- نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی
خوشحال می شویم برای دیدن ویدیوهای مرتبط با حمام بردن کودک پیج اینستاگرام دکتر فرزاد طباطبایی را دنبال کنید.
این که حمام بردن کودک تا چه سنی باید با والدین باشد و پوشش والدین در حین استحمام، از جمله مسائلی است که روانشناسان به آن توجه ویژهای دارند. در اغلب موارد مادرها بچهها را با خود به حمام میبرند. اگر فرزندشان پسر باشد، ممکن است سوالاتی در ذهن کودک شکل گیرد که چرا بدن او با مادرش متفاوت است. با بزرگ شدن بچهها پدر و مادرها باید به این مسائل توجه بیشتری داشته باشند. چرا که شکل گیری هویت جنسی در سنین زیر 6 سال بر آینده و دوران نوجوانی آنان تاثیر زیادی میگذارد. اشتباهات به ظاهر کم اهمیت در حمام بردن و تربیت جنسی کودک میتواند زمینه ساز یک فاجعه در بزرگسالی باشد پس لازم است که در این زمینه با یک روانشناس صحبت کنید. همچنین علاوه بر مسائل جنسی، سوالاتی نیز در مورد چگونگی حمام کردن کودکان وجود دارد که در ادامه بررسی خواهد شد.
تا چه سنی با کودک می توان به حمام رفت؟
کودکان تا 3 سالگی هنوز به نسبت به جنسیت خود آگاهی ندارد. بنابراین حمام بردن بچهها توسط مادر و پدر یا لباس عوض کردن در حضور او ایرادی ندارد.
اما از 3/5 تا 4 سالگی به بعد باید از این کار اجتناب کنند چون ممکن است ذهن بچه با سوالاتی مشغول شود و در ذهنش تصویرهایی بسازد. البته این به آن معنا نیست که بچهها حس جنسی پیدا میکنند؛ بلکه در کودک صرفا نوعی برانگیختگی و کنجکاوی به وجود میآید. این احساسات مانند احساسات دوره بلوغ نیست. آموزش و تربیت جنسی کودکان زیر 5 سال بسیار اهمیت دارد، چرا که این همان سنی است که عقده ادیپ شکل میگیرد. برای اطلاعات بیشتر از عقده ادیپ کلیک کنید.
اینفوگرافیک حمام بردن کودک
حمام بردن کودک در سنین مختلف چگونه باید باشد؟
حمام بردن کودک در هر سنی اصول خود را دارد که به شرح زیر است:
1. تولد تا 2-3 سالگی
مادر میتواند در سنین شیر خوارگی تا دو سالگی فرزندان پسر و دختر خود را به حمام ببرد، ولی لازم است قسمت تناسلی خود را بپوشاند. زمانی که دختر و پسر را در سن 2 تا 3 سالگی با هم به حمام میبرند، آنها هم باید پوشش پایین تنه یا شورت داشته و کاملاً برهنه و لخت نباشند. برای اطلاع بیشتر از پوشش والدین در حضور فرزندان کلیک کنید.
2. سن 3 تا 6 سالگی
وقتی کودکان به این سن نزدیک شدند، شایسته نیست که پسران با مادر و دختران با پدر به حمام بروند و بدن برهنه والد جنس مخالف را ببینند. دستشویی رفتن و حمام کردن در سنین 3 تا 6 سالگی به عهده والد هم جنس میباشد. یعنی حمام کردن فرزند پسر به عهده پدر و دختر به عهدۀ مادر است. در این سن دخترها و پسرها نباید با هم به حمام بروند.
اگر مادر مجبور باشد پسر خود را در این سن حمام کند، باید با پوشش کامل، این کار را انجام دهد، چرا که دیدن بدن عریان و برهنۀ مادر در این سن، میتواند یکی از محرکهای جنسی در آینده باشد و کودک در دوران بلوغ و نوجوانی با یادآوری خاطرات، دچار انحراف جنسی شود. برای اطلاع بیشتر از انحراف جنسی کلیک کنید.
3. حمام بردن کودک | سن 6 سالگی به بعد
از سن 6 سالگی به بعد مادران نباید با پسر خود به حمام بروند. یک کودک در این سن باید بتواند مستقلاً به دستشویی برود و خود را بشوید، حمام رفته و لباسهای خود را تعویض کند. والدین در این سن فقط باید نظارت کنند که اگر کودک کمکی خواست، با پوشش کامل به او کمک کنند. برای آگاهی بیشتر از هویت جنسی کلیک کنید.
نکته: والدین، هنگام تعویض لباس کودکان ۲ تا ۳ ساله که کاملاً متوجه جنسیت خود شدهاند، باید مواظب باشند که فرد دیگری، خصوصاً کودک دیگر بدن برهنه او را نبیند. هم چنین باید به آنها تأکید کرد که هیچ کس اجازه ندارد به قسمت تناسلی آنها نگاه کند یا دست بزند. باید به آنان توضیح داد که پدر و مادر فقط تا ۵ -۶ سالگی اجازه دارند داخل دستشویی و حمام و موقع عوض کردن لباس کنار او باشند. بعد از این سن، حتی پدر و مادر هم اجازه ندارند قسمت تناسلی آنها را نگاه یا لمس کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر از تربیت جنسی کودکان کلیک کنید.
کدام یک از والدین بهتر است کودک را به حمام ببرد؟
تنها در سن پایین، استحمام و یا لباس عوض کردن والدین در حضور فرزندان قابل قبول است. نگرانیهای مربوط به سن استحمام با والد غیر همجنس، بیشتر درباره دیدن اندامهای خصوصی توسط کودک هستند.
استحمام کودک در فرهنگهای مختلف به اشکال متفاوتی انجام میشود. اما مشاوران خانواده و کودک بهترین حالت را استحمام پسر با پدر و دختر را با مادر میدانند. شایسته است که مادر حتی تا 4 سالگی با پوشش اندامهای خصوصی، فرزند پسر خود را به حمام ببرد. در مورد فرزند دختر میتواند تا سنین بالاتری با هم استحمام کنند (پوشش اندامهای خصوصی مادر توصیه میشود). این نکات در استحمام کودک دختر توسط پدر نیز صدق میکند. در صورتی که فرزندتان شروع به پرسیدن سوالات جنسی کرده است، توصیه میشود مقاله پاسخ به سوالات جنسی کودکان را مطالعه فرمایید.
حمام بردن کودک با خواهر یا برادر خود
استحمام کودک توسط خواهر یا برادر بزرگتر، جهت رعایت مسائل جنسی و جلوگیری از به وجود آمدن سوءرفتار جنسی، باید با نظارت دقیق والدین صورت بگیرد. اگر کودک همراه با برادر یا خواهر خود حمام میکند، حتماً یکی از والدین در این زمان بر آنها نظارت داشته باشد. رفتار با کودک آن هم زمانی که سوالات و یا خطایی در زمینه جنسی از او سر میزند، در دیدگاه او درباره مسائل جنسی در آینده تاثیر بسیاری دارد. پس مطالب گفته شده در مورد روشهای تربیتی خود و رفتار با کودک را جدی بگیرید. برای آگاهی بیشتر از رفتار با کودک کلیک کنید.
حمام بردن کودک در فصل سرما
حمام بردن کودک در فصل سرما همواره یکی از دغدغههای والدین است. آنها میترسند که با این کار فرزندشان سرما بخورد و به همین خاطر در بسیاری از مواقع تلاش میکنند دفعات حمام کردن کودک را در پاییز یا زمستان کاهش دهند. برای اینکه بتوانید در این فصلهای سال بیشتر از فرزندتان مراقبت کنید و هنگام استحمام او نگرانی کمتری داشته باشید، رعایت نکات زیر میتواند تا حد زیادی کمک کننده باشد:
1. مراقبت از پوست کودک پس از حمام آب گرم
در فصول سرد مادر و خود کودک تمایل دارند که از حمام آب گرم استفاده کنند. با این حال آب گرم میتواند باعث آسیبپذیری پوست لطیف فرزندتان شود و مشکلاتی نظیر اگزما را به همراه بیاورد. از همین رو بسیار اهمیت دارد که بدن کودک را پس از شست و شو مرطوب نگه دارید. استفاده از روغن بچه و یا لوسیونهای مخصوص بدن کودک میتوانند در این زمینه به شما کمک کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه آموزش پدر و مادر کلیک کنید.
2. مراقبت از کودک در برابر تغییر دمای محیط
هنگام حمام کردن کودک در فصول سرد سال تلاش کنید تا محیط حمام را بیش از اندازه گرم نکنید. این کار باعث میشود که اختلاف دمای بسیاری میان محیط حمام و محیط منزل ایجاد شود و بدن کودک هنگام قرار گرفتن در محیط نتواند مقاومت خود را حفظ نماید. علاوه بر این هنگام بیرون آوردن فرزندتان از حمام حتماً از حولههای مناسب استفاده کنید تا کودک به یک باره در معرض هوای سرد قرار نگیرد و بتواند گرمای موجود در بدن خود را حفظ نماید.
3. آماده کردن وسایل قبل از بردن کودک به حمام
بردن کودکان به حمام میتواند فرایند دردسرسازی برای مادران باشند. به خصوص وقتی آنها کمی بزرگ میشوند، احتمالا موقع حمام قشقرق به راه بیندازند یا با شیطنتهای خود کنترل اوضاع را دشوار نمایند. در این شرایط لازم است قبل از رفتن به حمام تمام وسایل مورد نیاز از جمله حوله، پوشک، روغن بدن و لباسهای کودک را آماده نمایید تا سریعتر او را پوشانده و تسلط بیشتری بر شرایط داشته باشید.
4. محیط حمام را گرم نگه دارید
قبل از اینکه کودک را به محیط حمام برده و لباسهای او را در بیاورید ابتدا از مناسب بودن دمای محیط حمام اطمینان حاصل کنید. اگر پنجره یا منفذی وجود دارد آن را ببندید و در صورت امکان از شوفاژ یا گرمکنهای مخصوص حمام استفاده کنید.
5. مواجهه تدریجی کودک با آب
قبل از اینکه کودک را به یک باره در وان یا لگن مخصوص خود قرار دهید مقداری آب را روی پاها و بدن او بریزید تا به دمای آن عادت کند. این فرصت خوبی است تا میزان گرما یا سرمای آب را متناسب با واکنشهای فرزندتان تنظیم کنید. توجه داشته باشید که همیشه دمای بدن کودک با دمای بدن شما یکسان نیست و ممکن است آنچه شما به صورت سرد یا گرم درک میکنید برای فرزندتان به گونه متفاوتی باشد. در نتیجه بسیار اهمیت دارد که واکنشهای او را برای تنظیم درجه حرارت آب در اولویت قرار دهید.
6. نحوه صحیح خشک کردن کودک
پس از به حمام بردن کودک بیش از هر چیز باید روی گرم نگه داشتن سر و پاهای او تمرکز کنید. از همین رو لازم است که پاهای فرزندتان را با جوراب بپوشانید و پیش از هر چیز سر او را خشک نمایید. اگر فرزندتان بزرگ شده و موهای بلندی دارد حتماً به کمک حوله و باد ملایم سشوار سر او را خشک کنید. پوشاندن سر کودکان کوچکتر با یک کلاه نیز از جمله مواردی است که میتواند از بروز سرماخوردگی پیشگیری کرده و دمای بدن را متعادل نگه دارد.
7. استفاده از نوشیدنیهای گرم پس از حمام
معمولاً شیطنت در حمام و فرایند استحمام انرژی زیادی از کودکان میگیرند و آنها اغلب پس از آن اشتهای بیشتری برای غذا دارند. در این شرایط بهتر است با یک نوشیدنی مثل شیر گرم، فرنی خنک شده یا سوپ به استقبال آنها بروید. این غذاها علاوه بر تأمین انرژی از دست رفته کودک به او کمک میکند تا بتواند هم چنان بدن خود را گرم نگه دارد.
سایر نکات کلی که باید هنگام حمام کودک رعایت کنید
رعایت چند نکته هنگام حمام کردن کودک باعث میشود که بتوانید از این موقعیت به عنوان یک فرصت برای ارتباط لذت بخش با کودک استفاده کنید و لحظات بانشاطی را برای او رقم بزنید.
- محیط حمام را به کمک اسباببازیها و وسایل مورد علاقه کودک برای او جذاب کنید.
- فضایی دوستانه ایجاد کرده، به کودک لبخند بزنید یا برای او شعرهای کودکانه بخوانید.
- کودک را در محیط حمام تنها نگذارید و اگر کار غیر منتظرهای پیش آمد و مجبور شدید محیط را ترک کنید، کودک را با حوله پوشانده و او را نیز بیرون بیاورید.
- کودکان به خصوص در دوران نوزادی نیاز به حمامهای طولانی ندارند. 5 تا 10 دقیقه شست و شو میتواند برای آنها کافی باشد.
- قبل از افتادن بند ناف از خیس کردن و شستن این ناحیه خودداری کنید و در صورت مرطوب شدن بلافاصله آن را با حوله خشک نمایید.
- اگر فرزندتان از حمام میترسد و با استفاده از اسباب بازیها و جذابیت محیط نیز نمیتوانید او را آرام کنید از یک روانشناس کودک برای بهبود اوضاع کمک بگیرید. برای اطلاع بیشتر از مشاوره کودک کلیک کنید.برای دریافت مشاوره در زمینه حمام بردن پسر بچه ها می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.