- نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی
تهدید به خودکشی در کودکان هر پدر و مادری را نگران کرده و شرایط زندگی را برای آنان سخت میکند. اما مهمترین مسئلهای که در این زمینه اهمیت دارد این است که فکر کنید چه اتفاقی برای کودک افتاده که به چنین عمل خشن و پرتنشی فکر میکند. آیا درگیریهایی مشابه بزرگسالان را در ذهن خود دارد؟ یا آن که تنها این حرف را از جایی شنیده و آن را تقلید میکند؟ با نادیده گرفتن تهدید به خودکشی در کودکان چه خطراتی را به جان میخرید؟ این سوالات و دیگر سوالات مشابه مسائلی است که در ارتباط با تهدید به خودکشی کودکان پیش میآید.
این رفتار هر علتی هم که داشته باشد، اطرفیان و مراقبان باید برخورد و واکنش مناسبی از خود نشان دهند. بی توجهی و یا واکنش های افراطی تحریک آمیز می تواند هر دو مشکل آفرین باشد. بهتر است در چنین شرایطی با مشاوران کودک مشورت نموده و بهترین نحوه برخورد را آموزش ببینید. برای کسب اطلاعات در خصوص مشاوره کودک کلیک کنید.
تهدید به خودکشی در کودکان نشانه چیست؟
کودکی که به مرحله تهدید به از بین بردن خود میرسد، شدیدا مضطرب و آسیب دیده بوده و این رفتار گویای اختلالات رفتاری کودکان می باشد. والدین باید این صحبتها را جدی گرفته و سعی کنند به علل آن پی ببرند. برخی از علل تهدید به خودکشی در کودکان شامل موارد زیر است.
اینفوگرافیک تهدید به خودکشی در کودکان
کسب
توجه
کودک، مورد غفلت واقع شده است. شاید فکر کنید که شما همه نیازهای اولیه و اساسی کودکان را رفع کردهاید و آن ها هیچ مشکلی ندارد، اما درون آن ها قطعا با بیرونشان متفاوت است و ممکن است افکار و احساسی داشته باشند که شما به آن توجهی نمیکنید. "تهدید به خودکشی؛ یعنی به من توجه کنید".
بیماری جسمی
اگر کودک دچار یک بیماری سخت باشد که نیازمند مراقبتهای ویژه و دائمی است، به احتمال زیاد این مسئله او را خسته و ناامید میکند. پس افکار خودکشی و پایان دادن به زندگی به سراغش میآید.
بیماریهای روحی
علت تهدید به خودکشی در کودکان میتواند ناشی از علائم افسردگی، اضطراب و سایر اختلالات روانــی در کودکان شما باشد. مشاوره کودک و مشاوره افسردگی در این شرایط ضرورت بیشتری پیدا میکند. برای اطلاع بیشتر در زمینه علائم افسردگی در کودکان کلیک کنید.
مشکلات خانوادگی
یکی از واضحترین علل قابل شناسایی تهدید به خودکشی در کودکان، اختلافات و مشکلات خانوادگی، درگیری، جدایی، مشکلات مالی، پرخاشگری والدین و مانند اینها میباشد که ممکن است گاهی تحمل آنها از توان کودک بیشتر باشد. پیشنهاد می کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص تاثیر پرخاشگری والدین بر کودکان مقاله مربوطه را مطالعه فرمایید.
یک رویداد استرس زا
سوءاستفاده جنسی، تصادف، مرگ، بیماری اطرافیان و هر رویدادی که استرس شدیدی به کودک وارد میکند، میتواند یکی از علل تهدید به خودکشی باشد. برای مطالعه مقاله کــودک آزاری جنسی کلیک کنید.
با تهدید به خودکشی در کودکان چه کنیم؟
اولین کاری که لازم است بکنید این است که از او بخواهید که آرام باشد و با شما حرف بزند. خودش را تــخلیه روانی کرده و دغدغههایش را بدون ترس مطرح کند. کودکی که تهدید به خودکشی میکند، شدیدا خسته شده و عصبانیت او از کنترلش خارج شده است. کار دیگری که باید بکنید این است که با یک مشاوره کودک صحبت کنید تا بتواند با تحلیل زندگی شما و فرزندتان، علل بروز مشکل را به شما نشان دهد.
نشانهها را به جای تهدید به خودکشی در کودکان بشناسید
لازم است که نشانههای مربوط به خودکشی را جدی بگیرید. برخی از نشانههای خودکشی در کودکان شامل موارد زیر هستند.
_ مبتلا شدن به بیماریهای روانی
_ داشتن سابقه خانوادگی خودکشی یا مشاهده عــلائم خودکشی در عضوی از خانواده و قرار گرفتن در معرض خودکشی دیگران
_ فقدان و مرگ یکی از عزیزان
_ پــرخاشگری کودکان و رفتارهای تهاجمی
_ عدم حمایت اجتماعی و عاطفی
_ مهارتهای سازگاری ضعیف
_ دسترسی به وسایل و راههای آسیب رساندن به خود
_ بیماری فیزیکی از علل تهدید به خودکشی در کودکان
_ اختلافات و مشکلات خانوادگی و رویداد آسیب زا
_ خود زنی کودک هنگام عصبانیت و یا در حالت عادی
_ سوء استفاده جسمی و جنسی و تعرض به کودکان
برای شناسایی نشانه های تعرض به کودکان پیشنهاد می کنیم مقاله مربوطه را مطالعه فرمایید.
3 روش برای صحبت با کودک درباره خود کشی
بسیار مهم است که با کودک خود درباره افکار و خودکشی صحبت کنید. اما این مسئله نیاز به دانش روانــشناسی کودک دارد. زیرا این موضوع به قدری حساس است که باید با دقت بسیار و زیر نظر یک روانشناس حرفهای کودکان انجام شود. 3 راه برای صحبت با کودک درباره تفکر خودکشی و پیشگیری از بروز این رفتار به شرح زیر است.
1- عادی سازی و شناسایی افکار خودکشی
به این فکر کنید که چگونه با کودک خود درباره دیابت میتوانید صحبت میکنید. درباره شکر، قند خون، انسولین، غذاهایی که باید بخورد و فوریتهایی که در مواقع اورژانسی باید بلد باشد را به او میگویید. همه اینها میتواند سر سفره شام اتفاق بیافتد. درباره خودکشی نیز همین امر صادق است. معمولا والدین از این موضوع میترسند و آن را یک تــابو در نظر میگیرند و فکر میکنند اینگونه کودک ترغیب به خودکشی میشود. در حالی که بهتر است با او راحت درباره خودکشی صحبت کنید و از او بخواهید که احــساسات خود را در این مورد در هر لحظهای بیان کند.
2- از یک داستان روایی استفاده کنید
وقتی که کودکتان درباره خودکشی حرف زد یا تهدید کرد، زمانی را بگذارید و تمرین کنید که چگونه "میتوانید کودک را آرام کنید". مثلا برای کودکی که مرض قند دارد و قرار است در یک جشن تولد حاضر شود، درباره کیک جشن تولد اینگونه صحبت میکنید.
"میدونم چقدر سخته که همه دوستات کیک بخورن و تو بخوای تماشا کنی. آرزو میکنم که خیلی زود هرچی دوست داری بتونی بخوری. اما میخوام بدونی که بدن تو ممکنه اذیت بشه و درست کار نکنه. باید بیشتر مواظبش باشی تا بتونه خوب بشه. من هم کمکت میکنم".
حالا فکر کنید که کودک شما تهدید به خودکشی میکند.
"بیا درباره مغزت صحبت کنیم. اون با یه سری مواد شیمیایی حرکت میکنه و پر از اوناس. تو مغز بعضی از ما، این مواد شیمیایی درست کار میکنن و باعث میشه ما راحت و خوشحال زندگی کنیم. اما ممکنه تو مغز بعضیهامون، این مواد توی یه راه دیگه برن و کارشونو اشتباه انجام بدن. اونوقت تو عصبانی میشی، ناراحت میشی، میخوای بمیری و میترسی. واسه همین وقتی اینجور احساسی داشتی به مامان یا بابا بگو تا با هم کمک کنیم و همه چی درست بشه". به خاطر داشته باشید تجربه اندک و درک ناقص کودکان از رویدادهای زندگی ، موجب می شود که فهم درستی از صحبت های ما نداشته باشند. بنابراین ضروری است اصول مهم حــرف زدن با کودک را رعایت کنید. همچنین توصیه می کنیم مقاله چگونه با کسی که حــرف از خودکشی می زند باید برخورد کرد را نیز مطالعه فرمایید.
3- ایجاد یک برنامه خانوادگی برای جلوگیری از تهدید به خودکشی در کودکان
تهدید به خودکشی در کودک بسیار خطرناک و کشنده است و از لحظه اول باید به آن توجه شود. باید سعی کنید یک خانواده باز و صادق داشته باشید تا همه بتوانند درباره مشکلات و دغدغههایشان باهم صحبت کنند و از تنــبیه بدنی، تحقیر و توبیخ نترسند. بنابراین، باید هرچیزی که به خودکشی مربوط میشود را جدی بدانید و هرگز با غفلت و بی محلی با آن برخورد نکنید.
توصیههایی برای والدین در مورد تهدید به خودکشی در کودکان
از آن جایی که کودکان بیشترین وقت و تعاملات خود را با والدین سپری میکنند آنچه که بیش از هر چیزی اهمیت دارد، شناخت عــلل خودکشی و عواملی است که نشان دهنده رفتارهای خودکشی در کودکان است. در این مواقع لازم است که با فرزندتان صحبت کرده و از آنچه که در ذهن او میگذرد آگاه شوید. همچنین لازم است که با مدرسه فرزندتان در ارتباط باشید و با معلم، روانشناس و مدیر مدرسه وضعیت فرزندتان را جویا شوید.
در صورتی که احساس میکنید مشکل کودکتان شدیدتر از آن چیزی است که فکر میکنید یا توانایی کنترل شرایط برای شما سخت شده و خطر خودکشی فرزندتان را تهدید میکند، لازم است که با روانشناس در زمینه کودک در ارتباط باشید. مشاوران حامی هنر زندگی می توانند در این زمینه یاریگر شما باشند. برای کسب اطلاعات از مشاوره روانشناسی این مرکز کلیک کنید.