درمان ترایپوفوبیا | علائم، علل و روش های درمان ترس از حفره

درمان ترایپوفوبیا یا ترس از حفره ها چه لزومی دارد؟ ترایپوفوبیا یکی از انواع اختلالات هراس و فوبیای خاص است که به واسطه آن فرد از مشاهده و یا فکر کردن به حفره ها به خصوص در صورتی که بر سطح پوست باشند، دچار احساس انزجار و ترس می شود. این نوع فوبیا در صورتی که باعث اختلال در زندگی روزمره شود، نیاز به درمان دارد. به طور کلی دو نوع ترس برای انسان وجود دارد؛ یکی ترس های طبیعی که در مواجهه با اتفاقات خطرناک احساس می شود و برای بقای بشریت لازم است. این نوع ترس انسان را از تهدیدات و خطر ها محافظت می کند. دوم ترس های غیر  طبیعی یا فوبیا هستند که ساخته ذهن و افکار انسان و بیش از حد و غیر معمول است. این گونه ترس ها باعث اختلال در عملکرد و فعالیت زندگی فرد می شود و نیاز به بررسی و درمان دارند. در ادامه به تعریف ترایپوفوبیا راهکار مقابله با آن می پردازیم. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره فوبیا کلیک کنید.  

مروری بر علائم فوبیا و انواع آن

فوبیا نوعی ترس شدید و غیر طبیعی است که نسبت به شی یا مکان خاصی بروز میکند و انواع مختلفی دارد. بروز فوبیا به ژنتیک فرد یا محیطی که در آن زندگی می کند مرتبط است معمولا کودکانی که با افراد دارای فوبیا زندگی می کنند احتمال درگیر شدن با فوبیا را با درصد بالایی دارند. برای شناخت بیشتر انواع فوبیا کلیک کنید. علائم فوبیا:

• تپش شدید قلب
• حالت تهوع
• ناراحتی معده
• تعرق شدید
• استرس و دلهره
• سرگیجه
• درد در ناحیه قفسه سینه
• لرزش و رعشه

ترس های غیر طبیعی یا فوبیا از لحاظ منشاء و علت هراس به سه دسته اصلی تقسیم بندی می شود:

اینفوگرافیک درمان ترایپوفوبیا

1- فوبیای اجتماعی   

ترس از قرار گرفتن در موقعیت های اجتماعی، صحبت کردن در جمع که به عنوان اختلال اضطراب اجتماعی هم یاد می شود. به طور مثال برای فرد مبتلا به این نوع فوبیا، ارتباط گرفتن با دیگران به دلیل ترس از قضاوت شدن در مورد رفتار هایش سخت است و حتی ساده ترین عمل مانند یک تماس برای سفارش غذا و نوشیدنی او را دچار حمله و پنیک می کند. بسیاری از افراد برای صحبت کردن در اجتماعات و میان مردم دچار این نوع فوبیا هستند و علائمی مانند وحشت، دلهره، تپش قلب را از خود بروز می دهند. ترس از صحبت کردن در مجامع عمومی نیز نوعی فوبیا محسوب می شود. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره ترس از صحبت در جمع کلیک کنید.

2- برزن هراسی یا بازار هراسی

ترس از قرار گرفتن در گروه ها و اجتماعات و یا مکان های شلوغی که امکان خارج شدن از آن برای یک زمان مشخصی نیست مثل قرار گرفتن در بازار یا صف های شلوغی یا سوار اتوبوس شدن که فرد در این مواقع نیاز به یک همراه دارد. اگر فرد همراهی برای این فضا ها پیدا نکند ترجیح میدهد که اصلا از خانه خارج نشود و روزش را در تنهایی سپری کند.

3- فوبیای خاص

این نوع از فوبیا ممکن است ترس از هر چیزی مانند ترس از حشرات سمی و موزی، ارتفاع، تاریکی، فضای بسته، پرواز و یا هر چیز دیگری باشد. ترس از حشرات: به این نوع ترس (انتوموفوبیا) هم گفته می شود که در اغلب افراد با دیدن حشرات ریز و موزی که خزنده هستند و نیش میزنند مانند عنکبوت بروز می دهد. فرد حتی با تصور ذهنی حشرات هم ممکن است واکنش نشان دهد که این واکنش در برخی خفیف و در برخی دیگر شدید است و با تپش قلب و ترس شدیدی همراه است. برای اطلاع بیشتر درباره فوبیای حیوانات کلیک کنید.
ترس از ارتفاع: به این نوع هراس (آکروفوبیا) هم گفته می شود که در این نوع افراد با قرار گرفتن در ارتفاع دچار حالاتی جسمی و ذهنی می شوند و حس سرگیجه و اضطراب پیدا می کنند. برخی افراد روی نردبان و ارتفاع حتی پله برقی دچار این نوع هراس می شوند.
ترس از پرواز: در این نوع فوبیا فرد نسبت به هواپیما و پرواز هراس دارد و از مسافرت با هواپیما دوری می کند. در مواردی اگر مجبور به استفاده از هواپیما شوند خود و اطرافیانشان را دچار ترس و دلهره نسبت به سقوط هواپیما می کنند.
ترس از مکان های بسته: به این نوع هراس (کلاستروفوبیا) گفته می شود که فرد با قرار گرفتن در محیط های تنگ و بسته و فضا های بدون پنجره احساس خفگی می کند. بارز ترین مثال ترس از آسانسور که است در افراد دیده می شود.
ترس از تاریکی: منشا این نوع ترس به کودکی برمی گردد و فرد با قرار گرفتن در فضای تاریک احساس ترس و تنهایی دارد.
 

درمان فوبیا و هراس های شدید

اغلب افراد درگیر انواع فوبیا هستند اما اندکی از افراد برای درمان آن به روانشناس مراجعه می کنند. بسیاری از افراد سعی می کنند ترس و فوبیای خود را نادیده بگیرند اما قرار گرفتن در موقعیت هایی که ترس و اضطراب برای فرد ایجاد می کند، باعث میشود بسیاری از موقعیت های پیشرفت و موفقیت را از دست بدهد. بنابرین بهترین کار مراجعه به روانشناس برای حل این موضوع است. درمان فوبیا بسته به شدت و نوعی که دارد متفاوت است:

• استفاده از درمان های شناختی و رفتاری
• دارو درمانی
• روش های مواجهه با ترس

در ادامه به بررسی یکی از شاخه های فوبیا به نام ترایپوفوبیا یا فوبیای حفره می پردازیم و علائم، انواع و درمان آن را مطالعه می کنیم. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره فوبیای خون کلیک کنید.  

درمان ترایپوفوبیا (Trypophobia)، شناخت آن

ترایپوفوبیا ترس و نفرت از حفره های خوشه ای است که در اصطلاح به آن فوبیای حفره هم گفته می شود. افراد مبتلا به ترایپوفوبیا نسبت به اشکال تکرار شونده دایره ای و خوشه ای، مانند حفره های اسفنج یا حباب های روی یک فنجان قهوه احساس نفرت دارند. این ترس و انزجار به عوامل مختلفی بستگی دارد و نظریه های متفاوتی راجب آن مطرح شده است. در این مقاله به بررسی و علائم و درمان ترایپوفوبیا می پردازیم.

علائم ترایپوفوبیا و مثال هایی از آن

افرادی که دچار ترایپوفوبیا هستند بیزاری، اضطراب و علائمی مانند تهوع را در هنگام مواجهه با محرک هایی با خوشه های حفره ای، مانند اسفنج یا خوشه هایی از اشکال تقریباً دایره ای شکل مانند حباب صابون بروز می دهند. حدود 50 درصد افرادی که به ترایپوفوبیا مبتلا هستند از سطوح بالای اضطراب شدید رنج می برند و با دیدن این الگو ها دچار ترس همراه با انزجار می شوند. نمونه ها بسیاری برای الگو های خوشه ای وجود دارد که در دو بخش اصلی دسته بندی می شوند:
1-تصاویر خوشه ای غیر مرتبط با بیماری: تصاویری که مرتبط با بیماری ها نیستند و عموما منشا طبیعی دارند مانند ساختار کندوی زنبور عسل، اسفنج، توت فرنگی، الگوی دانه های انار، حباب های روی مایعات، الگو های ساختمانی انسانی، پوست حیوانات سمی مانند مار و تمساح...
2-تصاویر خوشه ای مرتبط با بیماری: با دیدن این نوع تصاویر در ذهن فرد بیماری ها و عفونت ها تداعی می شوند مانند عفونت های پوستی، خوشه ای از کنه ها در گوش سگ، زخم آبله در دست...  

درمان ترایپوفوبیا ، کشف منشا و علت آن

بعد از بررسی های انجام شده مشخص شده در افرادی که مبتلا به ترایپوفوبیا هستند احتمال ابتلا به اضطراب شدید و افسردگی بسیار بالاست. اگرچه فوبیای حفره به عنوان یک وضعیت مبتنی بر ترس توصیف شده است، برخی شواهد موجود بیانگر غالب بودن احساس نفرت بر ترس می باشد. افراد مبتلا به تریپوفوبیا علائم مختلفی را نشان می دهند که شامل انزجار، حالت تهوع و خارش روی پوست است. برای مشخص کردن منشا فوبیای حفره، نظریه های مختلفی مطرح شده است که در ادامه به مطالعه چند مورد آن می پردازیم. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره علائم استرس و اضطراب کلیک کنید.

1- منشا تکاملی

برخی محققان بر این باورند که فوبیای حفره مبنایی تکاملی داشته باشد، بدین گونه که انسان اولیه به این درک رسید هر چیزی که دارای بی نظمی و حفره باشد در معرض فاسد شدن و خراب شدن است و در نتیجه این ترس در او نهادینه شد. این بی نظمی و حفره ها میتواند یادآور بیماری های عفونی و مشکلات پوستی که دارای برآمدگی یا سوراخ هایی می باشد و به انسان حالت تنفر را القا میکند.

2- بیماری های عفونی

بیماریهای عفونی و انگلی فشارهای انتخاب قوی را در طول تکامل حیوانات و انسانها اعمال کردند (همیلتون ، اکسلرود و تانسی ، 1990). بسیاری از خطرناک ترین و کشنده ترین بیماری های عفونی، از جمله آبله، سرخجه، تیفوس، مخملک و جذام، منجر به ایجاد خوشه های نامنظم از پوسچول ها یا اشکال تقریباً دایره ای شکل می شود که اغلب بر روی پوست انسان قابل مشاهده است. آبله به تنهایی یک فشار انتخابی قوی بر جمعیت انسان ها برای هزاران سال بود و بر اساس یک تخمین ، باعث 10 درصد از مرگ و میر ها در هزاره گذشته شد.

3-عوامل بیماری زا

در آزمایش های انجام شده برخلاف اکثر فوبیا ها، که عمدتا با ترس همراه هستند، افراد مبتلا به ترایپوفوبیا در درجه اول تجربه احساس اجتناب از بیماری و انزجار را گزارش خواهند کرد. در این افراد احساس ترس و انزجار اغلب با هم فعال می شوند.در این صورت اگر این درست باشد که ترایپوفوبیا یک واکنش اجتنابی از عوامل بیماری زا است، احساسات مربوط به انزجار باید بر ترس غلبه داشته باشد.
به عنوان یک واکنش اجتنابی از عوامل بیماری زا، تریپوفوبیا باید شامل احساسات اولیه مربوط به نفرت باشد مانند حالت تهوع و میل به استفراغ. اگر الگو های خوشه ای عمدتاً به عنوان نشانه ای از عوامل بیماری زای منتقله از پوست تلقی شوند، افراد ترایپوفوبیک نیز ممکن است احساس خارش و خزیدن چیزی روی پوست و ترس از لمس شدن را تجربه کنند.

4- حیوانات خطرناک

نظریه دیگری وجود دارد که بیان می کند شکل ظاهری پوست برخی از حیوانات دارای الگوی خوشه ای و حلقه های دایره ای مانند پوست مار، بدن اختاپوس، تمساح و ... است. در برخی از افراد به دلیل تصورات و الگو های ذهنی که در آنها وجود دارد ناخودآگاه باعث ترس و انزجار نسبت به این حیوانات می شود. گفته می شود فوبیای حفره پاسخی تکاملی می باشد، زیرا با اجتناب و دوری از این حیوانات مزیتی برای بقا فراهم میشود.  

4 راهکار موثر در درمان ترایپوفوبیا

بدیهی است که بعد از بررسی ترایپوفوبیا و علت ها و علائم آن به دنبال راهکاری برای مواجهه با این موضوع هستید و نیازمند درمانی برای حل فوبیای حفره می باشید. توجه داشته باشید اگر بیماری فوبیای حفره در شما و یا اطرافیانتان شدت گرفته باشد حتما به پزشک متخصص و مربوطه مراجعه کنید. از آنجا که ترایپوفوبیا یک اختلال واقعی نیست، پس درمان مشخص و قطعی ندارد ولی معمولا از چند روش میتوان آنرا درمان کرد. برای آشنایی بیشتر درباره درمان فوبیا کلیک کنید.

1- دارو درمانی ترایپوفوبیا

با توجه به نوع فوبیا و منشاء آن پزشکان انواع مختلفی از درمان را پیش میگیرند. یکی از این روش ها دارو درمانی است. برای درمان فوبیا معمولا از داروهای آرامبخش، ضد اضطراب و یا از دارو های ضد افسردگی که توسط پزشک متخصص و مرتبط تجویز می شود استفاده خواهد شد.

2- مواجهه با ترس درمان ترایپوفوبیا

فرد مبتلا کم کم با ترس خود رو به رو می شود و ابتدا تصویر حفره ها را در ذهن خود مجسم می کند و به مرور زمان با تصاویر حفره ها رو به رو می شود. و به تدریج با نزدیک شدن به محرک ترس و یا حتی تماس و لمس آن به ترس خود پایان می دهد. توجه داشته باشید این نوع درمان به مرور و در طولانی مدت انجام می شود و فرد مرحله به مرحله با ترس خود رو به رو می شود. برای آشنایی بیشتر با راه های غلبه بر ترس کلیک کنید.

3- گفتار درمانی برای درمان ترایپوفوبیا

نوعی گفتار درمانی به نام درمان رفتاری شناختی (CBT) برای درمان فوبیای حفره مفید هستند. CBT سعی می کند ایده های منفی که باعث ترس یا استرس می شوند را تغییر دهد. فرد درمانگار با تغییر الگو های فکری و رفتار های فرد به بهبود بیماری او کمک می کند. اغلب افراد مبتلا، نوعی ترس نسبت به محرک های خطرناک را تجربه می کنند و درمانگر با صحبت کردن راجب این ترس ها و جایگزین کردن افکار و ایده های مثبت به فرد کمک شایانی می کند. برای آگاهی بیشتر درباره گفتار درمانی کلیک کنید.

4- راهکار های آرامش بخش

در مواردی هم با مدیتیشن و راهکار های آرامش بخش به فرد مبتلا میتوان کمک کرد. فردی که دچار فوبیای حفره می باشد ترس، اضطراب و حس انزجاری را تجربه می کند اما با تصور کردن یا قرار گرفتن در موقعیت های آرامش بخش میتوان این بیماری را کنترل کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره تکنیک های آرام سازی خود کلیک کنید.  

سخن آخر درباره درمان ترایپوفوبیا

اگرچه ترایپوفوبیا به عنوان ترس از حفره یاد می شود اما بطور دقیق تر و واقعی تر به عنوان یک حس انزجار از خوشه های دایره ای توصیف می شود. فوبیای حفره به عنوان واکنش نسبت به نشانه های انگل ها و بیماری عفونی یاد می شود که همراه با احساسات ذهنی و حالت انزجار نسبت به این اشکال است. فرد مبتلا با دیدن انواع حفره ها و الگو های خوشه ای دچار این نوع فوبیا میشود. بهتر است نسبت به هراس و فوبیای خود بی تفاوت نبوده و برای درمان هر چه زودتر اقدام کنید تا زندگی بهتر و آرام تری را تجربه کنید. برای کسب آگاهی بیشتر از مشاوره روانشناسی کلیک کنید.