- نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی
خوشحال می شویم برای دیدن ویدیوهای مرتبط با درمان اعتیاد رفتاری پیج اینستاگرام دکتر فرزاد طباطبایی را دنبال کنید.
در مورد روشهای درمان اعتیاد رفتاری چه میدانید؟ با شنیدن واژه اعتیاد اکثر افراد به یاد اعتیاد به مواد مخدر میافتند در حالی که امروزه بسیاری از افراد و خانوادههای آنها درگیر انواع جدیدی از اعتیاد هستند. اعتیاد به قمار، اعتیاد به سکس، اعتیاد به اینترنت و ... از انواع اعتیادهای نوین هستند که به اعتیاد رفتاری معروف میباشند. درمانهای سنتی و شناخته شده در زمینه اعتیاد به مواد مخدر، الکل و داروهای اعتیاد آور برای درمان اعتیاد رفتاری نیز مؤثر هستند. البته درمانهای ویژهای نیز برای درمان اعتیاد رفتاری طراحی شده و مورد استفاده قرار میگیرند. اگر شما یا یکی از اطرافیانتان درگیر اعتیاد رفتاری هستید در ادامه به انواع روشهای درمان آن پرداختهایم که مطالعه آنها میتواند برای شما مفید باشد. همچنین میتوانید برای دریافت مشاوره ترک اعتیاد کلیک کنید.
درمان اعتیاد رفتاری | قدم اول شناخت اعتیاد رفتاری
بسیاری از افراد اصلاً در مورد اعتیاد رفتاری اطلاع و آگاهی ندارند. همین مسئله باعث میشود که این اعتیاد بیشتر از جانب خود فرد و خانوادهها نادیده گرفته شود. برای افزایش آگاهی در مورد اعتیاد رفتاری لازم است که علائم و نشانههای آن را بشناسید. هرکدام از انواع اعتیاد رفتاری از جمله اعتیاد جنسی و اعتیاد به اینترنت نشانههای مخصوص به خود و در نتیجه شیوه درمان مجزایی دارند. مهمترین نشانههای اعتیاد رفتاری به طور کلی شامل مشغولیت ذهنی در مورد رفتار مخرب، احساس عدم کنترل روی فعالیت مورد نظر، انجام رفتار بیش از حد معمول و ایجاد خطرات مالی و جانی برای خود و اطرافیان است. در ادامه به توضیحات بیشتری در مورد علائم و عوارض اعتیاد رفتاری پرداختهایم. مقاله اعتیاد رفتاری آگاهی بیشتری در مورد شناخت انواع اعتیاد رفتاری ارائه کرده است و مطالعه آن پیشنهاد می شود.
اینفوگرافیک درمان اعتیاد رفتاری
علائم و عوارض اعتیاد رفتاری
از عوارض و علائم اعتیاد رفتاری میتوان به موارد زیر اشاره کرد، لازم به ذکر است شدت و تعداد دفعات انجام رفتار میتواند در افراد متفاوت باشند اما مسئله اصلی این است که در اعتیاد رفتاری علائم زیر به مانند انواع مواد اعتیاد آور از جمله الکل منجر به اختلال در عملکرد روزانه شما خواهد شد.
- درگیری فکری با فعالیت اعتیادآور در زمانی که در حال انجام آن نیستید
- انجام فعالیت در دفعات و زمان بیشتری نسبت به دیگران
- وسواس فکری عملی و احساس اجبار در انجام مکرر رفتار
- افزایش مدت زمان و دفعات انجام فعالیت نسبت به دفعات قبلی
- خطرات مالی و جانی برای فرد مبتلا، خانواده و اطرافیان
- ادامه دادن انجام رفتار به صورت مکرر و افزایشی علی رغم علم به خطرات آن
- بروز مشکل در جنبههای مختلف زندگی از جمله شغلی، تحصیلی و روابط
- وجود تلاشهای ناموفق برای درمان اعتیاد رفتاری
- ناتوانی در قطع یا کاهش فعالیت حتی با وجود تصمیمگیری در این زمینه
اگر چندین علامت از موارد زیر را در مورد انجام رفتاری نظیر قمار، سکس، بازیهای ویدیویی و ... تجربه میکنید، برای تشخیص درست اعتیاد و پیشگیری از پیشرفت آن به مشاور یا روانشناس مراجعه کنید. توصیه می شود مقاله اعتیاد به قمار را مطالعه فرمایید.
روش های درمان اعتیاد رفتاری
هر کدام از موارد اعتیاد رفتاری با توجه به ویژگیهای مربوط به خود، روش درمانی متفاوتی خواهند داشت. در نهایت هدف همه این روشها کاهش و توقف نشانههای ناشی از اعتیاد رفتاری و جلوگیری از تکرار خارج از کنترل فعالیت است. تسلیم شدن در برابر رفتار های منفی و تکرار شونده بیشترین آسیب را به روان فرد وارد می آورد.
روان درمانی فردی
روان درمانی در زمینه اعتیاد رفتاری غالبا به شیوه درمان شناختی رفتاری انجام میشود. در این شیوه درمانی، درمانگر از فرد مبتلا درباره شرایط روانی، شرایط پزشکی، مصرف مواد و اعتیاد به الکل و شرایط خانوادگی سؤالاتی میپرسد. این سؤالات به اتخاذ تصمیم درباره شیوه درمانی مناسب و کمک به تغییر رفتار میکنند. اساس این درمان کار کردن بر افکار فرد است چرا که نحوه تفکر شما عامل تعیین کننده نوع رفتار و احساساتتان است. با تکنیک جایگزینی اعتیاد رفتار مثبت به جای رفتار منفی تغییر رفتار صورت می گیرد. در نتیجه درمانگر تلاش میکند افکار اعتیادی شما را بررسی کند و به ریشهها و علل اصلی گرایش به سمت اعتیاد رفتاری بپردازد. همچنین با ارائه راهکارهایی برای تمرین تداوم رفتار های مثبت ، رفتار های منفی را درمان و اعتیاد آن ها را مرتفع کنند. برای مقابله با وسوسه در این جلسات درمانی به شما آموزش داده می شود که چگونه از بازگشت خود به سمت اعتیاد رفتاری پیشگیری کنید.
درمان گروهی
در درمان گروهی چند درمانجو با هدایت درمانگر طی جلساتی تجربیات خود را با یکدیگر به اشتراک میگذارند. این جلسات معمولاً در کنار روان درمانی فردی استفاده میشوند. مبتلایان به اعتیاد رفتاری همانند اعتیاد به سایر مواد اعتیاد آور با شرکت در این گروهها روشهای مقابلهای را بهتر میآموزند و برای ترک و درمان اعتیاد رفتاری ترغیب میشوند. برای کسب اطلاعات تکمیلی در زمینه گروه درمانی کلیک کنید.
جلسات خانواده درمانی
با توجه به وجود زمینههای محیطی و خانوادگی در شکل گیری رفتار و همچنین آسیبها و مخاطراتی که اعتیاد رفتاری فرد برای خانواده فرد ایجاد میکند جلسات خانواده درمانی در روند بهبودی تأثیر چشم گیری خواهند داشت. بسیاری از خانوادهها در این شرایط نمیدانند که باید چه برخوردی با عزیزشان داشته باشند و همین عدم آگاهی ممکن است به رفتارهای نامناسبی منجر شود که اعتیاد فرد را تشدید کند. در نتیجه شرکت در جلسات خانواده درمانی میتواند تاثیر بسزایی در روند درمان داشته باشد.
تکنیک های هنر درمانی
فرد در هنر درمانی از خلاقیت خود استفاده میکند تا درونیات خود را در قالب آثار هنری ارائه دهد. فرد مبتلا به اعتیاد رفتاری، عمیقترین احساسات خود را نسبت به فعالیت اعتیادآور در کار هنری بروز میدهد. روشهای تخیل فعال، گشتالت، و دست سوم در هنردرمانی مورد استفاده قرار میگیرند. البته در ایران درمانگران معدودی به انجام هنر درمانی برای ترک اعتیاد میپردازند. با مطالعه مقاله هنر درمانی اطلاعات بیشتری در این زمینه کسب خواهید کرد.
مراقبه
تکنیک های ذهن آگاهی، مراقبه، و تنفس صحیح به طور کلی در ابعاد مختلف زندگی و سلامت روان و ارتقاء بهزیستی مؤثر است. این روشها به شما آموزش میدهند که به جای فرار کردن از موقعیت و نادیده گرفتن تجربیات خود نسبت به آنها آگاهی پیدا کنید. با این کار میتوانید به احساسات و تجربیات خود اجازه بدهید به صورت کامل و صحیح تجربه شوند، در نتیجه راه حل یا راهبردهای مقابلهای مناسب را دریافته و بهتر به کار بگیرید. این روشها به شما کمک میکنند که بیشتر به حل مشکلاتتان بپردازید و برای فرار از آنها به اعتیاد پناه نبرید. برای آشنایی بیشتر در مورد تمرینات مدیتیشن و ذهن آگاهی کلیک کنید.
پیگیری درمان اعتیاد رفتاری
بعد از طی کامل دوره درمان، پیگیری درمانجو برای اطمینان از عدم بازگشت ضروری است. این پیگیری میتواند از طریق جلسات حضوری، تلفن، و نظارت اطرافیان اعمال شود. درمان اعتیاد رفتاری بعد از طی دوره رواندرمانی فردی یا روشهای دیگر مثل خانواده درمانی و گروه درمانی برای پیشگیری از عود پیگیری میشوند. روشهای مقابلهای و تمریناتی که در طول درمان آموزش داده و استفاده شده نیز بعد از پایان دوره درمان پیگیری میشوند. درمانهایی که در اینجا ارائه شد درمانهای غیر دارویی نامیده میشوند. امروزه از متدهای روان درمانی متعددی برای درمان و ریشه یابی مشکلات روانی و رفتاری استفاده می شود. یکی از متدهای موفق روان درمانی، درمان شناختی رفتاری است. برای مطالعه مقاله درمان شناختی رفتاری CBT کلیک کنید.
آشنایی با مرکز مشاوره حامی هنر زندگی
مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی با سابقه چندین ساله در ارائه خدمات درمانی در زمینه های مختلف روانشناسی اعم از خانواده، ازدواج، اعتیاد، جنسی، کودک، مشاوره شغلی، تحصیلی و ... جزء بهترین و جامع ترین مراکز خدمات روانشناسی است. این مرکز با گردهم آوری جمعی از متخصصین توانسته خدمات خود را با بالاترین سطح کیفیت ارائه دهد. حامی هنر زندگی با استفاده از ابزارهایی چون تلفن و اینترنت به مراجعان این امکان را داده تا در کمترین زمان ممکن در هر موقع از روز با بهترین متخصصان در زمینه مربوطه ارتباط برقرار کنند. برای اطلاع بیشتر درباره دریافت مشاوره تلفنی کلیک کنید.
سوالات متداول درباره درمان اعتیاد رفتاری
آیا برای درمان اعتیاد رفتاری میتوان از دارو نیز استفاده کرد؟
همانطور که از اسم این نوع اعتیاد مشخص است مربوط به رفتارهای فرد میباشد و نیاز به اصلاح رفتار وجود دارد به همین خاطر به مانند اعتیاد به مواد مخدر نیازی به استفاده از دارو نیست و درمانهایی از جمله شناختی رفتاری، مراقبه، خانواده درمانی و گروه درمانی میتواند اثربخش باشد.