- نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی
اختلالات سازگاری به صورت بروز علائم هیجانی و رفتاری در پاسخ به یک استرس محیطیِ مشخص تعریف می شود. سازگار نشدن با شرایط دشوار زندگی منجر به بروز اختلالهایی در سطح روان فرد می شود. این اختلالات تحت عنوان اختلالات سازگاری شناخته می شوند و به دلیل ناتوانی فرد در کنار آمدن با برخی ازمنابع استرس نظیر بروز تغییرات مهم در زندگی، جدایی، از دست دادن عزیزان و... رخ می دهند. اگر در زندگی شما عوامل استرس زای زیادی وجود دارد، مطالعه مطالب این مقاله به افزایش آگاهی و شناخت شما برای پیشگیری از اختلالات سازگاری کمک خواهد کرد. همچنین بهره مندی از مشاوره روانشناسی نیز می تواند راهکار بسیار موثر درمانی در این زمینه باشد. برای کسب اطلاعات در خصوص مشاوره روانشناسی کلیک کنید.
تعریف اختلالات سازگاری
اختلالات سازگاری اختلالهایی کوتاه مدت هستند و برای هر فردی با هر جایگاه اقتصادی و اجتماعی می تواند اتفاق بیفتد. اختلالات سازگاری به صورت بروز علائم هیجانی و رفتاری در پاسخ به یک استرس محیطیِ مشخص تعریف می شود. این علائم معمولا 3 ماه پس از شروع این استرس ها خود را نشان می دهند و پس از برطرف شدن اختــلالات مربوط به سانحه و عوامل استرس زا بیش از 6 ماه باقی نمیمانند.
در این اختلال، شدت پریشانیهایی که فرد از خود نشان می دهد با شدت عوامل استرس زا تناسب ندارد که این امر، منجر به اختلالاتی در عملکرد اجتماعی، شغلی و سایر زمینههای مهم زندگی فرد می شود. البته باید این مسئله را در نظر گرفت که زمینه فرهنگی و صــفات شخصیتی افراد در نحوه بروز علائمی که آنها از خود نشان می دهند بسیار تاثیرگذار است.
اینفوگرافیک اختلالات سازگاری
انواع گونههای فرعی اختلالات سازگاری
متخصصان براساس نوع علائمی که فرد در روبه رو شدن با عوامل فشار و استرس از خود نشان می دهند آنها را به چند گروه تقسیم می کنند
*همراه خلق و خوی افسرده یا افــسرده خویی : خلق و خوی منفی، چشمان پر از اشک، احساس ناامیدی و آمادگی داشتن برای گریه کردن در فرد به چشم میخورد.
*به همراه اضطراب: زودرنجی، عصبی بودن، نگرانی و اخــتلال اضطراب جدایی در کودکان دیده میشود.
*به همراه ترکیبی از خلق افسرده و اضطراب: ترکیبی از افسردگی و اضطراب را میتوان در فرد دید.
*به همراه مشکلات سلوک یا اخــتلال سلوک : مشکلاتی در زمینه رفتارهای انضباطی و اخلاقی در فرد دیده میشود.
*به همراه مشکلات هیجانی و رفتاری: در این حالت فرد هم نشانههای هیجانی مانند افسردگی و اضطراب را دارد و هم اختلال در رفتار را در او میتوانیم ببینیم.
*ناشناخته: این گونه برای واکنشهای ناسازگارانهای به کار برده میشود که در هیچ کدام از گونههای فرعی دیگر جای نمیگیرند.
تفاوت اختلال سازگاری با اختلال افسردگی اساسی
بسیاری از علائمی که افراد در اختلالات سازگاری تجربه می کنند با اختلال افسردگی اساسی شباهت دارند. این علائم مواردی نظیر عدم لذت بردن، احساس ناامیدی و گریه کردنهای مکرر را در بر می گیرد. به همین دلیل برخی از متخصصان به اختلال سازگاری اختلال افسردگی موقعیتی می گویند. اما برخلاف افسردگی اساسی اختلالات سازگاری علائمی نظیر بروز اختلالات خــواب، تغییرات اشتها و کاهش انرژی را در بر نمی گیرد. همچنین نشانههای شدیدی نظیر افکار و رفتارهای خودکشی به ما نشان می دهند که مشکل فرد از اختلال سازگاری فراتر است و او به افسردگی اساسی دچار شده است. برای آشنایی کامل با اختلال افـسردگی اساسی کلیک کنید.
رویدادهای استرس زای تاثیرگذار در اختلالات سازگاری
تعریف هر فرد از عواملی که منجر به احساس فشار و اضطراب می شود می تواند با فرد دیگر متفاوت باشد اما یکسری رویدادهای رایج هستند که در اکثر افراد اضطراب زیادی را بر میانگیزند و بروز اختلال سازگاری در مواجهه با آنها به احتمال بیشتری رخ می دهد. این رویدادها موارد زیر را در بر می گیرند
- طلاق و خاتمه رابطه عاطفی
- دچار شدن خود فرد یا یکی از عزیزان او به بیماری سخت
- قربانی شدن در جرایمی نظیر تجاوز عللی برای اختلالات سازگاری است.
- از دست دادن شغل و اســترس مالی
- ایجاد تغییرات مهم در زندگی مثل بچه دار شدن، بازنشستگی، مهاجرت و..
- مواجه شدن با بلایای طبیعی نظیر سیل و زلزله
درمان اختلال سازگاری
از آنجا که این اختلال مشکل کوتاه مدت و خفیفی است در درمان آن کمتر از داروها استفاده میشود، در برخی موارد استفاده کوتاه مدت از داروهای ضد اضطراب و داروهای ضد افسردگی می تواند در کاهش شدت بیماری اثرگذار باشد. اما درمان این اختلال توسط روانشناس اثر پایدارتری خواهد داشت. در روان درمانی این مشکل، از روش های مختلفی نظیر درمان شناختی-رفتاری، رفتار درمانی، درمان های روان پویشی، گروه درمانی و ... استفاده می شود. مشاوران حامی هنر زندگی با سال ها تجربه در این زمینه می توانند یاریگر شما باشند. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص مشاوره تلفنی این مرکز کلیک کنید.