- نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی
خوشحال می شویم برای دیدن ویدیوهای مرتبط با تاثیر مشکلات خانوادگی بر افت تحصیلی دانش آموزان پیج اینستاگرام دکتر فرزاد طباطبایی را دنبال کنید.
تاثیر مشکلات خانوادگی بر افت تحصیلی دانش آموزان چگونه است؟ برای آنکه دانش آموز بتواند عملکرد درسی موفقی داشته باشد؛ در کنار هوش و توانایی‌های ذهنی، لازم است تا محیط خانه نیز شرایط مطلوبی داشته و به دور از هرگونه تنش و مشکلات باشد. در این راستا والدین باید با ایجاد محیطی مناسب در خانواده امکان پیشرفت تحصیلی را برای فرزند خود فراهم کنند. فضای ناامن خانه که اغلب به دلیل دعوای پدر و مادر، طلاق و یا مشکلات مالی به وجود می‌آید تمرکز کودک را برهم زده و او را از فضای درسی دور می‌کند. همچنین والدین نیز به دلیل مشکلات خود از کودک غافل می‌شوند. با این حال باید توجه داشته باشید که مشکلات خانوادگی بر روی کودکتان اثر نگذارد و با شناسایی علل‌ها و کاهش عوامل مزاحم و همچنین کمک گرفتن از مشاوره کودک، به حل این مسئله کمک نمایید..gif)
تاثیر مشکلات خانوادگی بر دانش آموزان | مشکلاتی که باعث افت تحصیلی می‌شوند
هر موضوع مثبت یا منفی که نظم مطالعاتی فرزند شما را به هم بریزد و مانع تحصیل وی شود، می‌تواند در این طبقه‌بندی قرار بگیرد. شاید برخی از این مسائل از نظر شما بسیار بی‌اهمیت باشند؛ اما مهم است که بدانید فرزند شما راجع به این مسائل چطور فکر می‌کند. برخی از مشکلات جدی در این زمینه شامل موارد زیر هستند.
برای آگاهی بیشتر در زمینه افت تحصیلی کلیک کنید.
اینفوگرافیک تاثیر مشکلات خانوادگی بر دانش آموزان
اختلاف بین اعضای خانواده
وجود اختلاف و درگیری میان اعضای خانواده، به صورتی که فضای خانه جو صمیمی همیشگی را نداشته باشد، تمرکز دانش آموزان را برای تحصیل با مشکل مواجه می‌کند. نبود فضای عاطفی مناسب تاثیر بسیاری بر قدرت تمرکز افراد می‌گذارد. بچه‌های کوچک‌تر و دبستانی معمولاً به دنبال وقوع این شرایط احساس ترس و نگرانی خواهند داشت و به دلیل استرسی که تحمل می‌کنند، نمی‌توانند به‌خوبی به تکالیف خود رسیدگی کنند. نوجوانان و بچه‌های بزرگ‌تر به دلیل اینکه به‌خوبی متوجه شرایط پیش‌آمده می‌شوند، احتمالاً نمی‌توانند خود را از این مشکل جدا کرده و به تکالیف درسی توجه کنند.
تاثیر مشکلات خانوادگی بر دانش آموزان | طلاق یا درگیری میان والدین
جدایی والدین از یکدیگر، تبعات سنگینی را برای فرزندان به دنبال دارد. سازگاری با شرایط جدید و کنار آمدن باغم از دست دادن خانواده، آن‌ها را دچار مشکلات بسیاری می‌کند و انگیزه تحصیل یا توانایی یادگیری را کاهش می‌دهد. درصورتی‌که برای طلاق از همسر خود برنامه‌ریزی می‌کنید و در شرف جدایی هستید، برای اینکه فرزندانتان آسیب کمتری ببینند یا بهتر بتوانند وضعیت موجود را مدیریت کنند، از یک مشاور در زمینه کودکان کمک بگیرید. مسائلی مانند وظایف شما در زمینه تحصیل فرزندانتان، اینکه مدرسه تا چه حد در جریان این جدایی قرار داشته باشد و احساس فرزند شما در میان همکلاسی‌ها یا دوستان، ازجمله مسائلی هستند که می‌بایست درباره آن‌ها از یک متخصص کمک بگیرید.
بیماری یکی از اعضای خانه
بیماری یکی از اعضای خانواده، یکی دیگر از مشکلاتی است که می‌تواند باعث افت عملکرد فرزند شما باشد. غم بیماری والدین یا خواهر و برادرها، پرستاری کردن از آن‌ها و مشکلاتی که به‌تبع این وضعیت پیش خواهد آمد، می‌تواند در عملکرد تحصیلی فرزند شما اخلال ایجاد کند.
مشکلات مالی
اتفاق افتادن بحران‌های مالی در خانواده، ناتوانی در تأمین برخی مخارج تحصیلی، یا حتی کار کردن کودکان به دلیل مشکلات مالی، باعث می‌شود که بیماری‌های روحی مثل افسردگی و اضطراب در کودک ایجادشده و انگیزه درس خواندن یا ظرفیت ذهنی وی برای یادگیری را تحت تاثیر قرار دهند.
مشکلات دیگری نظیر درگیری با خواهر و برادرها، اختلاف‌نظر پیدا کردن با والدین یا حضور یک عضو جدید در خانه نیز می‌توانند باعث بروز مشکلاتی در عملکرد تحصیلی و حتی ترک تحصیل در کودک بشوند.
برای آشنایی بیشتر در زمینه ترک تحصیل کلیک کنید.
مشکلات خانوادگی چگونه باعث افت عملکرد دانش آموزان می‌شوند؟
وجود مشکلات یا بحران‌ها در جریان زندگی کودکان، می‌تواند بالعکس باعث افزایش انگیزه و پیشرفت آن‌ها بشود. برخی از دانش آموزان نیز به‌خوبی می‌توانند خود را به انجام تکالیف درسی ملزم کنند و تحت تاثیر شرایط قرار نگیرند؛ اما به‌طور میانگین، اکثریت دانش آموزان باوجود مشکلات خانوادگی دچار افت تحصیلی می‌شوند. مشکلات خانوادگی از راه‌های زیر می‌تواند عملکرد فرد را تحت تاثیر قرار دهد.
کمبود زمان
وجود یک موضوع جدید در خانواده به این معناست که زمانی به آن اختصاص پیدا خواهد کرد. ملاقات از عضو بیمار خانواده در بیمارستان، زمانی که به دلیل دعوا و بحث میان خانواده امکان درس خواندن وجود ندارد و کار کردن در ساعات تعطیلی مدارس ازجمله مثال‌هایی در این زمینه هستند. درنتیجه این شرایط، زمان دانش آموزان برای مطالعه دروس کاهش پیدا می‌کند و آن‌ها زمان کافی برای رسیدگی به وظایف تحصیلی خود را نخواهند داشت.
تاثیر مشکلات خانوادگی بر دانش آموزان | مشکلات روحی
بحران در خانواده، باعث بروز اضطراب یا افسردگی در اعضای خانواده و به‌ویژه فرزندان می‌شود؛ زیرا فرزندان به دلیل سن و تجربه کمتر، قدرت سازگاری با شرایط و مدیریت مشکلات را کمتر آموخته‌اند. وجود اضطراب و افسردگی توانایی‌های شناختی مثل تمرکز، یادگیری و حافظه را تحت تاثیر قرار می‌دهند و همچنین انگیزه فرد برای پیشرفت یا انجام تکالیف درسی را از بین می‌برند.
در شرایطی که احساس می‌کنید فرزندتان به لحاظ انگیزه برای انجام فعالیت‌های تحصیلی مشکل پیداکرده و یا توانایی‌های ذهنی وی، ضعیف‌تر شده‌اند، از یک متخصص بخواهید راجع به راهکارهایی برای برطرف کردن این وضعیت اطلاعاتی را در اختیارتان بگذارد.
برای اطلاع بیشتر در زمینه مشاوره تحصیلی کلیک کنید.
غیبت از مدرسه
گاهی اوقات بحران‌ها و مشکلات باعث می‌شود که دانش آموزان برای مدتی به مدرسه نروند. غیبت از مدرسه باعث عقب افتادن آن‌ها از درس‌ها و دشواری در جبران کردن این عقب‌افتادگی خواهد شد.
بی‌توجهی والدین
بحران‌های خانوادگی علاوه بر فرزندان، والدین را نیز درگیر می‌کند. درگیری ذهنی والدین باعث می‌شود که آن‌ها تمرکز کافی برای رسیدگی به مسائل تحصیلی فرزندانشان را نداشته باشند. این مسئله به‌ویژه کودکان سنین پایین‌تر را تحت تاثیر قرار می‌دهد که به دلیل کافی نبودن توانایی‌ها برای انجام تکالیف درسی به کمک خانواده نیاز دارند.
تاثیر مشکلات خانوادگی بر دانش آموزان | برطرف کردن افت تحصیلی در فرزندان
علت را پیدا کنید
بعضی از والدین برای برطرف کردن افت تحصیلی در فرزندان، از معلم‌ها و کلاس‌های رفع اشکال استفاده می‌کنند. اگر کودک شما تحت تاثیر بحران موجود در خانواده، دچار اختلالات روحی شده و یا انگیزه درس خواندن را ازدست‌داده، معلم و کلاس نمی‌تواند کمکی به برطرف شدن این وضعیت کند. شما می‌بایست برای درمان مشکل اصلی اقدام کنید و آن را یا با صحبت یا با کمک گرفتن از متخصصین سلامت روان برطرف نمایید.
صحبت کردن راجع به احساسات
زمانی را برای صحبت با فرزندتان اختصاص دهید و احساسات او را نسبت به مشکل پیش‌آمده بشنوید. این مسئله باعث می‌شود تا حد زیادی تخلیه هیجانی در کودک صورت بگیرد و او احساس بهتری داشته باشد.
فرزند شما معمولاً به دلیل ترسی که از پیامد مشکلات پیش‌آمده دارد، احساس ترس و نگرانی بسیاری را تجربه می‌کند. راجع به مشکل پیش‌آمده، وضعیتی که خانواده اکنون در آن قرار دارد و اینکه در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد با او صحبت کنید. از پنهان کردن مشکل یا ایجاد امیدواری‌های واهی در فرزندتان خودداری کنید، آن‌ها به‌خوبی متوجه بی‌پشتوانه بودن چنین صحبت‌هایی می‌شوند؛ اما سعی کنید در صحبت‌هایتان به‌اندازه درک و فهم کودک صحبت کنید و تا جایی که می‌توانید او را از اضطراب دورنگه دارید.
کمک گرفتن از یک متخصص
همان‌طور که گفته شد، مشکلات موجود در خانواده می‌تواند باعث بروز بیماری‌های روحی در فرزند شما شده و احتیاج به دریافت کمک‌های تخصصی را ایجاب کند. علاوه بر این مشاور می‌تواند درزمینه‌های زیر به بهبود وضعیت فرزندتان و درنتیجه پیشرفت عملکرد تحصیلی وی کمک کند.
- آموزش مدیریت بحران، برای بهبود وضعیت عملکرد تحصیلی و سایر زمینه‌ها در صورت بروز مشکلات.
- آموزش کنترل هیجانی؛ از این طریق فرزند شما می‌تواند علی‌رغم ناراحتی‌ها و مشکلاتی که دارد تکالیف تحصیلی و سایر وظایف را به‌خوبی انجام دهد.
- آموزش پذیرش مشکلات و سازگاری؛ در شرایطی که مشکلات مزمن و ادامه‌داری مثل جدایی والدین پیش‌آمده باشد، این موضوع به فرزندتان کمک می‌کند، بتواند باوجود مشکلات تحصیل خود را ادامه دهد.
- پیدا کردن هدف و برنامه‌ریزی
سؤالات متداول درباره تاثیر مشکلات خانوادگی بر دانش آموزان
چطور می‌توانم باوجود مشکلات در خانواده، از افت تحصیلی فرزندم جلوگیری کنم؟
با فرزندتان راجع به احساساتش صحبت کنید و نسبت به آینده و برطرف شدن مشکل به او امیدواری بدهید. بهتر است علی‌رغم مشکلاتی که برایتان پیش‌آمده زمانی را برای رسیدگی به تکالیف درسی وی اختصاص دهید و اگر احساس می‌کنید این راهکارها کافی نیست از یک متخصص در زمینه کودک کمک بگیرید.
برای آشنایی بیشتر در زمینه مشاوره خانواده کلیک کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه تاثیر مشکلات خانوادگی بر دانش آموزان می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
