیتوجهی والدین، آزار و اذیت یا اذیت کردن توسط دوستان، و کار بیش از حد کارکنان در فروشگاههای عرقفروشی با ایجاد افسردگی مرتبط است.
چرا به دنبال درمان باشیم؟
اگر علائم افسردگی را تجربه کرده اید، و آنها برای مدت طولانی ادامه دارند، چندین بار آمده و رفته اند، یا به ناامیدی شدید رسیده اند، ممکن است نیاز به درمان داشته باشید. افسردگی اشکال مختلفی دارد و گاهی اوقات به خودی خود از بین نمی رود. ممکن است با گذشت زمان بدتر شود، به خصوص اگر درمان نشود. راه های نجات از افسردگی شامل روشهای درمانی شخصیشده از متخصصان بالینی یا پزشکی است.
نشست و دیدار با یک درمانگر و یادگیری روش های جدید برای مقابله با افسردگی ممکن است تمام چیزی باشد که برای شروع بهبود نیاز دارید. با این حال، اگر این کار موثر نبود، درمان های دارویی وجود دارد که می تواند موثر باشد. بیش از آنچه باید درابر سیاه افسردگی سپری نکنید. از مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی درباره درمان افسردگی و اینکه چگونه می تواند به شما کمک کند تا اولین قدم های خود را برای سلامت روان بهتر بردارید، بیشتر بیاموزید.