- نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی
خوشحال می شویم برای دیدن ویدیوهای مرتبط با عوامل موثر در رشد و تربیت کودک پیج اینستاگرام دکتر فرزاد طباطبایی را دنبال کنید.
عوامل موثر در رشد و تربیت کودک مختلف هستند. بهترین دوران برای تربیت هر انسانی همان دوران کودکی است. زمانی که هنوز بایدها و نبایدها داخل مغز او جای نگرفته است. شخصیت فردی اش شکل نگرفته است مثل یک سی دی خام است که می توانید هر آن چه را که می خواهید در او رایت کنید! مسئولیت این امر حساس برعهده ی کیست؟ شما یک فرد مسئول هستید نه فقط در مقابل فرزند خود بلکه در مقابل جامعه و جهانی که شما یک روح یک موجود به آن اضافه کرده اید که می تواند در آینده هم مفید باشد هم مضر! اما نگران نباشید اگرچه تربیت کودکان حساس و مهم است اما نباید بارگناه و یا استرس و فشار روانی به شما وارد شود. این مقاله در پی معرفی برخی از عوامل موثر در رشد و تربیت کودک است.
.gif)
عوامل موثر در رشد و تربیت کودک
نسل بشر از همان روزی که قدم به دنیای خاکی می گذارد در حال تعلیم و تربیت است. تعلیم به معنای آموزش و یاد دادن موضوعی به اشخاص دیگر است. تربیت هم به معنای سازندگی و پرورش شخصیت فرد است. با اصول تربیت فرزند می توانید فرزند خود را به نحوی که لایق آن است بپرورانید شما می توانید اگر با تربیت خوب و مثبت آشنا باشید یک جامعه را دگرگون کنید. تربیت باید برنامه ریزی شده و حساب شده انجام شود تا بتوانید به آرزوی موفقیتی که دارید نائل شوید.این که فقط بخواهید دنباله روی راه گذشتگان باشید همانطور که والدین خودتان یا والدین نسل های قبل تر فرزندان خود را تربیت می کردند از جمله کتک زدن تنبیه بدنی، تنبیه کلامی، فحاشی، تحقیر و ... قطعا به این آرزو و هدف خود دست نخواهید یافت. تربیت فرزندان اگرچه مسئله ی مهمی است اما چندان پیچیده نیست و با مطالعه و تحقیق می توان به روش درست تربیت دست یافت.در صورت نیاز به مشاوره کودک کلیک کنید و از روند این مشاوره تخصصی اطلاعات بیشتری کسب نمایید.
1-خانواده و نقش آن در تربیت کودک
احتمالا شما دیگر این را می دانید که تربیت در اولین جایی که ریشه گذاری می شود درحقیقت آن جا خانواده است. اولین جایی که کودک می تواند از آن تاثیر تربتی بگیرد خانواده است. خانواده همی تواند هم سازنده باشد و هم تباه کننده ی آینده کودک. محیط خانواده دقیقا مثل فضای آکادمیک است که در آن شما می توانید درس زندگی، انسانیت و اخلاق یاد بگیرید. از تمام اعضای خانواده مهم تر درتربیت کودکان همه نقش مادر و پدر است و اگر نخواهید افراطی عمل کنید می توان گفت تاحد زیادی مادر.2-سه سال اول زندگی
تا سه سال اول زندگی کودکان نیاز شدید به محبت و عشق والد مراقب پایدار خود دارد. این که می گوییم والد مراقب پایدار بدین معنا است که هرکسی که از ابتدا مراقبت از کودک را برعهده داشته که شاید اصلا مادر نباشد و پدر باشد. منظور از والد مراقب پایدار در این مقاله شخصی است که همواره از نوزادی در کنار نوزاد بوده است. این سه سال اول مهم ترین نکته جهت رشد کودک تربیت او نیست درحقیقت پرورش او است. پرورش کودک صفر تا سه سال برمبنای عشق و محبت است.این سه سال اول است که شما می توانید به کودک خود این نکته را ثابت کنید که دنیا جای امنی است در آن عشق یافت می شود یا خیر بلکه جای ناامنی است؟ به آن چه در این بند گفته شد دقت کافی داشته باشید چرا که همه ی جهان بینی کودکان در آینده از همین جا است که نشات می گیرد.برای آشنایی بیشتر با تربیت کودک 2تا 3 ساله کلیک کنید.
نقش مادر در تربیت و رفتارهای کودک به مراتب بیشتر از پدر است البته به شرطی که شخصیت پایدار در خانه مادر باشد. چرا که رابطه وراثتی پدر با کودک پس از انتقال نطفه پایان می گیرد درحالی که رابطه وراثتی مادر با فرزند چه در زمان بارداری و چه پس از آن با شیردهی ادامه می یابد. بماند که بقیه ی دوران نیز اگرچه رابطه با بدن قطع شده است اما هم چنان این مادر است که بیشتر وقت خود را برای تغذیه کودک، رشد کودک، بازی با او، قدم زدن و بیرون بردن فرزند و .... می گذراند.
3-نقش پدر در تربیت فرزند
پدر نیز جایگاهی مثل کوه جهت حفظ امنیت کودک را دارد. می تواند شجاعت را به دل فرزند خود راه دهد. اما اگر پدر شخصی باشد که حامی نیست، اهل بی ادبی و سستی است اهانت می کند و رفتارهای مخرب دارد آثار نامطلوبی روی کودک خود خواهد گذاشت. باتوجه به آن چه که در این بندگفته شد به تاثیر پدر و مادر در خانه پی برده اید مسئله اصلی خانواده پدر ومادران هستند که همواره با فرزندان خودشان در تماس هستند.برای آگاهی بیشتر از نقش پدر در تربیت فرزندان کلیک کنید.البته این بدان معنا نیست که خواهر برادران تاثیر آن چنانی ندارند بلکه مهم هستند خصوصا زمانی که کودک نقش فرزند ارشد خانواده را دارد همانطور که آدلر می گوید ترتیب تولد مسئله ی مهمی در خانه است اما مهمترین جایگاه از آن پدر ومادر است. متاسفانه در شرایطی که والد پدر در قید حیات نباشد یا از خانواده دوری گزیده باشد نقش برادر ارشد در خانه بسیار مهم می شود چه این برادر ارشد خودش کودک باشد چه نوجوانی باشد که فرزندان بعدی به او نگاه پدرانه دارند.
4-عوامل موثر در رشد و تربیت کودک | نظم
زمانی که پدر ومادر به تربیت فرزند خود توجهی ندارند درواقع کودک یا کاملا شبیه آن ها رفتار می کند درواقع از تقلید تبعیت می کند یا نقطه ی کاملا مقابل آن ها رفتار می کند به هر جهت باید سیستم خانواده تعادل خود را حفظ کند. پس این خیلی مهم است که در درجه اول نظم در خانه برقرار باشد تا کودک از همان ابتدا بداند هرعملی عکس العملی دارد و قانون ها را دانسته و بداند که باید به آن ها عمل کند.آموزش نظم به کودکان از اولین نکات تربیتی است.اگرچه کودکان ممکن است به نظر برسد از نظم لذتی نمی برند و گاهی شاید با آن مقابله کنند اما اگر شما فقط دو روز به بچه ها هیچ برنامه ای ندهید و همه چیز بی نظم پیش برود خود کودک تمایل دارد بازگردد به چارچوب اولیه چرا که زمانی که نظم در جریان است همه چیز مشخص تر به نظر می رسد.
5-عوامل موثر در رشد و تربیت کودک | محبت
در تربیت فرزند نکات بسیاری نقش دارند اما چنانچه پیش تر گفته شد هیچ چیز مثل محبت و عشق مهم نیست که نباید فراموش شود. انسان ها دارای احساسات و عواطف هستند و تحت تاثیر آن ها نظیر عشق ومحبت، کینه، خشم، ترس و اضطراب، شادی و غم و ... قرار می گیرند. این احساسات هستند که به زندگی افراد گرمی می بخشند و نوعی محرک برای تلاش هستند. بچه هایی که در خانواده هایی هستندکه عشق در آن ها جریان ندارد جو خانوادگی سرد است حالت آرامش وسکون از بین می رود.6-مدرسه و محیط آموزشی و تربیت کودک
همیشه شنیده اید که می گویند مدرسه خانه ی دوم کودکان است. البته این جمله یادگاری است از دوران قبل از شیوع همه گیری. زمانی که کودکان هم چنان نیمی از روز خود را صرف فعالیت اجتماعی خارج از خانه، ارتباط با بزرگسالان و کودکان دیگر می کردند. اما به هر ترتیب هم چنان این قوت ارتباط بسته به نوع وسیله ی ارتباط مجازی که معلمان با کودکان دارند می تواند هم چنان ادامه یابد. این موضوع و تاثیرگذاری مدرسه و معلم بسته به وسایل ارتباط جمعی و نوع ارتباط معلم و مدیر و ... با کودک می تواند هم چنان ادامه داشته باشد.برای آگاهی بیشتر از نقش مدرسه در شکل گیری شخصیت کودک کلیک کنید.7-الگو گیری از مسئولان مدرسه
کودک از روش کار مسئولان مدرسه، نحوه اعمال انضباطی آن ها، برخوردشان با شاگردان، نوع مسئولیت پذیرش ودلسوزی شان نسبت به میزان دسترسی شاگردان به تکنولوژی، فناوری و اینرنت و ...، سیستم پاداش و تنبیه و قدرت جاذبه و دافعه معلمان می تواند به لحاظ اخلاقی از آن ها تاثیر بگیرد. این که به هرحال کودکان از معلمان خود یاد می گیرند قابل انکار نیست پس بهتر است به نوع رفتار معلمان دقت شده و به آن ها آموزش های لازم را جهت برخورد صحیح با کودکان داد.یک معلم می تواند به لحاظ معنوی نیز در سبک زندگی کودکان تاثیرگذار بوده نقش و الگوی آن ها باشد. اگر کودک در خانواده نابسامان و آشفته ای باشد می تواند نسبت به معلم خود احساس خانه ی دوم و امین بودن را حس کند به او پناه ببرد و درمواقع لزوم از آن ها کمک بگیرد. درگذشته قبل از همه گیری ویروس کرونا مدارس شرایطی داشت که مادران و کودکان می توانستند ازمشاوره های مدرسه استفاده کنند. این که همه چیز آنلاین شده است حس خوب و آرامش بخش به والدین و به کودکان نمی دهد.
8-الگوی رفتاری والدین
هنوز در خیلی از جوامع دیده می شود که والدین تصور می کنند روش اصلی تربیتی کودکان این است که با امر و نهی با آن ها حرف بزنند تصورشان این است که همین که دارند خوب و بد را به کودک خود می گویند یعنی درحال تربیت هستند. امروزه این اثبات شده است که تربیتی نیکو است و جواب می دهد که با عمل همراه باشد نه حرف!مثلا در مورد آموزش احترام گذاشتن به کودک، این که شما به کودک خود بگویید در مورد خاله ی خود درست صحبت کن اما خودتان پس از مهمانی هنوز از در خارج نشده با چشم و ابرو اشاره می کنید و پس از مهمانی در راه برگشت داخل ماشین یک فضای تنگ و بدون حریم خصوصی شروع به صحبت با حرارت پشت سر خواهر خود می کنید این یک الگوی سمی است فرقی نمی کند در این مورد خاص حق با شما باشد یا خیر، صحبت این جا قضاوت میان شما و خواهرتان نیست صحبت این است که شما خودتان نتوانستید الگوی مناسبی برای فرزندتان باشید پس چطور انتظار دارید که او خود را در بحث شما دخالت ندهد و پشت سر خاله ی خود صحبت نکند؟!
9-عوامل موثر در رشد و تربیت کودک | بازی با کودک
امروزه اثبات شده است که بیشترین مشکلات تربیتی و چالش های خانوادگی میان خانواده هایی است که کوچکترین اهمیتی به گذراندن وقت با کیفیت با کودک خود نداده اند. بازی کردن مثل نفس کشیدن یک امرحیاتی در تربیت و رشد و پرورش کودکان است. کودکان اغلب همواره با نشاط و شورو هیجان هستند. حتی بعضی کودکان در خواب هم آرام نیستند پس نباید آزادی عمل کودکان را در بازی کردن از کودکان گرفت. بهتر است مدتی از روز خود را حتی در حد ده دقیقه در روزهای اولیه به کودک خود برای بازی کودکان اختصاص دهید.از او بپرسید دوست دارد در این ده دقیقه با شما چه فعالیتی داشته باشد؟ اجازه دهید خودش انتخاب کند دوست دارد کتاب بخواند؟ بازی کند؟ دنبال بازی کند؟ بازی فکری کنید و ... هرچه که خواست در صورت امکان و عدم خطر، او را اجابت کنید. این که بازی چه مزایای بر رشد جسمی و روانی کودک دارد خود نیز بحثی مفصل و جدا است که در این مقال نمی گنجد همین بس که بدانید امری بسیار حیاتی و ضروری است و می تواند ارتباط شما و فرزندتان را قوی کند و بهبود ببخشد.
10-صحبت کردن با کودک به زبان او
با کودک خود با مدارا حرف بزنید سعی کنید به ویژگی های خردسالی او دقت کنید به میزان درک وفهمش با او صحبت کنید. بهترین تربیت این است که شخصی را عاقل بار آورید اما این بدان معنا نیست که بخش عاطفی و کودکانه ی او را تخریب کنید. مربیان امروزه گاهی با تکیه صرف به محتواهای روانشناسی و منطق و دلایل عقلانی می خواهند کودکان را تربیت کنند. اما اگر درست نخوانید یعنی اگر به میزان کافی اطلاعاتی ندارید با کسی که هیچ اطلاعاتی ندارید تفاوتی که ندارید هیچ ممکن است از او خطرناکتر نیز باشید.دقت کنید نمی شود فقط کودکان را از روی چند فرمول ساده تربیت کرد. کودکان هریک با دیگری متفاوت بوده روح بزرگی داشته و باید پدر و مادر کشف کنند که راهی که برای ارتباط با کودک خاص آن ها است چه راهی است!راه و رسم حرف زدن با کودک را بیاموزید.
.jpg "آموزش کار گروهی به بچه ها")
