- نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی
خوشحال می شویم برای دیدن ویدیوهای مرتبط با نقش خانواده درمراقبت از ترک اعتیاد پیج اینستاگرام دکتر فرزاد طباطبایی را دنبال کنید.
نقش خانواده درمراقبت از ترک اعتیاد چه میزان است؟ آیا خانواده میتواند در ادامه مصرف و یا ترک آن تاثیری داشته باشد؟ خانواده نقش مهمی در مراقبت از ترک اعتیاد به مواد اعتیاد آور (مخدر، محرک و توهم زا) دارد. اعتیاد همواره از بزرگترین مشکلات جوامع در سرتاسر دنیا است و سالیانه دولتها و خانوادههای افراد وابسته به مواد، هزینههای زیادی را برای مبارزه با این مشکل متحمل میشوند. یکی از بزرگترین دغدغههایی که افراد بعد از ترک اعتیاد به مواد اعتیاد آور با آن مواجه هستند، نحوه مراقبت از ترک و عدم بازگشت به اعتیاد به مواد مخدر میباشد. در این مقاله سعی داریم تا در زمینه نقش خانواده در مراقبت از ترک اعتیاد به مواد اعتیاد آور صحبت کنیم. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص مشاوره ترک اعتیاد کلیک کنید.
نقش خانواده در مراقبت از ترک | لغزش شکست نیست!
مهمترین مسئله درباره افراد وابسته به مواد مخدر این است که آنها بیش از هر کس دیگری تمایل به ترک مواد دارند و ادامه مصرف آنها دال بر بی ارادگی و یا سهل انگاری آنها نیست. گاها دیده میشود که افراد وابسته به مواد افیونی بعد از گذراندن دورههای ترک در فضاهای بالینی باز هم میل به مصرف مجدد دارند؛ اما باید دانست که مصرف مجدد بعد از ترک به منزله شکست در درمان اعتیاد نیست. زیرا اعتیاد یک بیماری مزمن بوده و شبیه به دیابت نیازمند مراقبت است. به عنوان خانواده بیمار مبتلا به اعتیاد باید این فضا را بشناسیم و سعی در کنترل بر آن داشته باشیم.
ترک اعتیاد به انواع مواد اعتیاد آور بدون مراقبت کردن از آن سرانجامی به جز بازگشت به مصرف را ندارد. همیشه در خاطر داشته باشید که مراقبت بعد از ترک اعتیاد به مواد مخدر مهمتر از پاکسازی و ترک جسمانی آن است. در واقع مراقبت بعد از ترک جزئی از فرآیند درمان اعتیاد محسوب میشود.
اینفوگرافیک نقش خانواده در مراقبت از ترک مواد اعتیاد آور
چه عواملی احتمال لغزش را بعد از ترک اعتیاد افزایش میدهد
درصد بالایی از بیماران مبتلا به اعتیاد دارای یک اختلال روانشناختی دیگر مثل افسردگی هستند. در نتیجه برای کنترل اعتیاد باید شرایط روانی فرد را در نظر گرفت و بر روی آن کار کرد. اگر فرد وابسته به مواد که در کشاکش ترک مصرف است حمایت شود (از طرف خانواده) و احساس مطرود بودن نداشته باشد روان درمانی سرعت بیشتری خواهد رفت. باید همواره توجه داشته باشیم که طرد کردن فرد معتاد به معنای دعوت او به سمت مصرف دوباره مواد مخدر است.
همچنین فضای قبلی بیمار و دوستان و افرادی که در گذشته با او مصرف داشتهاند باعث عود کردن میل به مصرف میباشند. بهتر است در صورت امکان خانوادهی فرد، محیط او را تغییر داده، او را از شرایطی که احتمال مصرف مواد اعتیاد آور وجود دارد دور کنند و سعی در هدایت روابط او داشته باشند. پیشنهاد می کنیم مقاله تاثیر دوستان در اعتیاد را مطالعه فرمایید.
نقش خانواده در مراقبت از ترک | گروه درمانیها و انجمن معتادین
پژوهشها حاکی از این است که گروه درمانیها و روش معتادین گمنام (ان ای) یکی از کارآمدترین روشها برای درمان و به خصوص پیشگیری از بازگشت مجدد افراد است. فرد وابسته به مواد در جلسات میتواند از احساسات و افکار و اعمالی صحبت کند که سالها به دلایل مختلف از آنها فرار کرده است و سعی در نادیده گرفتن آنها داشته است. برنامه 12 قدم ترک اعتیاد یکی از برنامه های گروه درمانی است که نتایج مثبتی را رقم زده است. توجه داشته باشید که حمایت کردن یکی از مهمترین عوامل برای عدم مصرف مجدد است و گروه درمانیها معمولا این امکان را به خوبی فراهم میکند.
نقش خانواده در مراقبت از ترک و بازگشت به اجتماع
اگر فردی پس از قطع مصرف مواد به حال خود رها شود و در جامعه نتواند احساس مفید بودن داشته باشد. عوامل قبلی که زمینه ساز این مشکل بودهاند، میتوانند دست به کار شوند و باعث مصرف مجدد مواد مخدر شوند. در وهله اول مهم است خانواده در رابطه با مواد مخدر اطلاعات خود را بالا ببرند.
علاوه بر تشویق معتاد به ترک، باید برای او فرصتهایی را برآورده کنیم تا بتواند وارد جامعه شود. معمولا خانوادهها به اشتغال فرد معتاد به چشم یک سرگرمی برای جلوگیری از مصرف مجدد نگاه میکنند، اما باید دانست که این اشتغال سرگرمی نیست و این طرز فکر و رفتار نوعی طرد برای فرد محسوب میشود. باید قدمهای فرد را هرچقدر هم کوچک جدی بگیریم و او را مانند کودکی نوپا ببینیم. همانگونه که خانواده در ترک اعتیاد نقش محوری دارند باید توجه داشت نقش خانواده در اعتیاد افراد نیز بسیار تاثیرگذار است. اعتیاد پدر و مادر و یا مشکلات خانوادگی همگی زمینه ای برای اعتیاد افراد ایجاد می کنند.
همچنین مهم است که هنگام شروع کار فرد کارفرمای خود را از مشکل قبلی خود مطلع سازد و به او بفهماند که در گذشته مصرف مواد مخدر داشته و سعی در ترک دارد و برای مثال فلان مدت از قطع مصرفش میگذرد. مشاوره شغلی میتواند شما را در یافتن کاری مناسب یاری نماید.
درمان دارویی
نقش خانواده در مراقبت بعد از ترک اعتیاد در تشویق فرد به مصرف دارو نیز مشخص میشود. در نهایت باید به خاطر داشته باشیم که تا مدتی پس از ترک باید از داروهایی که موجب تداخل با مواد مخدر میشوند استفاده کرد. این داروها موجب میشوند تا فرد با مصرف همزمان دچار علائم تهوع شود و از مصرف مواد اعتیاد آور لذت قبلی را نبرد.
همچنین دیده میشود که خانوادههای افراد وابسته به مواد دید خوبی به داروهای ترک اعتیاد ندارند، بنابراین مانع مصرف فرد میشوند و یا گاها جدالی بر سر مصرف یا عدم مصرف داروهای کمک کننده دیده میشود. با توجه به این که اعتیاد عملکرد و به اصطلاح سیم پیچی مغز را تغییر میدهد، میتوان از تکنولوژیهای جدید نیز استفاده کرد.
دستگاه نوروفیدبک یکی از تکنولوژیهای موجود است که علاوه بر بی ضرر بودن، از لحاظ هزینه بسیار مقرون به صرفه است و میتواند بافت مغز را با استفاده از توانایی خود به حالت عادی بازگزداند. معمولا این نوع درمانها توسط روانپزشکان و روانشناسان تجویز میشود و پروتکل درمانی نیز مشخص میکند در هفته فرد چند ساعت نیازمند به درمان است. برای اطلاع از این روش مقاله نوروفیدبک را مطالعه فرمایید.
نحوه رفتار صحیح اعضای خانواده با فرد ترک کرده
نقش خانواده در مراقبت از ترک اعتیاد در نحوهی رفتار با افراد در حال ترک و یا بعد از آن مشخص میشود. مهم است نحوهی رفتار با فرد بعد از ترک با زمانی که دچار اعتیاد و وابستگی بوده، متفاوت باشد. در زمان مصرف رفتارهای اعضای خانواده به صورت ناخودآگاه و به تدریج با رفتارهای اعتیاد گونهی فرد معتاد تطابق یافتهاند. اعضای خانواده میتوانند با تغییر این گونه رفتارهای تطابق یافته در جهت مثبت، فرد ترک کرده را حمایت کنند. رفتار اعضا بر روی یکدیگر تأثیر فروان دارد. مهمترین چیز در این رابطه اعتماد به فرد ترک کرده و پرهیز از شکاکیت و تهمت زدن به او است. افسردگی بعد از ترک اعتیاد در بین افرادی که از حمایت اطرافیان برخوردار نیستند بسیار شایع است. فرد پس از ترک بسیار تحریک پذیر بوده و فشار زیادی برای مصرف دوباره را تجربه میکند، به همین دلیل به حمایت عاطفی خانواده نیاز دارد.
لازم است خانوادهها به تأثیر مواد بر جسم و روان فرد آگاه باشند و توقعات و انتظارات خود را متعادل سازند. فرد در طی فرآیندهای سم زدایی برای ترک اعتیاد و ترک تعییرات زیادی را تجربه میکند بنابراین انتظار نداشتهباشید به سرعت به دوران قبل از مصرف مواد باز گردد. علاوه بر این لازم است خانواده تمام تلاش خود را برای آرام نگه داشتن شرایط و دور ساختن استرسها و تنشها به کار بگیرد. چرا که مشکلات خانوادگی خطر بازگشت به اعتیاد را افزایش میدهند. .
ضرورت مراجعه خانوادهها به مشاوره ترک اعتیاد
ترک اعتیاد به مواد مخدر پروسهای پیچیده و طولانی مدت است؛ به همین دلیل ممکن است خانوادهها در این مسیر گاه خسته شده و یا امید خود را برای ترک اعتیاد فرد وابسته به مواد از دست بدهند. در این شرایط مشاور با متد خانواده درمانی شما را در تمامی مراحل یاری میدهد و نحوه رفتار صحیح با فرد معتاد را نیز آموزش میدهد. علاوه بر این، فرآیند مراقبت بعد از ترک در صورتی که اصولی انجام نشود، خطر بازگشت به مصرف را افزایش میدهد.
سخن آخر
ترک اعتیاد فرآیندی تدریجی و پیچیده است و نیاز به سیستم های حمایتی دارد. خانواده با توجه به این که اولین پایگاه عاطفی و امن هر فردی است نقش بسزایی در ترک اعتیاد و جلوگیری از مصرف مجدد دارد. بنابراین اگر خواستار ترک هستید، روانشناسان ما در حامی با ارزیابی و آگاه سازی خانواده در این زمینه می توانند به شما کمک کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه مشاوره تلفنی کلیک کنید.