اختلال توره | علائم، علل و درمان اختلال توره

نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی

اختلال توره از جمله اختلالات عصبی رشدی است که شامل تیک‌های متعدد حرکتی و یک یا چند تیک صوتی است. سندروم توره قبل از 18 سالگی شروع می‌شود و تیک‌هایی را در پی دارد که گونه‌ای از انقباض‌های عضلانی یا حرکت‌های غیرعادی هستند. این اختلال ژنتیکی بوده و با بروز در موقعیت‌های مختلف می‌تواند کارکرد زندگی افراد را از کودکی تحت تاثیر قرار دهد و یا مشکل ساز شود. خیلی اوقات عدم آگاهی خانواده‌ها می‌تواند در افزایش مشکلات و تبعات موثر باشد. بنابراین برای برخورد مناسب و مقابله با سندروم توره بهتر است آن را به خوبی بشناسید و با درما‌ن‌های دارویی و رفتاری آن آشنایی پیدا کنید. به علاوه داشتن یک مشاوره روانشناسی برای تشخیص به موقع ضرورت پیدا می‌کند.

تعریف اختلال توره

سندروم توره از جمله اختلالات عصبی-رشدی است که نوعی اختلال نوروبیولوژیک محسوب می‌شود و در آن تیک‌های حرکتی و صوتی به صورت مکرر وجود دارد. این تیک‌ها می‌تواند شامل پلک زدن، حرکت گردن، سرفه کردن و... باشد. اختلال توره عموما در کودکی شروع و علائم آن از سنین 3 تا 10 سالگی ظاهر می‌شود و شایع‌ترین سن بروز آن در حدود اوایل سنین ابتدایی است. با این حال اکثرا سندروم توره در پسرهای 7، 8 ساله که دارای سابقه بیماری و اختــلالات روانی و سایکوپات هستند دیده می‌شود. این اختلال مشهورترین و معروف‌ترین اختلال تیک است و به سندروم ژیل دولا توره نیز شناخته می‌شود.

اینفوگرافیک اختلال توره

نشانه های اختلال توره

نشانه‌های اختلال توره شامل موارد زیر است.

تیک‌های حرکتی متعدد. این تیک‌ها می‌تواند در ناحیه سر، شانه، گردن یا کل بدن باشد. بالا انداختن شانه، حرکت سر و گردن، چشمک زدن، پلک زدن متناوب، شکلک درآوردن و لمس کردن می‌تواند وجود داشته باشد. همچنین تیک‌های حرکتی پیچیده و اخــتلال حرکات قالبی مثل باز و بسته کردن در، بو کردن، روشن و خاموش کردن چراغ و... می‌تواند بروز کند.
تیک‌های صوتی متعدد. شامل صدا درآوردن، سرفه کردن، صاف کردن گلو، بالا کشیدن بینی، خندیدن غیرارادی، فریاد کشیدن، گفتن برخی کلمات و عبارات غیرارادی یا حتی گاهی اکولالیا (تکرار کلمات شنیده شده) و کپرولالیا (گفتن کلمات زشت و ناسزا و بــددهنی به طور غیرارادی) می‌باشد.
علائم و نشانه‌های اخــتلال تیـک می‌تواند دوره‌ای و دارای نوسان باشد. به طوری که فرد ممکن است در دوره‌ای علائم شدید تیک نشان دهد و در مدتی دیگر نشانه‌ها کلا ناپدید شود.
انقباض عضلات و نشانه‌های تیک غیر ارادی است. با وجود اینکه کودکان سعی می‌کنند آن را سرکوب کنند. اما خیلی مواقع به شدت بیشتری تکرار می‌شود.

برای تشخیص اختلال توره باید ویژگی‌های زیر حتما وجود داشته باشد.

تیــک عصبی کودکان قبل از 18 سالگی شروع شود.
علائم حداقل یکسال طول بکشد.
بیمار هم تیک صوتی و هم حرکتی داشته باشد که می‌تواند در برهه زمانی مختلف رخ دهد.
شدت تیک‌ها نوسان دارد و کم و زیاد می‌شود. ممکن است برخی تیک‌ها در دوره‌ای از بین برود و تیک‌های دیگری ظاهر شود.
علت پزشکی دیگری وجود تیک‌ها را توجیه نمی‌کند.
اختلال ناشی از تاثیر فیزیولوژیک یک ماده یا اختلال طبی کلی نیست.

اختلالات همراه توره

مشکلات و اختلالاتی که همراه سندروم توره ممکن است ظاهر شوند شامل اختلالات توجه و بیــش فعالی، اختلالات وسواس ، اضطراب، افسردگی، اختلالات یادگیری، مشکلات رفتاری، اختلالات خواب و اختلالات کنترل تکانه می‌باشند.

علت بروز اختلال توره

دلایل اصلی ایجاد اختلال توره به طور کامل شناخته شده نیست. اما دانشمندان نقش عوامل زیستی را در ایجاد آن دخیل دانسته‌اند. براساس مطالعات ایجاد اختلال توره تا حد زیادی تحت تاثیر وراثت است. کودکان دارای توره به احتمال بیشتری در خویشاوندان خود افراد دچار تیک یا بیمــاری وسواس دارند.

اختلالاتی که ممکن است با تیک اشتباه گرفته شود

اختلال کره آتتوئید: اختلال حرکتی نابهنجار و غیر ارادی که علامت مشخص آن انقباضات نامنظم، کوتاه و فاقد ریتم است.

اختلال دیستونی عضلانی: این اختلال شامل انقباضات غیرارادی شدید، دردناک و پایدار عضلات مثل دیستونی گردن است.

میوکلونوس: این اختلال همراه با گرفتگی ماهیچه به پرش و انقباضات سریع و غیر ارادی عضلات گفته می‌شود. سکسکه کردن در واقع نوع طبیعی آن است.

درمان اختلال توره

تیک‌های خفیف گاهی اوقات گذرا بوده و بدون اقدام درمانی یا با تمرین کاهــش استرس و اضطراب خود به خود برطرف می‌شود. با وجود این خیلی اوقات تیک ها شدیدتر بوده یا پایدار است و نیازمند اقدامات درمانی است. توجه داشته باشید که نخستین گام در تعیین مناسب ترین شیوه درمانی اختلالات تیک بررسی کارکرد کلی کودک یا نوجوان است. درمان‌های به کار رفته برای اختلال توره معمولا شامل درمان‌های رفتاری و درمان‌های دارویی است.برای کسب آگاهی بیشتر در زمینه درمــان اضطراب کلیک کنید.

درمان رفتاری

برخی از درمان های رفتاری به کار رفته شامل موارد زیر هستند.

وارونه سازی عادت: در این روش با استفاده از ایجاد عادات معکوس به فرد کمک می‌شود با تیک‌ها مقابله کند. با استفاده از تقویت حرکات خنثی کننده به فرد آموزش داده می‌شود که تیک‌های عصبی به مرور کاهش می‌یابد.

ای آر پی: در این روش با قرار گیری فرد در موقعیت تیک به فرد آموزش داده می‌شود که موقعیت ایجاد تیک را پیش بینی و آن را به تدریج کنترل کند.

برای آشنایی بیشتر در زمینه رفــتار درمانی کلیک کنید.

درمان دارویی

یکی از قدم‌های اصلی درمانی برای اختلال توره درمان دارویی است. داروهای مورد استفاده عمدتا شامل موارد زیر است.

داروی های نورولپتیک (از قبیل ریسپریدون، ریموزاید، آریپرازول)
کلونیدین
کلونازپام
تترابنازین
هالوپــریدول
آنتاگونیست‌های دوپامین

سخن پایانی
تشخیص زود هنگام مشکلات عصبی و روانی درصد موفقیت درمانی آن را به مراتب بیشتر می کند. به همین دلیل ضروری است در صورت بروز مشکلاتی از این قبیل از طریق مشاوره روانشناسی و دریافت مشاوره و روان درمانی به پیشرفت روند درمانی کمک کنید. مشاوران حامی هنر زندگی با ارائه خدمات مشاوره تخصصی به صورت حضوری و تلفنی می توانند یاریگر شما باشند. برای کسب اطلاعات در خصوص مشاوره تلفنی این مرکز کلیک کنید.