- نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی
آبله مرغان یا واریسلا یکی از انواع بیماریهای ویژه کودکان است که ممکن است بزرگسالان را نیز مبتلا کند. این بیماری که با خارش و تاولهای پوستی شناخته میشود معمولا برای هر کس در طول زندگی یک بار اتفاق میافتد. بسیاری از والدین ترجیح میدهند فرزند آنها در سنین پایین به واریسلا مبتلا شود تا در سنین بالاتر دشواری ابتلا به آن را تجربه نکند. آبله مرغان هر چند یک بیماری ساده و معمولی در نظر گرفته میشود، اما ممکن است خطراتی را نیز در پی داشته باشد. معمولا خارش و مشکلات پوستی حاصل از این بیماری موجب بی قراری و بی تابی کودکان می شود. مشاوره کودک می تواند راهکارهایی را برای آرامش روانی و برطرف نمودن تنش ها و بی قراری های کودک ارائه نماید. برای کسب اطلاعات در خصوص مشاوره کودک کلیک کنید.
آبله مرغان
آبله مرغان یا واریسلا نوعی بیماری ویروسی است که در اثر انتقال ویروس واریسلا زوستر انتقال پیدا میکند. ابتلا به این بیماری معمولا در دوران کودکی با بروز جوشهای ریز و خارش پوستی اتفاق میافتد. اگر چه علائم و نشانههای این بیماری ناراحت کننده است اما در طول یک تا دو هفته تمامی نشانهها بهبود پیدا میکند. معمولا پس از یک بار ابتلا به واریسلا بدن فرد در برابر این ویروس ایمن میشود. بیماری ســرخجه نیز علائمی مشابه واریسلا دارد، برای تشخیص قطعی لازم است حتما به متخصص مراجعه شود. برای آگاهی بیشتر در خصوص انواع بیــماری پوستی کودکان کلیک کنید.
اینفوگرافیک آبله مرغان
ظهور بیماری آبله مرغان
این بیماری 10 تا 21 روز پس از آلوده شدن فرد به ویروس، خود را نشان میدهد. نشانهها پس از بروز معمولا بین 5 تا 10 روز به طول میانجامد. خارش اصلیترین نشانه ابتلا به بیماری است که در محل تاولهای ریز پوستی ایجاد میشود. نشانههای دیگر بیماری آبله مرغان ممکن است با بیماریهای ساده و روزمرهای مثل سرماخوردگی یا آنـــفولانزا اشتباه گرفته شوند.
نشانههای آبله مرغان
همانطور که گفته شد خارش و تاول نشانههای اصلی ابتلا به این بیماری هستند. نشانههای دیگری نیز وجود دارند که معمولا یک یا دو روز قبل از خارش شروع میشوند. به طور کلی نشانههای آبله مرغان عبارتاند از:
- خارش
- تاول
- تــب کودکان
- سردرد
- کاهش اشتها
- خستگی
- عدم شادابی
مرحله خارش ناشی از این بیماری طی سه فاز شکل میگیرد. ابتدا جوشهای ریز قرمز و صورتی بیرون میریزند که به مرور در فاز دوم به تاول تبدیل میشوند. در فاز سوم تاولها بعد از ترکیدن به جای زخم تبدیل میشوند. ممکن است هر سه فاز به صورت همزمان در بدن بیمار وجود داشته باشد. جوشها و تاولها معمولا در سطح پوست خارجی بدن ایجاد میشوند. اما در موارد حاد ممکن است در گلو، چشمها، مجاری ادرای و تناسلی، و مقعد نیز ایجاد شود.
عوامل خطر در ابتلا به آبله مرغان
افراد تحت تأثیر عوامل و شرایط زیر در خطر بیشتری برای ابتلا قرار دارند:
- تا به حال مبتلا نشده باشند
- واکسن آبله مرغان دریافت نکرده باشند
- کودکان زیادی در محیط زندگی یا کاری او حضور داشته باشند
سرایت و ابتلا به آبله مرغان
آبله مرغان یک بیماری مسری است که از روز اول ورود ویروس به بدن بیمار تا زمانی که فاز سوم خارش رفع شود، میتواند به دیگران منتقل شود. این ویروس سرایت بالایی دارد و به سادگی از فرد مبتلا به اطرافیان منتقل میشود. راههای ابتلا و سرایت به دیگران شامل موارد روبه رو است: تماس مستقیم با تاولها، عطسه، سرفه و تنفس در محیط آلوده.
پیشگیری از آبله مرغان
برای بیماری آبله مرغان همانند بسیاری بیماریهای دیگر واکسن مخصوصی وجود دارد که با دریافت آن فرد نسبت به بیماری در امان خواهد بود. این واکسن در ایران در برنامه واکسیناسیون نوزادان قرار نمیگیرد و افراد میتوانند خود برای دریافت این واکسن اقدام کنند. برای کسب اطلاعات در زمینه واکسیناسیون کودکان کلیک کنید.
واکسن آبله مرغان تا 90 درصد از بروز بیماری جلوگیری میکند؛ در 10 درصد موارد نیز به صورت بسیار خفیف بروز پیدا میکند. هر شخصی با یک بار ابتلا به بیماری واریسلا نسبت به آن ایمنی پیدا میکند و در غالب موارد دیگر هرگز مبتلا نمیشود. ابتلای مجدد یک نفر به این بیماری به ندرت دیده میشود. در موارد ابتلای مجدد نشانههای بیماری بسیار خفیفتر از بار اول است.
خطرات آبله مرغان
آبله مرغان میتواند باعث مشکلات جدیتر و حتی مرگ شود. عوامل متعددی باعث بالاتر رفتن ریسک و مشکلات جدی ناشی از این بیماری میشوند. از جمله این عوامل میتوان موارد زیر را نام برد:
- بروز بیماریهای باکتریایی در پوست و بافت نرم
- وجود مشکلات میکروبی در استخوانها، مفاصل و جریان خون
- کمبود آب بدن بیمار
- ذات الریه و سینه پهلو
- بروز التهابات مغزی
افراد در معرض خطر
افراد با ویژگیهای زیر کسانی هستند که در صورت ابتلا به آبله مرغان بیشتر در معرض خطرات ناشی از بیماریاند.
_نوزادانی که مادرشان آبله مرغان نگرفته یا واکسن دریافت نکرده
_زنان در دوران بــارداری
_بزرگسالانی که آبله مرغان نگرفتهاند
_افرادی که به بیماریهای نقص ایمنی مثل بیمــاری ایدز و سرطان مبتلا هستند
_افرادی که داروهای شیمی درمانی و استروئیدی مصرف میکنند
_افرادی که اعتیاد به مــواد مخدر دارند
آبله مرغان و خطر ابتلا به شینگلز
گاهی ویروس آبله مرغان پس از درمان در سلولهای عصبی باقی میماند و خطر ابتلا به بیماریهای دیگر را افزایش میدهد. یکی از این بیماریها شینگلز است؛ ممکن است سالها بعد ویروس آبله مرغان با تاولهای کوچک دوباره ظاهر شود. این بیماری بیشتر در افراد مسن و سالمند و آنهایی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بروز پیدا میکند. شینگلز گاه تبدل به بیماری پیچیدهای میشود و بعد از ناپدید شدن تاولها، درد همچنان در بدن باقی میماند. واکسن این بیماری با عنوان زوستاواکس به سالــمندان توصیه میشود.
بزرگسالانی که واکسینه نشده و هرگز آبلهمرغان نگرفتهاند
آبله مرغان در بزرگسالی به صورت شدیدتر بروز پیدا میکند. افرادی که هرگز آبله مرغان نگرفتهاند بهتر است دو دوز از واکسن را با فاصلهی 4 تا 8 هفته دریافت کنند. اگر بیشتر از 60 سال سن دارید و هنوز آبله مرغان نگرفتهاید بهتر است با پزشک متخصص در مورد برنامه دریافت واکسن صحبت کنید. علاوه بر این بسیاری از افراد نمیدانند به این ویروس ابتلا شدهاند یا نه؛ در این شرایط میتوانید از تست خون جهت تعیین سلامتیتان استفاده کنید.
درمان آبله مرغان
بعد از مشاهده نشانههای آبله مرغان مراجعه به پزشک برای تشخیص قطعی ضروری است. هنگام مراجعه به پزشک لازم است یادآور شوید که احتمال ابتلا به واریسلا وجود دارد تا از ابتلای سایر بیماران حاضر در محل پیشگیری شود. درمان حتما باید تحت نظر پزشک انجام و از مصرف خودسرانه دارو خودداری شود. معمولا بعد از طی دوره بیماری جوشها و علائم دیگر برطرف میشوند.
درمان آبلهمرغان با استفاده از روشهای خانگی
1. استفاده از جوش شیرین
برای این منظور میتوانید یک لیوان آب را با یک قاشق سوپ خوری جوش شیرین ترکیب کنید و پارچهای نرم و تمیز را در آن فرو ببرید. سپس پارچه را روی نواحی جوش و خارش قرار دهید و اجازه دهید خشک شود. این روش را میتوانید هر روز برای خود و یا کودکتان انجام دهید. در روشی دیگر میتوانید نصف فنجان جوش شیرین را درون وان آب گرم بریزید و داخل آن دراز بکشید. هر روز این کار را انجام دهید.
2. درمان آبلهمرغان با استفاده از هویج و گشنیز
هویج و گشنیز به دلیل این که مقدار زیادی ویتامین c و ویتامین a دارند، سیستم ایمنی بدن را تقویت میکنند و برای مبارزه با عفونت و فرآیند التیام بسیار مؤثرند. از این دو ماده میتوانید در سوپ استفاده کنید. مقداری هویج خرد شده و نصف فنجان گشنیز را در قابلمه بریزید و مقداری آب به آن اضافه کنید. مخلوط را بجوشانید و هر روز به مدت یک ماه از این سوپ بخورید. کــمبود ویتامین C برای کودکان می تواند مشکل آفرین شده و شرایط بیماری آبله مرغان را سخت تر نماید.
3. مصرف جو دو سر
دو فنجان از جو دو سر پودر شده را در وان حمام بریزید و آن را پر آب کنید. همچنین میتوانید از اسانسهای روغنی مانند روغن درخت چای و روغن اسطوخودوس در آن استفاده کنید. به مدت 30 دقیقه داخل وان دراز بکشید. میتوانید به جای جو دو سر مقداری سرکه قهوهای به آب اضافه کنید.
4. رفع خارش با استفاده از عسل
برای درمان آبله مرغان و رفع خارش میتوانید مقداری از عسل را بر روی نواحی تحت تأثیر بمالید. این کار را دو بار در روز انجام دهید. عسل علاوه بر این که خارش شما را رفع میکند مصرف آن همراه با یک لیوان آب جوشیده شده و مقداری آب لیمو در درمان هر چه سریعتر و تقویت سیستم ایمنی بدن مفید است. به طور کلی تــغذیه سالم ضامن سلامتی و تقویت سیستم ایمنی بدن می باشد.
5. مصرف چای گیاهی در درمان آبله مرغان
برای درست کردن چای گیاهی میتوانید یک قاشق سوپ خوری از گیاهانی همچون پونه را با آب جوش در یک کاسه بریزید و اجازه دهید چند دقیقه دم بکشد. سپس آن را از صافی رد کنید و مقداری عسل، پودر دارچین و آب لیمو به آن اضافه کنید. این چای دم کرده را هر روز تا زمان بهبودی میل کنید. آشنایی با خواص گیــاهان دارویی و استفاده صحیح از آن ها می تواند در درمان بسیاری از بیماری ها مفید واقع شود.
6. روغن اسطوخودوس
برای درمان آبله مرغان میتوانید روغن اسطوخودوس را در یک فنجان بریزید و سپس برای رقیق شدن کمی روغن نارگیل به آن اضافه کنید. این مخلوط را بر روی نواحی که خارش زیادی دارند بمالید و اجازه دهید خشک شوید. این کار را دو بار در روز انجام دهید. همچنین میتوانید چند قطره روغن اسطوخودوس و بابونه را داخل وان حمام بریزید و به مدت 10 دقیقه در آن استراحت کنید.
نکاتی در درمان آبلهمرغان
_ در روزهای اول بیماری از انجیر استفاده کنید.
_آب میوه و سبزی تازه را در رژیم غذایی خود قرار دهید.
_غذاهای حاوی ویتامین c زیاد مصرف کنید.
_برای درمان جای جوش و کاهش خارش میتوانید از روغن ویتامین E استفاده کنید.
_سعی کنید جوشها را نخارانید؛ چرا این کار مانع فرآیند بهبود میشود و ریسک ابتلا به عفونتهای باکتریایی را بالا میبرد. اگر کودکتان مدام این کار را انجام میدهد ناخنهایش را بگیرید و آنها را تمیز نگه دارید.
کاهش خارش جای جوشها
یکی از داروهایی که میتوانید برای کاهش خارش بدن از آن استفاده کنید، لوسیون کالامین است. این لوسیون را به جای زخمها و جوشهای خود بمالید. در واقع از این لوسیون برای بهبود محل نــیش پشه در کودکان نیز استفاده می شود. حمام جوش شیرین نیز میتواند مفید باشد. از روشهای دیگری که برای رفع خارش استفاده میشود، گذاشتن قالب یخ بر روی نواحی متورم و قرمز شدهاست. مصرف آنتی هیستامینها در درمان علائم آبله مرغان به افراد کمک میکند. اگر کودکتان مدام جای جوشها و زخمهای آبله مرغان را میخاراند بهتر است حواس او را به مسائل دیگر پرت کنید و با او به بازی مشغول شوید تا از خارش و بیش از حد و باقی ماندن جای زخم جلوگیری کنید.
بیماری آبله مرغان علاوه بر دردهای جسمانی و خارش پوست، کودک را دچار بی قراری کرده و برای او تنش ایجاد می کند. برای به آرامش رساندن کودک جهت سپری شدن دوره بیماری و نقاهت می توانید با مشاوران حامی هنر زندگی مشورت کرده و راهکارهای موثر و مفیدی در این زمینه کسب نمایید. برای اطلاعات بیشتر در خصوص مشاوره روانشناسی این مرکز کلیک کنید.