افسردگی بعد از سقط جنین | نشانه ها، عوامل تشدید کننده و درمان

خوشحال می شویم برای دیدن ویدیوهای مرتبط با افسردگی بعد از سقط جنین پیج اینستاگرام دکتر فرزاد طباطبایی را دنبال کنید.

افسردگی بعد از سقط جنین می تواند با چالش های بسیاری همراه باشد. بارداری و داشتن فرزند آرزوی هر زن و شوهری است. اما گاهی به دلایلی افراد اقدام به سقط جنین میکنند که آسیب های روحی روانی گسترده‌ای را به بار می‌آورد. سقط جنین ضربه روحی سنگینی است که بر زنان وارد می شود و آنها را دستخوش احساسات متفاوتی می کند. در این مقاله به افسردگی بعد از سقط جنین پرداخته شده است. توصیه می شود در چنین شرایطی مشاوره روانشناسی در زمینه افسردگی می تواند در بهبود سلامت روان و درمان افسردگی بسیار موثر باشد. برای کسب اطلاعات در خصوص مشاوره افسردگی کلیک کنید.

شرایط روحی روانی بعد از سقط جنین

با توجه به اینکه باروری در اکثر فرهنگ ها از ارزش بالایی برخوردار است و آرزوی داشتن فرزند یکی از اساسی‌ترین محرک‌های انسانی است، اگر تلاش برای حاملگی با شکست مواجه شود ممکن است به یک احساس مخرب و یک واقعه تنش دار بدل گشته و منجر به مختل شدن ســلامت روان فرد شود. نتایج پژوهش ها نشان داده که در زنانی که سابقه سقط داشته اند، بعد از سقط مشکلات روانی زیادی را تجربه کرده اند.
این مشکلات شامل افــسردگی، اضطراب، گاهی دیسترس های احساسی شدید بعد از سقط، تلاش در جهت خودکشی، سوء استفاده از مواد، اختلال شخصیت وسواسی اجباری و جر و بحث زناشویی بوده است. همچنین کیفیت زندگی و عملکرد فیزیکی احساسی و اجتماعی در زنانی که سابقه سقط داشته اند کمتر از جمعیت نرمال بوده است.

اینفوگرافیک افسردگی بعد از سقط جنین

سندروم بعد از سقط

علاوه بر این سندرم بعد از سقط شناخته شده است که با علائم غیر اختصاصی مثل کابوس ها و رویاهای تکراری و ثابت و احــساس گناه مشخص می شود. بروز رفتارهای تکانشی و خشم های پراکنده، احساس درماندگی و باورهای منفی درباره خود، نگرانی در مورد جذابیت جنسی، تــرس از طرد شدن و کاهش عزت نفس از دیگر مشکلات روانی هستند که بعد از سقط سراغ زنان می آید.
پس از این رخداد در زندگی خانواده‌ها پیگیر علت سقط یا مرگ جنین علل عارضه نقش خود در بروز عارضه علل ژنتیکی و ارثی تکرار سقط جنین و همچنین چگونگی اطمینان از سلامت در بارداری مجدد هستند که معمولاً برای این سوالات پاسخی ندارند این سوالات خود منجر به بروز علائم اضطراب و استرس می شود.
افکار منفی تکرار شونده از ویژگی‌های مهم بسیاری از مشکلات روانشناختی است. به طوری که افسردگی با نشــخوار ذهنی و اضطراب با نگرانی ارتباط نزدیکی دارد. نگرانی های بیش از حد این افراد باعث درماندگی می شود. آنها تصور می کنند که دیگر نمی توانند بر اوضاع و شرایط کنترلی داشته باشند لذا به مرور زمان ممکن است دچار افسردگی شوند.  

افسردگی چیست؟

همه انسانها در مقطعی از زندگی خود احساس افسردگی می کنند و معمولاً می توانند عــلت افسردگی را به رویدادهای مشخصی ربط دهند. در ایجاد افسردگی دو رویداد اهمیت ویژه دارند: فقدان به معنای از دست دادن و شکست تجربه هایی مثل از دست دادن شغل یا فوت بستگان نزدیک می‌توانند باعث آغاز دوره‌ای از غم، خمودگی و تکرار دائمی بعدی افکار منفی شود. همچنین شکست ها مثل رد شدن در امتحان یا عدم موفقیت در قانع کردن فرد مورد علاقه برای ازدواج نیز می‌توانند به نومیدی و ایجاد احساسات و افکار منفی منجر شوند.
اکثر مردم می‌توانند این احساس‌ها و افــکار منفی را در عرض چند روز یا چند هفته از بین ببرند و به زندگی عادی خود باز گردند. اما برای برخی افراد سمپتوم های افسردگی به مدت طولانی باقی می‌ماند و در همه جوانب زندگی آنها نفوذ می‌کنند. آنها همچنین در جنبه های هیجانی، رفتاری، شناختی و فیزیکی تاثیر می پذیرند و این تأثیر ممکن است به افسردگی بالینی منجر شود.

1-نشانه های هیجانی و انگیزشی افسردگی

تجربه‌های هیجانی افراد افسرده منفی هستند و دیگران آنها را معمولاً غمگین، ناامید، پریشان، محزون، بی نشاط و دلسرد توصیف می کنند. این افراد به گریه می‌افتند و دوره‌های گریه کردن آنها نزدیک به هم و فراوان هستند. به ندرت پیش می‌آید که هیجان های مثبت یا لذت بخش داشته باشند. آنها حس شوخ طبعی را کاملا از دست می دهند و به ندرت لبخند می‌زنند. اضطراب و بی قراری نیز معمولاً به همراه افسردگی وجود دارد که ممکن است نشان دهنده این واقعیت باشد که یک عامل واحد باعث می شود هرچند و هیجان منفی را به طور همزمان تجربه کند. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه درمان اضطراب کلیک کنید.

2-نشانه های شناختی افسردگی

افراد افسرده معمولاً احساس بی فایدگی، خلا، تهی بودن و نومیدی دارند. اما علاوه بر اینها بعضی از افکار و ایده ها یا نشانه های شناختی به وجود واکنش های افسردگی مرتبط هستند. مثلاً فرد افسرده درباره توانایی های خود باورهای بسیار بدبینانه دارند. معتقد است که دیگران نمی توانند به او کمک کنند و مطمئن است که آینده ای تیره و تار در انتظارش است. افراد افسرده به دلیل خــود کم بینی معمولاً خودشان را به بی عرضگی و بی لیاقتی متهم می‌کنند.از خودشان عیب و ایراد بیجا و غیرمنطقی می گیرند، خودشان را مسخره و تحقیر می کنند.
بسیاری از افراد افسرده فکر می‌کنند که مرگ آنها به نفع اطرافیانشان است و به خــودکشی فکر می کنند. سایر نشانه ها عبارتند از: ناتوانی در تمرکز حواس و ناتوانی در تصمیم گیری سریع و آسان یعنی باورهای غیر منطقی یا ناموجه در ذهنشان وجود دارد که به تصمیم گیری های بد منجر می شود. برای کسب آگاهی بیشتر درباره عـــلائم افسردگی کلیک کنید.

3-نشانه های رفتاری افسردگی

افراد افسرده نشانه های رفتاری نیز نشان می دهند از جمله آهسته شدن گفتار و رفتار. داروهای ضد افسردگی بعضی فعالیت‌های سیتولوژیک را آهسته می کنند. افراد افسرده با جملات کوتاه به دیگران جواب می‌دهند، آنها از لحاظ فیزیکی غیر فعال هستند، ساعت ها در رختخواب می‌مانند و به طور دایم به خستگی مــزمن و کمبود انرژی دچار می شوند.
به نظر می رسد که حتی کوچکترین کارها انرژی زیادی از آنها می گیرد. کند شدن همه حرکات بدنی ژست های بیانی و واکنش های خودجوش آهستگی روانی حرکتی نامیده می شود. آنها همه کارها را آهسته انجام می‌دهند.

4-نشانه های فیزیولوژیک افسردگی

افسردگی معمولاً با بعضی نشانه های فیزیولوژیکی همراه است از جمله اشتها و تغییر وزن. برای آنها خوراکی ها و غذاهای مختلف بی مزه است. در افــسردگی اساسی از دست دادن وزن ممکن است زندگی فرد را به خطر بیندازد. ممکن است فرد افسرده چند روز پشت سر هم به دستشویی نرود. علاوه بر این، فرد افسرده نمی تواند به راحتی به خواب برود. از خواب بیدار می شود. در طول شب چند بار از خواب می‌پرد و کابوس های زیادی می بیند.
 همه این اخــتلالات خواب باعث می‌شود او در طول روز خسته و بی رمق باشد. بسیاری از افراد افسرده از فرا رسیدن شب می ترسند زیرا نشان می دهد که یک نبرد خسته کننده برای به خواب رفتن شروع خواهد شد. زنان افسرده نیز ممکن است یک یا چند ماه پریود نشوند.

نشانه های افسردگی بعد از سقط

برخی از متخصصان علم روانشناسی نشانه‌های مشترکی به این افسردگی بعد از سقط با اختلال استرس پس از سانحه پیدا کرده اند. نشانه های سندروم افسردگی بعد از سقط شامل:

• حسرت گذشته
• احساس عدم اعتماد به نفس و عدم احساس ارزشمندی
•  افکار منفی درباره خود
• یاس و ناامیدی، گریه و زاری بیش از حد
• کاهش توجه و مــهارت تمرکز
• اختلال خواب
• از دست دادن علاقه یا لذت به کارهایی که قبلاً دوست داشتند
• افکار خودکشی
• مختل شدن و اختلال حافظه
• ترس از بارداری مجدد
• افزایش تحریک پذیری، تغییر در اشتها و وزن
• کمبود انرژی و افــسردگی جنسی

علاوه بر این بعد از سقط جنین احساسات عمیق گناه، حسرت و پشیمانی از سقط امری کاملاً طبیعی است. چرا که انسان عواطف پیچیده‌ای دارد و مــرگ فــرزند را به راحتی نمی تواند هضم کند. آن چه بیش از همه ممکن است است مادر را سوگوار کند این است که چرا نتوانستم جنین را حفظ کنم. این احساسات منفی بیش از حد سلامت روان و جسم او را به خطر می اندازد. مادری که تازه جنین سقط کرده روحیه بسیار حساسی دارد. نیش و کنایه اطرافیان هم می تواند حال او را بدتر کند. بنابراین حمایت کردن این افراد اهمیت بسزایی دارد.  

عوامل تشدید کننده افسردگی بعد از سقط

برخی از عواملی که موجب تشدید و دوام افسردگی بعد از سقط می شوند موارد زیر را در بر می گیرند:

1-از دست دادن حمایت های عاطفی

فردی که نمی تواند جنین را نگه دارد و عامدانه یا غیرعامدانه آن را سقط می کند، واکنش‌هایی را در اطرافیان و همسر و خانواده همسر مشاهده می کند. آنها انتظار تولد کودک را از او داشته اند و حالا با سقط جنین زن ممکن است احساس عــذاب وجدان کند و خود را شرمنده بداند. در این بین اگر خانواده و همسر ارتباط عاطفی مطلوبی با زنی که سقط کرده، ایجاد نکنند، افسردگی خودش را بیشتر نشان خواهد داد. این را بدانید که افسردگی به حمایت‌های اطرافیان بستگی زیادی دارد.
بنابراین وقتی که در این مواقع بحرانی هر کس به فکر خودش باشد و به نیازها و حرف های کسی که آرزوی داشتن فرزند را داشته، گوش ندهند حال او بدتر خواهد شد. همدلی و درک احساسات بهترین راه برای آرامش افسردگی بعد از سقط است.

2-افسردگی بعد از سقط جنین به دلیل فشارهای جامعه

کسی که سقط عمدی می کند احتمال دارد که از سوی افراد مذهبی نیش و کنایه هایی بشنود. حتی اگر پزشک اجازه سقط داده باشد باز هم فشار جامعه برای داشتن فرزند در روحیه او اثر نامطلوبی خواهد گذاشت. در بین اذهان مردم سقط جنین پدیده‌ای ناپسند است. بنابراین این فرد ممکن است با سقط جنین برچسب‌هایی را از اطرافیان دریافت کند.

3-ارزش ها و باورهای افراد

اگر فردی ارزش و اعتقادش بر این مبنا باشد که سقط جنین پدیده‌ای ناخوشایند است و بنا به دلایل شخصی مجبور شده باشد که این کار را انجام دهد، قطعا حال بدتری را تجربه می‌کند. گاهی افراد در زندگی تصمیم هایی می گیرند که خلاف ارزش ها و اعتقادات شان است. این عامل سبب خــود انتقادگری می‌شود که مدام افکار منفی به آنان هجوم آورند و آرامش خود را از دست بدهند. این افکار خود سبب بروز افسردگی شدید می شود. در این مواقع توصیه می شود که حتماً به روانشناس و مشاور مراجعه کنند.

4-افسردگی بعد از سقط جنین | احساس شک و تردید

گاهی افراد برای سقط جنین تصمیم‌های ناگهانی می‌گیرند و بعد از آن به مزایا و معایب آن می اندیشند که با این کار چه چیزهایی را به دست آوردند و چه چیزهایی را از دست دادند. آنها ممکن است مدام به این فکر کنند که شاید اگر سقط نمی کردند اتفاق های بهتری برایشان می‌افتاد و یا حداقل الان کودکی را کنار خود داشتند.

5-ترس و اضطراب

زنانی که بعد از سقط می ترسند که نکند دیگر هرگز فرزندی نداشته باشند، امکان دارد که دچار حــملات پانیک و انواع اضطراب های مختلف شوند. این ترس و اضطراب اگر درمان نشود و ادامه یابد می‌تواند تمام ابعاد زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد.

6-عزت نفس پایین

زنی که بعد از سقط احساس بی ارزشی می کند که نتوانسته جنین را نگه دارد، دچار حس بی ارزشی می شود. ممکن است تصور کند که دیگر زنانگی خویش را از دست داده است و هیچ فایده‌ای برای هیچ کس ندارد. این احساسات خود کم بینی و بی ارزشی افسردگی او را تشدید می کنند. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه عزت نفس پایین کلیک کنید.

7-سابقه مشکلات روانی

آن دسته از زنانی که سابقه بیماری های روانی مثل اضطراب، وسواس، اختلالات شخصیت هم چون اجتنابی، وابسته یا... دارند بیشتر در معرض افسردگی بعد از سقط هستند. همین عوامل سبب تشدید افسردگی شان می شود. هم چنین افرادی که درون گرا و منزوی تر هستند، به راحتی نمی توانند افسردگی بعد از سقط را کنار بگذارند و به کمک مشاور نیاز دارند.

8-سقط در مراحل انتهایی بارداری

تحقیقات نشان داده است که کسانی که در مراحل آخر بارداری خود به دلایل ژنتیکی یا هر دلیل دیگری اقدام به  سقط می کنند، در معرض آسیب های روحی-روانی بیشتری هستند. چرا که زمانی که فرد دیرتر اقدام به سقط جنین میکند به این معناست که ارتباط عاطفی بیشتری با او گرفته است. پس این از دست دادن برایش دردناک تر می شود.

9-افسردگی بعد از سقط جنین به دلیل فقر

افرادی که به دلیل مشکلات مالی همسر و اینکه نتوانسته اند از پس هزینه های یک فرد جدید برایند، اقدام به سقط می کنند، بعد از آن دچار عذاب وجدان و انواع بیماری های روانی می شوند. چرا که این عامل بدترین دلیل برای سقط جنین است. مخصوصاً اگر زن و شوهری آرزوی داشتن فرزند را دارند اما به دلیل مشکلات اقتصادی و ترس از به عهده گرفتن و نداشتن مسئولیت پذیری تصمیم به سقط می گیرند. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه افزایش مسئولیت پذیری کلیک کنید.  

راهکارهای کنار آمدن با افسردگی بعد از سقط

راه های مختلفی برای کنار آمدن با افسردگی بعد از سقط جنین وجود دارد که شامل موارد زیر می شود:

1-افسردگی بعد از سقط جنین | حفظ احساس کنترل

یکی از کارهایی که روان درمانی و روان درمانگر ها می توانند انجام دهند، کمک به افراد افسرده برای غلبه بر ناامیدی است. اگر احساس افسردگی می کنید و هیچ راهی برای بهبود بخشیدن نمی بینید و درگیر الگوهای تفکر منفی میشوید حفظ احساس کنترل، خودکارآمدی  و تسلط بر زندگی در هنگام افسردگی مهارت مهمی است. به یاد داشته باشید زمانی که همه چیز بر علیه شماست حفظ امید آسان نیست. به هر حال رویدادهایی است که در جهان رخ می دهد. داشتن احساس کنترل تعهد شما را نسبت به پذیرفتن مسئولیت و استفاده از مهارت‌های حل مسئله برای یافتن راه هایی برای مشکلات زندگی تقویت می کند.

2-استفاده از سیستم های حمایتی

استفاده از سیستم‌های حمایتی راهبرد ارزشمند برای مقابله با افسردگی بعد از سقط است. برخوردار بودن از یک سیستم حمایتی مناسب عامل مهمی است که با غلبه بر افسردگی ارتباط دارد. بنابراین کسانی که نمی توانند بر افسردگی غلبه کنند بهتر است از متخصصان کمک بگیرند. برخی از مشکلات افراد افسرده با نگرش‌های خاص آنها ارتباط دارد. با بررسی نگرش های ناسالم می‌توانیم مشکلات را کاهش داد. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه درمان افسردگی کلیک کنید.

3-افسردگی بعد از سقط جنین | سرگرم کردن خود

زمانی که افسرده هستید می‌گوید احساس می کنم حوصله هیچ کاری را ندارم، در واقع بی انگیزگی مانع انجام فعالیت ها میشود. اگر بدون دست زدن به کاری اصرار کنید که حالتان بهتر شود احتمالا زمان زیادی را از دست می دهید. روانشناسان از طریق تحقیقات به یک اصل مهم رسیدند که همه ما از طریق تجربیات آن را به دست آورده ایم" اعمال احساسات را تغییر میدهد".
برنامه ریزی فعالیت های روزانه بخش مهمی از درمان افسردگی محسوب می شود. هدف از این برنامه کمک به افراد افسرده برای انجام فعالیت هایی است که موجب لذت می شود. برای تهیه یک برنامه روزانه ابتدا باید روی برگه یادداشت کنید. در پایان روز تمام فعالیت‌های را که انجام داده اید علامت بزنید.  

سخن آخر درمورد افسردگی بعد از سقط جنین

سقط جنین یکی از آسیب های روحی روانی شدید بر زنان است. که درمان آن به راحتی امکان پذیر نمی باشد. سقط عوارض جسمی و روانی زیادی دارد. بنابراین بهتر است اقداماتی گسترده برای کنار آمدن با آن انجام داد. اگر شما هم در راستای این موضوع مسئله ای دارید. می توانید از مشاوران و روانشناسان در این مورد کمک بگیرید. برای کسب اطلاعات بیشتر از مشاوره روانشناسی کلیک کنید.