اختلال سلفیتیس | اعتیاد به سلفی گرفتن و عوامل موثر در آن
اختلال سلفیتیس یا همان وسواس سلفی گرفتن پدیده مدرن قرن بیست و یکم است. عکس گرفتن و به اشتراک گذاری سلفی با دوستان یا دیگران در اینترنت غالب رواج یافته است. این مطالعه با هدف بررسی میزان شیوع و تأثیر اختلال سلفیتیس (selfitis) بر سلامت روانی-اجتماعی نوجوانان و رابطه جستجوی سلفیتیس با متغیرهای جمعیت شناختی منتخب شامل سن، جنس و مذهب انجام شد. اختلال سلفیتیس اگر به صورت اعتیادآورانه باشد خطرناک است و بر سلامت روان افراد به خصوص جوانان و نوجوانان تاثیر می گذارد. برای آشنایی بیشتر درباره این اختلال از مشاوره تلفنی فردی کلیک کنید.  

تماس با مشاور 


اختلال سلفیتیس چیست؟

اختلال سلفیتیس (selfitis) نیاز وسواسی برخی از افراد برای کلیک بر روی عکس های خود در گوشی های هوشمند و ارسال آن در رسانه های اجتماعی مختلف است. روانشناسان و مشاوران هشدار می دهند که ممکن است یکی از اختلالات روانی باشد و باید به همین شکل درمان شود.
این اصطلاح که به عنوان سلفیتیس (selfitis) نیز شناخته می‌شود، در سال 2014 در یک خبر ابداع شد که ادعا می‌ کرد انجمن روانپزشکی آمریکا گزینه طبقه‌ بندی آن را به عنوان یک اختلال روانی در نظر گرفته است.با این وجود، آن مقاله باعث انجام یک سری مطالعات بالینی شد و جالب است که در حدود دو یا سه سال، این مطالعات تأیید می‌ کنند که این اختلال واقعاً وجود دارد و حتی یک مقیاس رفتار سلفیتیس برای ارزیابی شدت بیماری ایجاد کرده‌اند.

عوامل احتمالی

محققان و روانشناسان در مطالعات انجام‌ شده شش عامل را شناسایی کرده‌ اند که به احتمال زیاد با وسواس سلفیتیس مرتبط هستند. این موارد شامل موارد زیر بوده است:
  • سلفی گرفتن روحیه را بهبود می بخشد و به درک بهتر محیط کمک می کند
  • برای ایجاد خاطرات خوب و شاد از تجربیات مختلف
  • سلفی ها دارایی ارزشمندی برای خاطرات آینده هستند
  • رقابت اجتماعی و شاید نیاز به بهترین بودن
  • موقعیت و اهمیت اجتماعی را بالا می برد
  • دریافت لایک و کامنت بیشتر در شبکه های اجتماعی
  • ایجاد رقابت سالم بین حلقه های اجتماعی
  • با استفاده از ابزارهای ویرایش عکس، سلفی خود را بهتر از دیگران جلوه دهم
  • جلب توجه، به محبوبیت در محافل اجتماعی و دوستان کمک می کند
  • جلب توجه و نظرات در رسانه های اجتماعی
  • افزایش خلق و خو
  • افزایش اعتماد به نفس
  • انتظارات همسالان
  • از بین بردن احساس تنهایی
  • سلفی گرفتن باعث احساس اجتماعی بودن است
 

عوارض اختلال سلفیتیس

شاید گمان کنید که اختلال سلفی گرفتن یک امر عادی در جامعه است و مشکلی ندارد و نیاز افراد به خصوص جوانان و نوجوانان است. اما با گذشت زمان و اعتیاد به مدام سلفی گرفتن می تواند عوارض ها و خطرات قابل توجهی ایجاد کند. برخی از عوارض اختلال سلفیتیس (selfitis) در زیر ذکر شده است:
• روابط شکسته و تنهایی
• گرایش به اعتیادهای دیگر
• خود را در معرض خطر آزار و اذیت سایبری و ترول کردن با ارسال مکرر سلفی قرار می دهید
• تلاش برای تایید اعتبار دیگران، به عنوان مثال ایجاد اختلال پرخوری یا نخوردن برای لاغر و زیبا به نظر رسیدن
• افسردگی و خطر خودکشی
• ماهیت روانپریشی که به صورت گرفتن سلفی خطرناک از لبه صخره، بالای ساختمان‌ ها، پل‌ها ظاهر می‌ شود
• مرگ سلفی به صورت تصادف کردن یا سقوط از ارتفاع در حین گرفتن عکس سلفی

اختلال سلفیتیس
تاثیر اختلال سلفیتیس بر سلامت روان

افرادی که وسواس گرفتن از سلفی دارند یا دچار اختلال سلفیتیس (selfitis) هستند ممکن است یک یا چند مورد از مشکلات عاطفی و روانی زیر را داشته باشند. هم چنین ممکن است قبل از این که اوضاع از کنترل خارج شود به کمک پزشکی و روانشناسی نیاز داشته باشند.
• تنهایی
• ناخودآگاه فریاد زدن برای کمک
• وسواس به خود داشتن و غافل از نظرات یا نیازهای دیگران
• به شدت به دنبال جلب توجه است
• روابط دشوار با خانواده و دوستان دارد
• گرایش به اعتیاد
• عدم اعتماد به نفس و احساس نیاز به تطبیق و کسب تایید
• از استرس رنج می برند
• توجه‌ جویی
• خود محوری یا خودشیفتگی پنهان (عشق به خود).
در صورت عدم درمان، ویژگی‌ های شخصیتی و مسائل مربوط به سلامت روان ممکن است به شرایط جدی‌ تری مانند افسردگی، سوء مصرف مواد، تمایل به خودکشی و اختلال در روابط منجر شود.  

سطوح مختلف سلفیتیس

اختلال وسواس سلفیتیس (selfitis) تمایل عجیبی به گرفتن عکس از خود و به اشتراک گذاری آن در رسانه های اجتماعی است. مطالعات نشان می دهد که افرادی که وسواس زیادی به سلفی گرفتن دارند ممکن است یک اختلال روانی زمینه ای داشته باشند و نیاز به کمک داشته باشند. بسته به شدت بیماری، اختلال سلفیتیس (selfitis) به سه سطح طبقه‌ بندی می‌شود. در این رابطه مطالعه مقاله اعتیاد به شبکه های اجتماعی پیشنهاد می شود.
  • سطح مرزی: حداقل سه بار در روز روی عکس‌ های خود کلیک و زوم می کنید اما آن ها را در رسانه‌ های اجتماعی پست نمی کنید.
  • سطح حاد: حداقل سه بار در روز از خود عکس می گیرید و همه آن ها را در رسانه های اجتماعی پست می کنید.
  • سطح مزمن: اشتیاق غیر قابل کنترل برای گرفتن سلفی از خودتان که مستمر و ادامه دار است و انتشار بیش از شش بار در روز در شبکه های اجتماعی.
 

پرسشنامه اختلال سلفیتیس برای رتبه بندی

مقیاس اختلال سلفیتیس (selfitis) پرسشنامه‌ ای مشتمل بر 20 عبارت است که در آن فرد به هر یک از این گزاره‌ ها از 1 تا 5 نمره می‌ دهد (1 به معنی «کاملاً مخالفم» و 5 به معنای «کاملاً موافقم»)، با حداکثر نمره 200. نمره ی بالاتر احتمال ابتلا به اختلال سلفیتیس را افزایش می‌ دهد.

مرحله اول

• سلفی گرفتن حس خوبی به من می دهد تا از محیطم لذت بیشتری ببرم
• به اشتراک گذاشتن سلفی های من باعث ایجاد رقابت سالم با دوستان و همکارانم می شود
• من با به اشتراک گذاشتن سلفی هایم در شبکه های اجتماعی توجه زیادی را به خود جلب می کنم
• می توانم با گرفتن سلفی سطح استرس خود را کاهش دهم
• وقتی سلفی می گیرم احساس اعتماد به نفس می کنم
• فکر می‌ کنم وقتی سلفی می‌ گیرم و در شبکه‌ های اجتماعی به اشتراک می‌ گذارم، گروه همسالانم مرا بهتر می‌ پذیرند
• از طریق سلفی می توانم خودم را در محیطم بیشتر بیان کنم

مرحله دوم

• گرفتن ژست های سلفی مختلف به افزایش موقعیت اجتماعی من کمک می کند
• وقتی سلفی هایم را در شبکه های اجتماعی می گذارم احساس می کنم محبوب تر می شوم
• گرفتن سلفی بیشتر روحیه من را بهبود می بخشد و باعث می شود احساس خوشحالی کنم
• وقتی سلفی می‌ گیرم نسبت به خودم مثبت‌ تر می‌ شوم
• من از طریق پست های سلفی عضو قابل توجهی از گروه همسالانم می شوم

مرحله سوم

• گرفتن سلفی خاطرات بهتری از موقعیت و تجربه برای من ایجاد می کند
• من مکرر سلفی می‌گذارم تا لایک و نظر بیشتری در شبکه‌ های اجتماعی دریافت کنم
• با ارسال عکس های سلفی، انتظار دارم دوستانم از من تقدیر کنند
• سلفی گرفتن خلق و خوی من را فورا تغییر می دهد
• سلفی های بیشتری می گیرم و به صورت خصوصی به آن ها نگاه می کنم تا اعتماد به نفسم بیشتر شود
• وقتی سلفی نمی‌گیرم، احساس می‌ کنم از گروه همسالانم جدا شده‌ ام
• من سلفی را به عنوان سند و خاطره ای برای خاطرات آینده می گیرم
• من از ابزارهای ویرایش عکس برای بهبود سلفی خود استفاده می کنم تا بهتر از دیگران به نظر برسم  

اختلال یا وسواس سلفیتیس در نوجوانان

چه چیزی در ذهن نوجوانان مبتلا به اختلال سلفیتیس می گذرد؟ محققان عوامل کمی را شناسایی کرده اند که یک نوجوان مبتلا به اختلال سلفیتیس به دنبال دستیابی به آن ها با عمل خود است.

1- برای افزایش اعتماد به نفس

کسانی که از اعتماد به نفس و سطح اعتماد پایین رنج می برند نیز از سلفی و شبکه های اجتماعی برای تقویت اعتماد به نفس خود کمک می گیرند. با این حال، گاهی اوقات نتیجه معکوس می دهد و حتی اعتیاد به اینترنت را نیز در بر دارد، زیرا روانشناسان هشدار داده اند که سلفی باعث ایجاد ناامنی در تصویر بدن در بین دختران جوان، به ویژه نوجوانان می شود.
مقایسه سلفی آن ها با همسالانشان می تواند منجر به کاهش اعتماد به نف شود. چنین علاقه شدید به سلفی می‌ تواند منجر به یک وضعیت ذهنی گیج کننده و پیچیده شود. نوجوانان آن قدر سرگرم سلفی و رسانه های اجتماعی می شوند که از اهداف زندگی منحرف می شوند.

2-برای جلب توجه

با سلفی‌ های مختلف در شبکه‌ های اجتماعی، جوانان معمولاً سعی می‌ کنند جلب توجه کنند و سعی در تایید شدن دارند. کاهش ارتباطات خانوادگی می تواند یکی از دلایل آن باشد، جایی که فرد به دنبال رضایت فوری در محیط های عمومی است.

3-برای بهبود روحیه آن ها

برای بسیاری از نوجوانان، ارسال یک سلفی یک عامل احساس خوب است. این مطالعه نشان می‌ دهد که بسیاری از جوانان از نظر مذهبی عکس‌ های سلفی می‌ گذارند تا خلق و خوی خود را بالا ببرند. با این حال، اگر پست‌ هایشان مورد پسند و نظر بسیاری قرار نگیرد، دچار اختلالات خلقی می‌ شوند. اعتیاد به سلفی‌ های مختلف بخشی از مشکلات سازگاری عاطفی جوانان است. مثلاً وقتی با مشکلات تحصیلی و شکست مواجه می‌ شوند، چنین اعتیادی به آن ها احساس شادی موقتی می‌ دهد.

4-برای افزایش انطباق آن ها با همسالان

خوشحالی که فرد با نظرات و لایک های آنلاین به دست می آورد، منجر به مشکلات سازگاری عاطفی می شود. پست کردن عکس‌ های سلفی آنلاین می‌ تواند تاثیر روانی بر روی نوجوانان بگذارد، زمانی که پست‌ های آن ها هیچ لایک یا کامنتی دریافت نمی‌ کند.

5-رقابت اجتماعی بودن

افراد برای رقابت اجتماعی، سلفی می‌ گذارند و به دنبال هماهنگی با اطرافیان خود و ارتباط با محیط اطراف خود هستند، در حالی که برخی دیگر می‌ خواهند خاطرات خود را ثبت کنند. نیاز عاطفی شدیدی به خصوص در بین جوانان وجود دارد که دراماتیک باشند و با دیگران متفاوت باشند. قرار دادن عکس های سلفی در فیس بوک و سایر شبکه های اجتماعی به مردم امکان می دهد که از خود لذت ببرند. همان طور که آن ها شروع به مقایسه نظرات و لایک‌ های عکس‌ هایشان می‌ کنند، نیاز به منحصر به‌ فرد بودن و بیشترین صحبت در مورد آن ها افزایش می‌ یابد.
عموماً نوجوانان در گروه سنی 20-16 سال بیشتر در معرض این رفتار اختلال سلفیتیس هستند. برای درک بیشتر درباره سلفیتیس و تعیین این که آیا این رفتار اعتیاد آور می تواند به عنوان یک وضعیت سلامت روان طبقه بندی شود، به تحقیقات بیشتری در مورد این موضوع نیاز است. هم چنین، مطالعات بیشتری در مورد نقش والدین و راهکارهایی برای کمک به افرادی که بیشتر تحت تأثیر قرار می گیرند مورد نیاز است.  
اختلال سلفیتیس

درمان اختلال سلفیتیس

در حال حاضر، هیچ درمان تایید شده علمی برای اختلال وسواس سلفیتیس (selfitis) وجود ندارد. برخی از اقدامات زیر ممکن است برای غلبه بر وسواس انجام شود. در برخی موارد شدید، ممکن است به مشاوره روانشناختی و درمان شناختی رفتاری نیاز باشد.
• از خود بپرسید که آیا لازم است گوشی هوشمند خود را در طول روز حمل کنید یا خیر و در عوض انتخاب کنید که یک تلفن معمولی برای حمل داشته باشید.
• شما باید تصمیم بگیرید که چه زمانی و چگونه از گوشی هوشمند خود به نفع خود استفاده کنید.
• تصمیم بگیرید که تعداد ورود به شبکه های اجتماعی را کاهش دهید، شاید دو یا سه بار در هفته. برای مقاومت در برابر تمایل به بازدید از سایت‌ ها یل رسانه‌ های اجتماعی یا دستیابی به تلفن خود، فعالیت‌ های لذت‌ بخش دیگری را انجام دهید.
• برای رسیدن به اهداف خود اهداف واقع بینانه تعیین کنید.
• به خودتان زمان بدهید و خودتان را باور داشته باشید.
• تکنیک های تمدد اعصاب و کنترل استرس را تمرین کنید.
• به دنبال همکاری با والدین یا خیرخواهان خود باشید تا به شما در رسیدن به اهدافتان کمک کنند و شما را از عادت سلفی خود دور کنند.
• در موارد شدیدتر که اقدامات فوق به نتیجه مطلوب نمی رسد، باید از متخصص کمک گرفت.

درمان شناختی رفتاری (CBT)

درمان شناختی رفتاری (CBT) نوعی روان درمانی است که در اختلالات وسواس فکری عملی موثر است. قرار گرفتن در معرض و پیشگیری از پاسخ (ERP)، یک نوع درمان (CBT)، شامل قرار گرفتن تدریجی فرد در معرض موضوع وسواس (در این مثال تلفن هوشمند) و آموزش به او برای ایجاد مهارت های مقابله ای برای جلوگیری از پاسخ غریزی و اضطراب مرتبط با ناتوانی است.
جلسات ممکن است جلسات درمانی فردی، خانوادگی یا گروهی باشد. هم چنین قرار گرفتن در معرض و پیشگیری از پاسخ (ERP) نیاز به تلاش و تمرین دارد، اما نتایج می تواند پاداش دهنده باشد؛ مثل کیفیت بهتر، روابط بهبود یافته و نگرش جدیدی به زندگی.

دارو درمانی

موارد شدید وسواس سلفی ممکن است نیاز به ارجاع به روانپزشک و داروها در صورت لزوم داشته باشد. اغلب ترکیبی از درمان‌ رفتاری شناختی (CBT) و دارو درمانی روانی بیشترین سود را در مورد اختلالات وسواس فکری عملی (OCD) ارائه می دهند. سایر اختلالات روانی زمینه ای نیز باید به طور مناسب درمان شوند.
در نتیجه، اگر چه ممکن است اشاره به وسواس سلفیتیس به عنوان یک اختلال سلامت روان دراماتیک به نظر برسد، اما چندین مطالعه علمی اعتبار این ادعا را تقویت کرده است. مانند همه ی موارد زندگی، از جمله استفاده از تلفن‌ های هوشمند و رسانه‌ های اجتماعی بهتر است در حد اعتدال انجام شود.  

سخن آخر

نگه داشتن تلفن هوشمند بالای سر و صورت و چرخاندن دست در زوایای عجیب و غریب برای گرفتن عکس سلفی بی‌ نقص که لبخند یا حال و هوای شما را ثبت می‌ کند، ممکن است عادی‌ ترین کار، به‌ ویژه در میان جوانان به نظر برسد. با این حال، به نظر می‌ رسد مطالعات اخیر نشان می‌ دهد که اگر این اصرار برای کلیک کردن بر روی عکس‌ های سلفی و اشتراک‌ گذاری آن با جهان مجازی کنترل نشده و خارج از کنترل باشد، ممکن است نشان‌ دهنده مشکلات اساسی سلامت روان باشد. برای آگاهی بیشتر درباره این اختلال یا درمان آن از مشاوره روانشناسی کلیک کنید.

ثبت دیدگاه فقط برای اعضای سایت امکانپذیر است. لطفا ثبت نام کنید.

تماس با برترین مشاورین ایران